Scriptiebank overzicht

Deze scriptie beschrijft de SWOT-analyse van een kortverhalendatabank van het project Short Forms Beyond Borders van Erasmus+ en KU Leuven. De criteria van de SWOT-analyse worden opgesteld aan de hand van een grondige studie van de vakliteratuur inzake leesbevorderend literatuuronderwijs, de eindtermen literatuur, de aanwezigheid van literatuur in (digitale) leermiddelen en methodes en de visie van de onderwijspraktijk op literatuuronderwijs en de databank in se.

Deze masterproef bestudeert de impact van literaire prijzen op vertalingen. Daarvoor wordt gekeken naar de Libris Literatuur Prijs, de Literatuurprijs van de Europese Unie en de Booker Prize.

Door de manier waarop Nederlandstalige vertalingen de gedichten van de Oudgriekse dichteres Anyte van Tegea presenteren, krijgt de lezer een foutief idee van de schrijfster als stereotiep vrouwelijk auteur.

(Partiële) vertaling naar het Spaans van een zelfgeschreven manuscript in het Nederlands met literatuurstudie en kritische bespreking.

Het Vreemde en het Eigene, de Andere en het Ik vormen de spilfiguren van de interculturele spanning in de literaire vertaling, maar blijven tegelijkertijd té diffuus. Deze scriptie fourneert een preliminaire en non-exhaustieve categorisering van de verschillende types 'alteriteit' waarmee een vertaler in aanraking komt. Bovendien snijdt ze ook een pseudovertaling van Andreï Makine aan en tracht te verklaren hoe een dat tekstgenre niet alleen frauduleus is, maar ook intrinsiek vreemd aan zichzelf.

Pseudovertaling, dat gewoonlijk wordt gedefinieerd als een tekst die valselijk wordt gepresenteerd als een vertaling uit een andere taal door zijn auteur en die daarbij de identiteit van vertaler aanneemt, plaatst met deze mystificatie niet alleen onderzoekers maar ook vertalers die met dit type tekst wordt geconfronteerd voor belangrijke uitdagingen. Nadat we de aan pseudovertaling gelieerde elementen hebben geïdentificeerd in de detectiveroman 'Elles se rendent pas compte' van Boris Vian, die vertaalproblemen op lexicaal en macrotekstueel nuveau kunnen opleveren in de narratieve tekst en paratekst, stellen we vervolgens vertaalstrategieën voor die tot doel hebben om de misleidende effecten te reproduceren zoals de auteur van deze pseudovertaling ze oorspronkelijk voor ogen had. Deze strategieën kunnen de toekomstige taak van vertalers vergemakkelijken die in de toekomst met dit soort teksten te maken krijgen.

De vertaler van een literair werk streeft ernaar een tekst van de ene cultuur toegankelijk te maken voor de andere. Een uitdagende opdracht, zoveel is zeker. Maar wat nu als de taal die hij/zij moet vertalen, eigenlijk enkel in gesproken vorm bestaat? En die spreektaal bovendien sterk verweven is met de tijd en plaats waarop ze tot stand kwam? Een vergelijkende analyse van substandaardtaal in Eugene O'Neill's 'Desire under the elms' en Arne Sierens' 'Het begeren onder de olmen'.

In deze thesis onderzoek ik de voorlaatste roman van Britse schrijfster Mary Shelley en diens onderliggende kritiek op negentiende eeuwse genderrollen en -relaties, en de maatschappelijke positie van de vrouw.

De masterproef "Les défis de la traduction d'un texte francophone postcolonial et hétérolingue: Le cas de “Nulle part dans la maison de mon père” d'Assia Djebar en allemand et en néerlandais" onderzoekt hoe uitgeverijen het complexe werk voorstellen aan het publiek en analyseert welke veranderingen de meertalige brontekst van Djebar onderging in de Nederlandse en de Duitse vertaling.

Deze scriptie is een introductie tot de Neolatijnse zoengedichten van een lang vergeten Brugse dichter: Janus Lernutius, met een inleiding bij het genre van het zoengedicht, een ontstaansgeschiedenis van Lernutius' Basia, een teksteditie, een literaire vertaling in verzen en een bespreking.

Deze masterscriptie beoogt de Japanse auteur Yamada Eimi (1959-) te situeren in het literaire landschap. Hoewel Yamada Eimi zichzelf beschouwt als een 'zwarte auteur', blijft ze echter wel doelbewust in het Japans schrijven. Uit deze context ontwikkelen zich bijgevolg twee hoofdvragen. Ten eerste, is het mogelijk voor een Japanse auteur om 'zwarte fictie' te schrijven? Ten tweede, is het werkelijk Yamada Eimi's bedoeling om de zwarte identiteit aan te nemen, rekening houdend met het Japanse literaire publiek dat Yamada voor ogen heeft?

In deze scriptie worden enkele passages uit de Duitse debuutroman 'Hool' van Philipp Winkler naar het Nederlands vertaald. Daarbij wordt vooral aandacht besteed aan het specifieke taalgebruik, zoals jongerentaal, spreektaal en regionale taal.

