wereldburgerschapseducatie

Jill Biesbrouck Nanou Vanderswalmen
Persbericht

Wereldburgerschapseduactie integreren in de basisschool

Wij, Jill Biesbrouck en Nanou Vanderswalmen, zijn laatstejaarsstudenten Educatieve Bachelor lager onderwijs. Deze lerarenopleiding volgen wij in VIVES Campus Kortrijk.  

In kader van de bachelorproef kregen wij de kans om een project uit te voeren omtrent het thema ‘wereldburgerschapseducatie’. Deze bachelorproef was ons afstudeerproject als laatstejaarsstudent. Gedurende ons onderzoek zochten we een antwoord op de vraag: ‘Op welke manier brengen we SDG 16 aan bij de derde graad van het lager onderwijs met als doel het creëren van een vredevolle en veilige plaats op school?’ We gingen dieper in op wereldburgerschap. Wat is een wereldburger? Wat doet een wereldburger? En kan ook ikzelf een wereldburger zijn? Een wereldburger is iemand die betrokken is bij de wereld dichtbij en veraf. Hij denkt na over problemen die zich afspelen in de wereld en probeert zijn steentje bij te dragen.

In de maanden april en mei verplaatsten wij ons richting Koolskamp. Dit omdat wij in Vrije basisschool De Horizon te Koolskamp ons project mochten uitvoeren samen met de leerlingen van de derde lagere graad. Samen probeerden wij om als wereldburgers te handelen en baseerden ons op het duurzame ontwikkelingsdoel 16 (vrede, veiligheid en sterke publieke diensten). We creëerden een plek bestaande uit acht europaletten, met buiten een zitplaats zo weinig mogelijk materialen. Een plek waar alle kinderen van de derde graad aan meewerken en waar iedereen terechtkan. Een plek waar je jou veilig voelt en alleen of met twee tot rust kan komen. En tenslotte een plek waar het mogelijk is vrede te bewaren en conflicten op te lossen.

We leerden dat wereldburgers een kritische blik werpen op de problemen die zich voordoen in de wereld en hier ook iets aan willen doen. Wanneer we vroegtijdig wereldburgerschapseducatie binnenbrengen in kleuter- en lagere scholen kunnen de leerlingen zich ontwikkelen tot wereldburgers. Kleine initiatieven van verschillende individuen maken samen een groot verschil! 

Een plek waar iedereen terechtkan. Een plek waar je jou veilig voelt en alleen of met twee tot rust kan komen. Een plek waar het mogelijk is vrede te bewaren en conflicten op te lossen.

Bibliografie
  1. Basisschool Cosmicus. (z.d.). Wereldburgerschap. Geraadpleegd op 2 mei 2021, van

    https://www.bscosmicus.nl/kenmerken/wereldburgerschap-3/

  2. Bulckaert, W. (2019) Wereldburgerschapseducatie: meer dan dikke truiendag. Geraadpleegd op: https://www.glo-be.be/nl/articles/wereldburgerschaps-educatie-meer-dan-…

  3. Buschgens, D. (2020, 6 mei). Een rustige ruimte op de speelplaats. Geraadpleegd op 2 april 2021, van

    https://fliphtml5.com/fogpj/fwuz/basic

  4. Dagen zonder Vlees. (2018, 20 januari) In Wikipedia. Geraadpleegd op 11 februari 2021, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Dagen_Zonder_Vlees

  5. De la Fuente, N. (z.d.). Burgerschap in het onderwijs.

    https://www.ipabo.nl/upload/publicaties/Afstudeerders/Noa%20de%20la%20F…- %20Burgerschap%20in%20het%20onderwijs.pdf

  6. Dessein, J., Gouwy, R. (2016) Inspiratiegids Wereldburgerschap op school. Geraadpleegd op: https://bestanden.west-vlaanderen.be/webshop/Inspiratiegids_Wereldburge…

  7. De Vree, F. (6 november 2019). Werkvorm zoemgroepen: Wandplaat. Geraadpleegd op 10 februari 2021 van https://www.klascement.net/beeld/97248/zoemgroepen-wandplaat/?previous

  8. Djapo. (z.d.). Djapo - educatieve organisatie - expert Educatie voor Duurzame Ontwikkeling. Geraadpleegd op 2 mei 2021, van https://djapo.be/

  9. EcoScholen Antwerpen. (z.d.). 10 Voordelen van een natuurspeelplaats op school. Geraadpleegd op 3 april 2021, van https://www.antwerpen.be/info/5d6f743f4072677438397aaa/10-voordelen-van…- natuurspeelplaats-op-school

