Lierke plezierke, kom(t) terug!

Bent u ooit al eens in de stad Lier geweest? Het is nochtans de moeite, of dit is het toch altijd geweest. Deze gezellige stad, gelegen in de provincie Antwerpen, kreeg de laatste jaren nogal veel klappen. De leegstandsproblematiek, vooral op vlak van detailhandel, nam de bovenhand. Het brak de stad geleidelijk aan af wat resulteerde in een verminderd bezoekersaantal, wat gepaard ging aan het verzwakken van zijn bruisende energie. Maar, geef de hoop niet op want als je goed kijkt, zie je een lichtpuntje in deze stad.

Problematiek

De Stad Lier, mijn geboortestad en de woonplaats van meer dan 37 000 mensen, krijgt te kampen met diverse problemen. Leegstand is hierbij de grootste boosdoener en is een gekend probleem bij diverse steden. Het plezier en de gezelligheid, waarvoor Lier altijd bekend stond, nam stilletjes aan af. Vooral op vlak van detailhandel daalde het succes. De winkels duiken even snel op dan dat ze verdwijnen en er lijkt geen vooruitgang te zijn. Daarom geven vaak de toekomstige ondernemers, die de stad nieuw leven kunnen inblazen, Lier geen kans. Dit is zeer negatief aangezien winkels de geschiedenis en de identiteit van een stad tonen. Retail is dus duidelijk een cruciaal onderdeel in een stad, maar ook een onmisbaar punt voor de beleving.   

Er zijn meerdere oorzaken van deze leegstandsproblematiek op vlak van detailhandel. Onder andere door de opkomst van het online shoppen waar de corona crisis nog een schep bovenop heeft gedaan. Ook de hogere huurprijzen creëren een groot probleem in het centrum waardoor de panden leeg blijven staan. De stad zelf probeert hierdoor te compenseren door een starterspremie voor handelaars aan te bieden die zich willen vestigen in het kernwinkelgebied, de belangrijkste commerciële zone in het centrum van Lier. Toch is dit niet genoeg, want reeds 20% van het aantal commerciële panden in het kernwinkelgebied staat leeg. Natuurlijk trekken de grote en makkelijk bereikbare baanwinkels de bezoekers net weg uit het centrum.

Leegstand zelf zorgt ook voor een aanwakkering van volgende problemen, zoals verloedering van panden, een slecht imago en ook een verminderd bezoekersaantal. Deze vermindering van bezoekers zijn daarbij potentiële verloren klanten voor de overige winkels. Hierdoor verlieten vele ondernemers de stad Lier, wat zorgde voor meer leegstand en geen nieuwe mogelijkheden om deze panden in te vullen. Dit hele proces is een vicieuze cirkel van problemen waar geen oplossing voor geboden wordt. De vraag was: “Hoe wordt dit opgelost? Hoe wordt Lier opnieuw een bruisende stad?”.

Bezoekers versus de stad

De gemiddelde klant van de stad Lier blijkt een 45 tot 65 jarige levensgenieter te zijn. Ze gaan vooral doelgericht shoppen en spenderen meer aan producten desbetreffende in -en omwoning. Dit zijn bijvoorbeeld alle dingen om van je huis een thuis te maken. Bovendien zijn de niet-inwoners van Lier ook een belangrijke doelgroep aangezien ze meer dan 50% van het totaal aantal kopers in Lier bedragen. Deze niet-inwoners komen vooral uit de grensgemeentes van Lier. Echter komen er wel mensen uit verdere steden naar Lier voor producten van in -en omwoning. Dit is dus duidelijk een belangrijke branche.

Hoe belangrijk winkels zijn in een stad, wordt weer duidelijk bij enkele informatie van bezoekers. Als Vlaamse toeristen op daguitstap gaan, besteden ze het meeste tijd aan (fun)shoppen. Detailhandel speelt dus wederom een belangrijke rol in de heropleving van de stad.

De heropleving van de stad Lier

Enkele literatuurstudie, observaties en interviews later, werd er ook gekeken naar casestudies. Specifiek enkele steden die hun leegstand drastisch hebben verminderd, hun bezoekersaantal hebben doen stijgen en waarbij de heropleving van hun winkelgebied (en daarbij ook de hele stad) een succes waren. Dit was Genk met de Vennestraat en de Molenstraat, Mechelen met de Hoogstraat en de Korenmarkt, en Amsterdam met zijn bekende ‘negen straatjes’. 

Met al deze informatie in het achterhoofd, werd er verder gebrainstormd naar een oplossing voor de verloederde stad Lier. Aangezien het kernwinkelgebied de belangrijkste commerciële zone is van de stad, werd dit gebied ook verder aangepakt als onderdeel van de heropleving. Detailhandel speelt duidelijk een belangrijke rol in een stad aangezien maar liefst 29% tijdens hun bezoek van een stad gaat shoppen, 45% hiervan doet dit met de auto. Dit is een belangrijke troef wat kan dienen als trekker voor de stadskern. Om dit te bereiken werd er als oplossing een commerciële zone in de stad afgebakend, namelijk een deel van de Antwerpsestraat, waardoor er gerichter te werk kon worden gegaan op vlak van het winkelaanbod en communicatie naar de klant toe.  Aangezien Lier voornamelijk bekend stond voor zijn plezier en gezelligheid, waar de bijnaam Lierke Plezierke van kwam, besliste ik dit opnieuw te laten terugkomen. De zone kreeg hierdoor een gloednieuwe naam en concept, namelijk ‘De Pallieter Weg’, verwijst naar levensgenieter ‘Pallieter’ in de boeken van de Lierse schrijver Felix Timmermans. De zone kreeg bepaalde merkkleuren en een bijpassend logo dat op elke communicatie kan worden getoond. Hier hoort uiteraard ook een gepaste winkelmix bij.

In één van de 13 leegstaande panden in ‘De Pallieter Weg’, werd er een winkel (fictief) zelf ontworpen voor de masterproef interieurarchitectuur met specialisatie Retail Design. Het bestaat uit een winkel invulling wat bezoekers opnieuw massaal gaat aantrekken, ontworpen volgens de informatie verkregen door de scriptie. Het is een nieuw ontwikkeld concept, genaamd ‘Tafel&’, waar men alles omtrent het tafelen kan vinden en waar gezelligheid centraal staat. De winkel is onderdeel van de branche in -en omwoning, wat een onmisbare troef is voor het centrum en bovendien ook mensen kan samenbrengen. Het ontwerp en de sfeer brengt je niet enkel dichterbij de verkochte producten, maar ook dichterbij de stad. 

Het ontwerp sluit mede aan bij het thema van ‘De Pallieter Weg’ en bij de boodschap van de stad Lier zelf: ‘Hier maak je plezier, hier komt iedereen samen, hier ben je welkom.’ En laat deze heropleving van de stad nu net het doel zijn van de gehele studie. Zo, al overtuigd van uw bezoek?