Discriminatie prins, schaarste koning. De zoektocht van de internationale student naar een kot in Gent.
Internationale studenten ervaren discriminatie op de kotenmarkt in Gent. Toch heeft dat weinig effect op hun kansen voor het vinden van een studentenwoonst. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Gent.
U weet het misschien al: de koten zijn op. Wie zoon- of dochterlief graag uit huis ziet vertrekken bij de aanvang van studies in het hoger onderwijs, moet daar steeds meer voor over hebben. Informele markten via Facebook groepen, kotenwebsites en persoonlijke contacten zorgen voor een versnipperd aanbod waarin de kotbaas koning is. De prijzen swingen de pan uit, het aanbod blijft verkleinen en de concurrentie groeit. Uit een bevraging aan 350 kotstudenten van de Universiteit Gent blijkt dat vooral internationale studenten de zoektocht naar een kot negatief ervaren. Studenten zonder Belgische nationaliteit rapporteren beduidend meer vooroordelen en discriminatie dan hun Belgische collega’s. Ook het informele karakter van de kotenmarkt zorgt voor moeilijkheden. Verrassend genoeg is de impact op het vinden van een woonst klein.
Kotbazen en vooroordelen
‘Niet te vertrouwen’, ‘vuil’ en ‘lui’. Wanneer ze zoeken naar een kot stuiten internationale studenten vaak op vooroordelen. Studenten zonder Belgische nationaliteit komen tijdens hun Gentse kotenzoektocht significant meer in aanraking met denigrerende opmerkingen en handelingen dan hun Belgische collega’s. Op alle onderdelen van de vragenlijst scoren ze hoger. Zo gaven veel internationale studenten aan dat ze al oneerlijk behandeld zijn, minder beleefd werden aangesproken of zelfs genegeerd werden. Anderen voelden zich uitgesloten omwille van hun cultuur, kleding of manier van spreken. Studenten geconfronteerd met zulke veronderstellingen gaven bijgevolg ook aan dat ze een minder positieve ervaring hadden op de kotenmarkt. Hun aanraking met discriminerende handelingen en vooroordelen maakt de zoektocht minder aangenaam, en hun eerste indruk van Gent als stad vaak negatief.
Ver van huis, ver van de markt?
Discriminatie is niet het enige struikelblok dat internationale studenten tegenkomen op hun pad. Ook praktische problemen steken snel de kop op. Anders dan een traditionele huizenmarkt, heeft een markt voor koten een overwegend informeel karakter. De grootste vorm van studentenhuisvesting zijn de traditionele koten op de privémarkt. Dit type van kot wordt slechts uitzonderlijk via een officieel kanaal verhuurd. De grote meerderheid van kotstudenten vindt hun kot via sociale mediakanalen of dankzij persoonlijke contacten. Internationale studenten, die vaak weinig kennis hebben over de beschikbare kanalen en taalvaardigheid in het Nederlands missen, starten dus met een achterstand.
Een gebrek aan die juiste contacten en kennis kunnen dus een enorme impact hebben op de zoektocht naar een geschikt kot. Deze moeilijkheden vertalen zich ook in de woontrends. Slechts 14.9 procent van de internationale studenten vindt een regulier kot op de privémarkt. Ter vergelijking: meer dan 66 procent van de Belgische kotstudenten verblijft in dat type van kot. Woonvormen die via formele kanalen worden aangeboden, zoals universiteitskoten of cohousing projecten, hebben dan weer een groter aandeel aan internationale studenten.
Schaarste, ‘the great equalizer’
Internationale studenten hebben dus minder positieve ervaringen tijdens het zoeken naar een kot. Toch vertaalt dit zich amper in de moeilijkheid om een kot te vinden. Internationale studenten scoren slechts 5 procent hoger op ervaren hinder dan Belgische studenten. Ze hebben dus niet beduidend meer moeite om een kot te vinden.
Het grote aandeel internationale studenten in formele woonvormen geeft hier een gedeeltelijk antwoord aan. Via officiële sites en universiteitsinstanties wordt het risico op oneerlijke behandeling geminimaliseerd. De discriminatie die op de private markt aanwezig is kunnen ze op die manier omzeilen. Studenten wijken als het ware uit voor oneerlijke behandeling, door te kiezen voor een kot van de universiteit of een cohousing initiatief.
Een tweede verklaring neemt de huidige status van de kotenmarkt in overweging. De schaarste aan koten is namelijk zo groot dat zelfs Belgische medestudenten nu enorme moeilijkheden ondervinden bij het zoeken naar huisvesting. Waar voordien de internationale student afgewimpeld werd omwille van vooroordelen en de Belgische student het kot kon huren, zullen in de huidige markt beide studenten worden afgewezen. Zo stijgt het niveau van moeilijkheden voor Belgische studenten bijna tot aan het niveau van internationale studenten. De kloof wordt als het ware gedicht.
Discriminatie geneutraliseerd?
De huidige situatie van de Gentse kotenmarkt minimaliseert de kloof tussen internationale en Belgische studenten. De discriminatie is als het ware geneutraliseerd. Toch is dit niet meteen goed nieuws, want een kotenmarkt is onderworpen aan constante verandering. En als de kotenmarkt evolueert, dan evolueert ook de ervaring van de student. In andere marktcondities kan de kloof dus opnieuw groter worden, en kunnen discriminerende handelingen en vooroordelen de kotzoektocht van toekomstige internationale studenten enorm moeilijk maken. Het blijft dus belangrijk om discriminatie op alle vlakken tegen te gaan, en nieuwe studenten zo goed mogelijk wegwijs te maken in de verschillende kotenmarkten van Gent.