  10. Expertisecentrum opvoedingsondersteuning (2018) Duidingstekst ‘opvoeden is samenspel’: allemaal wereldburgers. Geraadpleegd op: https://www.expoo.be/duidingstekst-opvoeden-is-samenspel

11.Expoo. (z.d.-a). Democratie en burgerzin. Geraadpleegd op 11 februari 2021, van https://www.expoo.be/democratie-en-burgerzin

  1. Expoo. (z.d.-b). Migratie. Geraadpleegd op 11 februari 2021, van https://www.expoo.be/migratie

  2. Expoo.(z.d.-c).Vredeenconflict.Geraadpleegdop11februari2021,vanhttps://www.expoo.be/vrede-

    en-conflict

  3. Expoo. (z.d.). Wereldeconomie en consumptie. Geraadpleegd op 11 februari 2021, van https://www.expoo.be/wereldeconomie-en-consumptie

  4. Equator. (2021). Home - My Equator. https://myequator.net. https://myequator.net/nl

71

  1. Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling. (z.d.). SDGS: Sustainable Development Goals. Geraadpleegd op 17 februari 2021, van https://www.sdgs.be/nl

  2. Glob.be. (2015). Duurzame ontwikkelingsdoelen: alle hens aan dek.

https://diplomatie.belgium.be/sites/default/files/downloads/globe_2015_…

18. GO! (z.d.). M&M TOOLKIT BURGERSCHAP. Geraadpleegd op 11 februari 2021,

https://pro.go.be/blog/Documents/Toolkit%20MM.pdf

van

  1. GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. (2016, 9 december). Actief burgerschap Visietekst van het GO! Geraadpleegd op 12 februari 2021, van https://pro.go.be/blog/Documents/GO!_Visietekst_Actief%20burgerschap_DE…

  2. GoodPlanet. (z.d.). Pimp je speelplaats. Geraadpleegd op 1 april 2021, van

    https://www.pimpjespeelplaats.be/gedeelde-ruimte-is-meer-ruimte.php

  3. IedereenLeest. (2019, 10 juli). Boekenruilkastjes in Vlaanderen. Geraadpleegd op 3 april 2021, van

    https://www.iedereenleest.be/over-lezen/boekenruilkastjes-vlaanderen

  4. Jeugdhulp. (2020). In Encyclo. Geraadpleegd op 17 februari 2020, van

    https://www.encyclo.nl/begrip/jeugdhulp

  5. Katholiek Onderwijs Vlaanderen. (2018 a). Krachtlijnen van het leerplanconcept. Geraadpleegd op 18 februari, van https://zill.katholiekonderwijs.vlaanderen/#!/concept/krachtlijnen

  6. Katholiek Onderwijs Vlaanderen. (2018 b). ZILL- selector. Geraadpleegd op 15 februari 2021, van

    https://zill-selector.katholiekonderwijs.vlaanderen/#/

  7. Klasse. (2017, 12 oktober). Wereldburgerschap –. Geraadpleegd op 7 februari 2021, van

    https://www.klasse.be/reeks/wereldburgerschapseducatie/

  8. Kleur bekennen (z.d.- a). Thematische invalshoeken. Geraadpleegd op 18 februari 2021, van https://www.kleurbekennen.be/schema-ecm

  9. Kleur bekennen. (z.d- b). Duurzame ontwikkeling. Geraadpleegd op 20 april 2021, van

    https://www.kleurbekennen.be/thema/duurzame-ontwikkeling

  10. Kleur bekennen evolueert. (z.d.- d). Geraadpleegd op 18 februari 2021, van

    https://www.kleurbekennen.be/kleurbekennenevolueert

  11. Kosmopolitisme. (2021, 9 januari). Wikipedia. https://nl.wikipedia.org/wiki/Kosmopolitisme

  12. KRUIT; Giraud, C. (2020). Verschillende stromingen van wereldburgerschapseducatie. Geraadpleegd

van https://wijzijnkruit.be/2020/12/11/issue-paper-1-global-citizenship-edu…- expertise/

  1. KRUIT. (2021). Inspiratiegids digitale praktijken voor wereldburgerschapseducatie. Geraadpleegd van

    https://wijzijnkruit.be/wp-content/uploads/2021/01/Inspiratiegids-digit…

  2. Kruit. (2020). Kruit – Kenniscentrum voor wereldburgerschapseducatie. https://wijzijnkruit.be/

72

  1. Leer.tips. (2020, 19 oktober). Zo werkt het werkt het werkgeheugen. https://leer.tips/tip/het- werkgeheugen/

  2. Leuk om te Spelen. (2017). Heb jij Kletspotje van onbekend al? - 2021 Leuk om te Spelen.

    https://www.leukomtespelen.nl/spellen/kletspotje/

  3. METROPLAN voor WERELDBURGERS Een gemakkelijke tool om diverse invalshoeken en thema’s met

elkaar te verbinden. Geraadpleegd op 18 februari 2020, van https://www.kleurbekennen.be/sites/files_klb/documents/metroplan_vouwfo…