“Wanneer houdt deze schijtoorlog nu eens op?”[1]Oorlogsverheerlijking en –afkeuring in Ernst Jüngers In Stahlgewittern en Erich Maria Remarques Der Weg zurück in het licht van de Langemarck-mytheAlomtegenwoordig zijn ze dezer dagen, de nieuwsberichten over IS. Syriëstrijders, extremisme, terrorisme, onthoofdingen, oorlog, paniek, vluchtelingen en een hoop ellende.

Gothic Fiction en het bovennatuurlijke als spiegel voor trans-nationale relatiesIn de literaire wereld maakt men vaak een onderscheid tussen literatuur, wat meestal doelt op de klassiekers of de canon, en populaire fictie. De achterliggende redenering is dat, in vergelijking met literatuur, het meer populaire genre van minder belang is en snel van de kaart zal verdwijnen. Niets is minder waar wanneer we kijken naar het eerste populaire genre dat in grote oplagen werd geproduceerd en gedistribueerd: Gothic Fiction.

Middeleeuwse literatuur waar u het warm van krijgt‘Om het menselijke gebeuren, om de diepte van den hartstocht, om de scherpe psychologische ontleding behoort deze vernieuwing van Pyramus en Thisbe tot de beste verhalen der middeleeuwen en kan zij als voorloper van den modernen roman worden beschouwd’, zo luidt het lovende oordeel van gerenommeerd literatuurhistoricus Jozef van Mierlo over het middeleeuwse verhaal De borchgravinne van Vergi.Dat verhaal gaat over een burggravin en haar minnaar, wier (overspelige) liefde op kwaadwillige wijze door de afgunstige hertogin van Bourgondië wordt onth

Van Vlaams zolderkamertje naar internationale spotlights: Vlaamse auteurs veroveren het buitenland.Zeggen de titels Der Himmel meines Groβvaters, Christ's entry into Brussels of Troisièmes noces je iets? Het zijn vertalingen van werken van Vlaamse schrijvers, respectievelijk van Stefan Hertmans, Dimitri Verhulst en Tom Lanoye, die in 2014 in het buitenland verschenen. Deze auteurs hebben ‘het gemaakt’: ze verkopen zeer goed in Vlaanderen en zijn tegelijk aanwezig in het internationale literaire landschap.

De Russen komen: De Russische vertaalpolitiek 2008-2012.Sinds een aantal jaar voert Rusland een bewuste vertaalpolitiek. Het beleid is erop gericht het aantal vertalingen uit het Russisch in het buitenland te verhogen. En de Russen komen: in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten lijkt het beleid alvast vruchten af te werpen.Begin maart 2013 berichtte de Engelse krant The Guardian over een open brief van Michail Sjisjkin.

Klassiekers in een hedendaags jasje: hervertalen voor de jonge, dyslectische lezerDe kans is groot dat je als kind of tiener wel eens een klassiek boek zoals Robinson Crusoe, Pippi Langkous of Oliver Twist hebt gelezen, maar er niet bij stilstond waarom net die boeken doorheen de eeuwen populair zijn gebleven en steeds opnieuw worden verslonden. De oorzaak is terug te vinden bij de hervertaler die het belangrijk acht een klassiek boek in een ‘hedendaags’ jasje te steken, zodat ook kinderen en jongeren ze zonder veel problemen kunnen lezen.

Merdre…! Hoe vertaal je dat?Uit het dagboek van een studenteNa het behalen van haar Master in de taal- en letterkunde volgde Thea Langeraert de opleiding Master in het vertalen. In haar masterproef onderzocht ze de vertaling van het absurde, groteske taalgebruik in het toneelstuk Ubu Roi van Alfred Jarry.22 oktober – ‘Merdre!’‘Merdre!’ Het is het eerste woord van de toneeltekst Ubu Roi van Alfred Jarry die mijn vader mij laat lezen. Het klinkt vreemd. Waarom gebruikt de auteur niet gewoon het scheldwoord merde? Ik lees verder en de conversatie tussen de personages wordt nog absurder.

 De wereld van Georges Eekhoud “Iedere vertaling is eerst en vooral een culturele vertaling.” Met die woorden wees de vertaalwetenschapper Ton Naaijkens in Een wereld van verschil. Over taal en cultuur in vertaling. (2004) op de belangrijke rol die cultuur speelt in vertalingen. De culturele elementen die in de originele tekst voorkomen zijn vaak moeilijk te vertalen omdat ze niet altijd gekend zijn in de doelcultuur.

“All Things Must Be Possible” (J. S. Bach)Maar muziek in literaire werken?De auteur Richard Powers (°1957) maakt originele connecties tussen muziek en literatuur. Over de grenzen van één kunstzinnige expressie, zoekt Powers een manier om meer uit te drukken dan mogelijk is in taal. Door muziek in zijn literaire werken te vertalen, nodigt hij zijn lezers uit om hun opvattingen te herzien ten opzichte van hedendaagse onderwerpen.