  1. Mindset‘WinstenKortetermijninperspectiefmetduurzaamheid’.|MVOAmbitie.(z.d.).MVOambitie.

    https://www.mvoambitie.nl/blog/detail/165/mindset-winst-en-korte-termij…- duurzaamheid

  2. Natuurpunt. (z.d.). Speelnatuur. Geraadpleegd op 3 april 2021, van

    https://www.natuurpunt.be/pagina/speelnatuur

  3. NCDO, Verschoor, K., & De goede, I. (2012, september). Kinderen en mondiaal burgerschap. NCDO Amsterdam.

  4. Nest. (z.d.). Geraadpleegd op 1 april 2021, van https://www.vandale.nl/gratis- woordenboek/nederlands/betekenis/nest#.YGbsJZMzZsM

  5. OLE. (z.d.). OpenLuchtEducatie (OLE). Geraadpleegd op 3 april 2021, van

    https://openluchteducatie.jimdofree.com/

  6. OVSG. (z.d.- a). Geïntegreerd werken aan wereldoriëntatie met aandacht voor techniek en

wetenschappen. Geraadpleegd op 20 februari 2021, van https://www.ovsg.be/ovsg/sites/default/files/standpunten/Visietekst%20s…

  1. OVSG. (z.d.- b). Radicalisering voorkomen. Geraadpleegd op 20 februari 2021, van

    https://www.ovsg.be/ovsg/sites/default/files/standpunten/160421%20Visie…% 20voorkomen.pdf

  2. OVSG. (z.d.-c). Leerplanzoeker. Geraadpleegd op 11 februari 2021, van https://schoolweb.ovsg.be/

  3. Oxfam. (2015). Education for global citizenship: a guide for schools. Geraadpleegd op 5 februari 2021,

    van file:///C:/Users/Admin/Downloads/Global_Citizenship_Schools_WEB.pdf

  4. Panneels,K.,Buyst,S.,&Simons,C.(2015,1december).15jaarMillenniumdoelen:onvoldoende,maar hoopgevend. Glo.be. https://www.glo-be.be/index.php/nl/articles/15-jaar-millenniumdoelen- onvoldoende-maar-hoopgevend

  5. Pedagogische begeleidingsdienst GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. (z.d). LEERPLAN GEWOON KLEUTER- EN LAGER ONDERWIJS Leergebied: WERELDORIËNTATIE (LEERGEBIED MENS EN MAATSCHAPPIJ + LEERGEBIED WETENSCHAPPEN EN TECHNIEK). Geraadpleegd op 12 februari 2021, van https://pro.g-o.be/blog/Documents/2010-3%20WO.pdf

73

  1. Provincie West- Vlaanderen. (2020). Wereldhuis West-Vlaanderen. Geraadpleegd op 18 februari, van

    https://www.west-vlaanderen.be/over-west-vlaanderen/bestuur-enbeleid/ad…- diensten/wereldhuis

  2. Rahusen, P. (2015, 25 februari). Duurzaamheid: korte versus lange termijn. Skipr.

    https://www.skipr.nl/blog/duurzaamheid-korte-versus-lange- termijn/#:%7E:text=Duurzaamheid%20is%20een%20langetermijnstrategie.,voorzien%20in%20gevaar %20te%20brengen’ .

  3. Redactie Samsam. (2018, 15 november). Burgerschap met Samsam. samsam.

    https://www.samsam.net/voor-leerkrachten/burgerschap-met-samsam

  4. RAN Centre of Excellence; Nordbruch, G., Sieckelinck, S. (2018). Transforming schools into labs for democracy. Geraadpleegd van https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we- do/networks/radicalisation_awareness_network/about-ran/ran- edu/docs/ran_edu_transforming_schools_into_labs_for_democracy_2018_en.pdf

  5. Regionaal informatiecentrum van de Verenigde Naties. (2020, 17 januari). SDG 1. Geraadpleegd op 17 februari 2021, van https://unric.org/nl/duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen/sdg-1/

  6. SDG Nederland. (2020, 28 juli). Doel 16. Vrede, justitie en sterke publieke diensten.

    https://www.sdgnederland.nl/sdgs-2/doel-16-vrede-veiligheid-en-rechtvaa…

  7. Sluyterman,J.(2015,14april).WatiserterechtgekomenvandeMillenniumdoelen?DeCorrespondent.

    https://decorrespondent.nl/2705/wat-is-er-terechtgekomen-van-de- millenniumdoelen/209013521420-d023342a