Allerseelen en All Souls Day: wat blijft behouden en wat gaat verloren in de Duitse en Amerikaanse vertaling van Cees Nootebooms Allerzielen?Ieder literair werk is schatplichtig aan een bepaalde taal en cultuur: hoe vertaal je dan de unieke stijl van een auteur en de meerduidigheid van zijn werk?Allerzielen behoort tot de grote romans van Cees Nooteboom en werd in 1998 gepubliceerd. De roman speelt zich voornamelijk af in Berlijn waar de documentairemaker en cameraman Arthur Daane flaneert door de straten op zoek naar sporen van het woelige Duitse verleden.

 Een poëtica van de ontworteling – Nancy Huston of het auteurschap zonder moedertaal.Wat hebben de kersverse winnaar van de Duitse Goethe-prijs Adonis, de Ierse auteur Samuel Beckett en de Vlaamse NV-A voorzitter Bart de Wever met elkaar gemeen? Juist ja: ze spreken alle drie Frans. Het Bijbelse Babel mag dan een zaak van moderne exegeten en oude schilders geworden zijn, haar torens staan –voorlopig althans- nog stevig overeind.  Niet alleen in de politiek, maar ook in de literatuur laat de meertalige realiteit van onze hedendaagse samenleving haar sporen achter.

 
“Ta mère!” “Ma mère, elle t’emmerde.” Deze dialoog is misschien niet meteen wat u zou verwachten in een roman die deel uitmaakt van de Franse literatuur. Toch staat Mehdi Charef’s Le thé au harem d’Archi Ahmed bol van de grofheden en vuilbekkerij. Deze woorden en uitdrukkingen zijn ongewoon, de Franstalige lezer verwacht zich niet aan dergelijke taal. Aan de vertaler om te proberen de Nederlandstalige lezer net zo vreemd te laten opkijken.
 
Charef wordt beschouwd als de grondlegger van de beurliteratuur.

 
“Een volk zonder poëzie is een overwonnen volk”

 
In mei 2008 'vierden' de Palestijnen en Israëli's de zestigste verjaardag van hun uiterst ingewikkelde en schijnbaar onoplosbare conflict. De voortdurende wederzijdse aanslagen en regelmatig doodlopende onderhandelingen worden bijna oud nieuws voor de doorsnee Europese krantenlezer of televisiekijker. Het is maar al te gemakkelijk om het menselijk lijden achter de nieuwsberichten uit het oog te verliezen.

 
“STAF, GE ZIJT IN DE LIJM AAN ’T SCHIJTEN”
20 jaar na het verschijnen van de Duitse vertaling van Het Verdriet van België van Hugo Claus wordt in een nieuwe vertaling heel anders omgesprongen met de Vlaamse cultuur.
door Esther de Boe
 
Laat een groepje vertalers los op exact dezelfde standaardtekst. Het resultaat: geen enkel resultaat is volledig identiek. Probeer dit vervolgens met een literaire tekst. Huizenhoge verschillen springen je in het oog.

Het Vlaams uitgevershuis A. Manteau is zonder enige twijfel de meest prestigieuze uitgeverij van de Vlaamse letterkundige geschiedenis. De lijst met auteurs die tijdens de bezetting en in de naoorlogse periode aan het uitgevershuis waren verbonden, is op zijn minst indrukwekkend te noemen. Louis Paul Boon, Hubert Lampo, Johan Daisne, Piet van Aken en talloze andere prominente Vlaamse auteurs prijken in de fondslijst van de literaire uitgeverij.
Naast auteurs uit eigen land gaf het uitgevershuis evenzeer literaire vertalingen uit.

 “Eenzaam in een overbevolkt China”

Mijn eerste dag als vrijwilliger/onderzoeker in het Stars and Rain Education Institute
for Autistic Children - of Xingxingyu - in Beijing. Overal hoor ik ouders hun kinderen
aanmoedigend toespreken. Kinderen worden aangemoedigd en beloond bij het herkennen van
kleuren en het zeggen van “xiexie” (dank u). Wang Peipei, een medewerkster van
Xingxingyu, noemt deze aanmoedigingen “kenmerkend voor ons instituut”.
        Het is niet het enige wat dit instituut zo speciaal en tot op zekere hoogte onchinees
maakt.

Nederlandstalige kinder- en jeugdliteratuur in Duitse vertalingen: de periode 1975-2000 onder de loep genomen.
 
Een mondvol woorden- dat wel, maar waarover hebben we het eigenlijk? In onze scriptie onderzochten we de evolutie van de Nederlandstalige kinder- en jeugdliteratuur in Duitse vertalingen. Hiermee bedoelen we zowel de Noord-Nederlandse (in de volksmond beter bekend als de ‘Hollandse’) als de Zuid-Nederlandse (ofwel de ‘Vlaamse’) kinder- en jeugdboeken.