  8. SPRIET, H. (2019) Wereldburgerschapseducatie op school werkt!? Geraadpleegd op: https://www.glo- be.be/nl/articles/wereldburgerschaps-educatie-op-school-werkt

  9. Stedelijk Onderwijs. (z.d.). Wereldburgerschap. Geraadpleegd op 15 februari 2021, van https://www.stedelijkonderwijs.be/internationaal/wereldburgerschap-0-0

  10. Stedelijk beleid Onderwijs. (z.d.). Brede Scholen. Geraadpleegd op 1 april 2021, van

    https://www.vgc.be/wat-biedt-n-brussel/stedelijk-beleid/brede-scholen

  11. Studio Globo. (2019). Studio Globo | Werk aan de wereld in je klas. https://www.studioglobo.be/

  12. Sustainable Stories VZW. (z.d.). Duurzame kinderverhalen - Sustainable Stories - Maak een verschil. Geraadpleegd op 7 februari 2021, van https://sustainablestories.be/nl/

  13. UC Leuven Limburg Moving minds. (z.d.). Wereldburgerschapseducatie Wat is wereldburgerschap? Geraadpleegd op 20 februari, van file:///C:/Users/Admin/Downloads/310787- 260219_PWOWBE_wat45c48%20(6).pdf

  14. UCLL Hogeschool. (z.d.). Wat is wereldburgerschap? Geraadpleegd op 7 februari 2021, van

    http://wereldburgerschapseducatie.ucll.be/

74

  1. UNESCO. (2016). Schools in action, global citizens for sustainable development: a guide for teachers. Geraadpleegd op: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000246888

  2. UNESCO. (sd). The ABCs of Global Citizenship Education. Geraadpleegd op: https://aspnet.unesco.org/en-us/Documents/The%20ABCs.pdf

  3. United Nations. (z.d.). Sustainable Development: Home. Geraadpleegd op 17 februari 2021, van

    https://www.un.org/sustainabledevelopment/

  4. Van Der Zant, J. (2012) Wereldburgerschap met ketchup. Lesgeven over wereldburgerschap, hoe doe je dat. Amsterdam: NCDO.

  5. Vlaanderen. (z.d.). SDG 16. Duurzame ontwikkeling. Geraadpleegd op 28 maart 2021, van

    https://do.vlaanderen.be/sdg16

  6. Welzijn en gezondheid op school Dikketruiendag. (z.d.). Geraadpleegd op 11 maart 2021, van https://www.vlaanderen.be/onderwijs-en-vorming/welzijn-en-gezondheid-op…

  7. Wereldhuis West- Vlaanderen. (2017) Educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO), Dessein J., Lannoo S., Wereldhuis West- Vlaanderen, Inspiratiegids werken aan educatie voor duurzame ontwikkeling in je gemeente, (pp. 11) Sint- Andries: Provinciehuis

  8. Wereldhuis West-Vlaanderen. (2016). Inspiratiegids wereldburgerschap op school (D/2016/0248/16). Ann Tavernier, directeur Externe Relaties en Europese programma’s Provincie West-Vlaanderen. https://bestanden.west-vlaanderen.be/webshop/Inspiratiegids_Wereldburge…

  9. Werkenaandewereld.(z.d.).Werkenaandewereld:wereldburgerschap.Geraadpleegdop15februari 2021, van http://www.werkenaandewereld.nl/docenten/wereldburgerschap/

  10. What we do. (z.d.). Sustainable Energy for All | SEforALL. Geraadpleegd op 19 februari 2021, van https://www.seforall.org/what-we-do

  11. Wikikids. (z.d.). Duurzaamheid - Wikikids. Geraadpleegd op 3 april 2021, van

    https://wikikids.nl/Duurzaamheid

  12. Wikipedia-bijdragers. (2021, 30 januari). Taalverwerving. Geraadpleegd op 2 april 2021, van

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Taalverwerving

  13. WWF. (z.d.). Vergroening van de schoolomgeving. Geraadpleegd op 1 april 2021, van

    https://wwf.be/assets/SCHOOL/WWF-Vergroening-van-de-schoolomgeving-werk…- technische-handleiding.pdf

  14. YOUCA Youth for Change and Action. (2020). Wat doet YOUCA? Geraadpleegd op 11 maart, van

    https://youca.be/over-youca

  15. 11.11.11. (2021). Wat en waarom. 11.11.11 Vecht mee tegen onrecht. https://11.be/wat-en-waarom

Universiteit of Hogeschool
Educatieve bachelor lager onderwijs
Publicatiejaar
2021
Promotor(en)
Elien De Meyere en Nele De Jaeger
Kernwoorden
Share this on: