SciMingo helpt onderzoekers het juiste evenwicht te vinden tussen complexiteit en begrijpelijkheid in wetenschapscommunicatie. Zo leren we je hoe je mensen aanspreekt zonder afbreuk te doen aan je onderzoek. Als volleerde flamingo's, meesters in evenwicht 🦩
De bevoegdheidsoverdracht van het onderwijs en het Vlaams onderwijsbeleid in de periode 1970-1988
Tiffany
Beys
Het Vlaams onderwijsbeleid in de periode 1970-1988
Politiek, geschiedenis, staatshervormingen, onderwijsbeleid, wetten, decreten… Allemaal begrippen die mij als tiener niet echt wisten te bekoren, en dat is dan nog zacht uitgedrukt. Talen of wiskunde lagen mij beter. Toch ben ik tijdens mijn hogere studies die verschillende begrippen gaan appreciëren, meer zelfs, ik ben ze boeiend gaan vinden. Ik kwam tot het besef dat het leven van vandaag door ons verleden bepaald wordt.
Toen ik voor mijn masterproef een onderwerp moest kiezen, had ik een oprecht eureka-moment! Een academiejaar lang werken rond het Vlaams onderwijs en het onderwijsbeleid, mijn interesse was onmiddellijk gewekt.
Geen twijfel en geen aarzeling. Dit was het! Wist ik waaraan ik begon? Neen. Twijfelde ik? Neen! Of toch wel? Een onderwerp kiezen waarvan de krijtlijnen geschreven werden voor mijn geboorte, zou dat lukken? We spreken over een periode waarin de computer nog vrij onbekend was, waarin quasi elk document handgeschreven was of bewaard werd op doorslagpapier. Digitalisering was een woord dat nog moest uitgevonden worden. En toch. Kon ik zo’n onderwerp negeren? Neen, absoluut niet.
Op dat moment besefte ik nog niet goed waaraan ik begon. Ik dacht echt, ietwat naïef, dat het onderwijsbeleid vrij rechtlijnig was en duidelijk voor iedereen. Het onderwijs is toch een zeer belangrijke peiler in onze samenleving, of niet soms? De bevoegdheid van het onderwijs kon toch enkel bij het federaal parlement of bij de Vlaamse gemeenschap liggen?
Mijn voorbereidende literatuurstudie sloeg die ideeën als snel aan diggelen. Diverse auteurs slaagden er niet in om aan te geven wanneer het onderwijs een Vlaamse bevoegdheid werd. Drie jaartallen keerden steeds terug: 1970, 1980, 1988. Laat dit de jaartallen zijn waarin een staatshervorming werd vormgegeven. Deze data zijn een vaststaand gegeven. Het moment van de feitelijke overdracht van het departement onderwijs naar de deelstaten is echter niet duidelijk. Naast de vaagheid over het moment waarop Vlaanderen exact bevoegd werd, konden de verschillende auteurs mij geen uitsluitsel geven over de overgehevelde bevoegdheden zelf.
De vertwijfeling sloeg stilaan toe. Hoe kon ik een masterproef schrijven over het Vlaams onderwijsbeleid als ik niet eens wist wanneer Vlaanderen bevoegd werd voor – bepaalde delen van – het onderwijs. Gebeurde de overheveling al in 1970, pas in 1980, of vond deze gebeurtenis plaats naar aanleiding van de staatshervorming van 1988? Ik had er op dat moment echt geen idee van. Dus besloot ik dieper te graven. Ik verlegde mijn focus van het onderwijs naar de staatshervormingen. Ik trachtte een chronologisch beeld te verkrijgen, om zo te kunnen uitmaken wanneer het onderwijs juist werd overgeheveld naar de deelstaten.
Puur toevallig vond ik in een tweedehandswinkel net het boek dat ik zocht. Niet alleen gaf het zicht op alle staatshervormingen, het vermeldde eveneens hoe en wanneer het departement onderwijs werd overgeheveld. Volgens de auteur werd het onderwijs na de staatshervorming van 1970 naar de deelstaten overgeheveld, maar met een waslijst aan uitzonderingen. Diezelfde uitzonderingen bleven ook na 1980 behouden. Pas na de staatshervorming van 1988 werd het departement onderwijs integraal een Vlaamse bevoegdheid.
Eindelijk een antwoord op mijn vragen. Dit boek was het! Of toch niet? Waarom konden zoveel andere auteurs dit overzicht niet bieden? Het boek leek evenmin te verklaren waarom er zoveel onduidelijkheid was over de bevoegdheidsverdeling, totdat “Artikel 59bis van de Grondwet” werd besproken. Dit artikel somde de uitzonderingen op waarvoor niet het Vlaams, maar wel het federaal parlement bevoegd was. De formulering van dit artikel bleek zo vaag dat zelfs de politici niet goed wisten welke aspecten tot wiens bevoegdheid behoorden. Nu besefte ik hoe het kon dat ik eerder op zo veel tegenstrijdige informatie was gestoten.
Maar wat nu? Ik wist wanneer het onderwijs overgeheveld werd naar de deelstaten. Ik wist ook dat die overheveling in de periode tussen 1970 en 1988 niet integraal had plaatsgevonden. Daarnaast wist ik dat er veel onduidelijkheid was over welke bevoegdheden hetzij Vlaams, hetzij federaal waren. Ik wist eveneens dat in de periode 1970-1988 op Vlaams niveau slechts zeven decreten werden goedgekeurd die betrekking hadden op het onderwijs. Hoe kon ik echter vaststellen welke bevoegdheden tot wiens verantwoordelijkheid behoorden? Ik besloot in eerste instantie te kijken naar de goedgekeurde decreten. Die handelden allen over het hoger onderwijs, dus kon ik stellen dat het hoger onderwijs tot de bevoegdheid van het Vlaams parlement behoorde. Ik was een stapje dichter bij het ontrafelen van de puzzel, maar niet meer dan dat.
Toen dacht ik echt dat ik moest toegeven dat ik hopeloos vast zat. Op dat moment wees mijn begeleider – die mij fantastisch ondersteunde – mij er op dat er van elke vergadering van elk parlement in België notulen worden bijgehouden. Waren die misschien online of in de archieven van de universiteit consulteerbaar? De notulen worden inderdaad bijgehouden, zowel online als op papier. Het was niet alleen een huzarenstukje om al die verslagen te lezen, ik werd er bovendien niet veel wijzer van. Er werden in de periode 1970-1988 in totaliteit 112 voorstellen van decreet ingediend die verwezen werden naar de commissie voor onderwijs. Slechts zeven daarvan werden goedgekeurd als decreet. Waarom die zeven wel en die 105 andere niet? Ik heb verschillende verklaringen bedacht, maar de reden tot nu toe nog niet gevonden.
Tot slot ben ik gaan neuzen in het Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving – kortweg KADOC. Vele politici en verenigingen hebben er een archief dat je – mits toestemming – kan inkijken. Het consulteren van die archieven bevestigde dat er veel onduidelijkheid heerste over de invulling van de bevoegdheidsverdeling. Ook hier leverde de nieuwe informatie mij geen eenduidig beeld op. Ik moest mijn masterproef afsluiten zonder duidelijke bevoegdheidsafbakening.
Ben ik fier op het eindresultaat? Ja, al ben ik vooral teleurgesteld. Mijn vragen vooraf leken zo eenvoudig, bijna te eenvoudig om er een studie aan te wijden. En toch bleek het niet mogelijk die vragen eenduidig te beantwoorden. Het betreft een departement, dat in mijn ogen, de hoeksteen is van onze maatschappij.
Bibliografie
1.Referentielijst
Archief Christelijke Onderwijscentrale (COC) (1945-2004). Algemeen regeringsbeleid (D74). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Christelijke Volkspartij/Pari Social Chrétien (CVP/PSC) en de Christelijke Volkspartij (1945-1972; 1970-2007). Commissie staatshervorming (3.2.6). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Christelijke Volkspartij/Pari Social Chrétien (CVP/PSC) en de Christelijke Volkspartij (1945-1972; 1970-2007). Documentatiedossier “Onderwijs en wetenschapsbeleid” (4.7.77). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Christelijke Volkspartij/Pari Social Chrétien (CVP/PSC) en de Christelijke Volkspartij (1945-1972; 1970-2007). Documentatiedossier “Vlaamse Raad” (4.7.20). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Daniël Coens (1965-1987). Kabinet Geens (nr. 1238). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Hugo Weckx (1964-1995). Losse bijdragen 1988-1991 (4.4). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Jean-Luc Dehaene (1964-1999). Overlegcomité Regering-Executieven, maart-juni 1985 (Ministeriële vergaderingen, 719). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Nationaal Secretariaat van het Katholiek Onderwijs (NSKO)/Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs (VSKO) (1935-2005). Contacten met Vlaamse, Brusselse, Waalse en Duitstalige overheden (1981-1989) (nr. 695). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Nationaal Secretariaat van het Katholiek Onderwijs (NSKO)/Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs (VSKO) (1935-2005). Ministerie van Onderwijs (nr. 115). KADOC, KULeuven, Leuven.
Archief Nationaal Verbond voor het Katholiek Middelbaar Onderwijs (1950-1986). Documenten studietoelagen en –leningen (nr. 164). KADOC, KULeuven, Leuven.
Art. 4, 5 bijzondere wet 8 augustus 1980 betreffende de hervorming der instellingen, Belgisch Staatsblad, 15 augustus 1980, 9434.
Beke, W. (2008). Christendemocratie. Van Christelijke naar Vlaamse Volkspartij. In L. Sanders & C. Devos (red.), Politieke ideologieën in Vlaanderen: liberalisme, socialisme, christendemocratie, Vlaams-nationalisme, ecologisme (pp. 237-318). Antwerpen: Standaard.
Beyen, M., & Destatte, P. (2009). De grenzen van de communautaire logica: de Franse en Duitstalige gemeenschappen. In V. Dujardin, M. Dumoulin, M. Beyen, E. Gerard, & M. Van den Wijngaert (red.), Nieuwe geschiedenis van België III: 1950-heden (pp. 1844-1910). Tielt: Lannoo.
[Bijzonder decreet betreffende de Vlaamse Autonome Hogescholen] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1000612¶m=infor…
[Bijzonder decreet van 19 december 1988 betreffende de Autonome Raad voor het Gemeenschaps-onderwijs] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex ?page=chrono&c=detail_get&d=detail&docid=20603
Blanpain, R. (1988). Bevoegdheden van gemeenschappen en gewesten. Brugge: Die Keure.
Bouveroux, J. (2011). De barst in België … is er altijd al geweest. Leuven: Van Halewyck.
Bouveroux, J., & Huyse, L. (2009). Het onvoltooide land. Leuven: Van Halewyck.
Coens. D. (z.j.). [Brief van de heer Calewaert aan de heer Geens]. KADOC, KULeuven, Leuven.
Coens, D. (1987). Over politiek voor gewone mensen: politici in België. Antwerpen: Standaard.
Coens, D. (1989). Met een nieuwe lei: over de toekomst van het onderwijs in Vlaanderen. Brugge: String.
Counet, E., & Ruijssenaars, A. (1991). Analyserend deel, thema 3: Het buitengewoon onderwijs. In J. Vanderhoeven (red.), Het educatief bestel in België: van convergentie naar divergentie (pp. 205-222). Brussel: Ministerie van de Vlaamse gemeenschap, Departement onderwijs.
[Decreet betreffende de samenstelling van de raden van beheer van de universitaire inrichtingen van het Rijk] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx ?DID=1009874¶m=informatie
[Decreet houdende aanvulling van de examenmateries voor de kandidaturen in de wetenschappen, groep biologie, de farmaceutische wetenschappen, de geneeskundige wetenschappen, de diergeneeskundige wetenschappen, de tandheelkunde en landbouwkundig ingenieur, met alternatieve experimentele methodes zonder proefdieren] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Zoeken /Document.aspx?DID=1008693¶m=informatie
[Decreet houdende aanvulling van de taalregeling in het onderwijs] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1012467¶m=infor…
[Decreet houdende instemming met de overeenkomst inzake de erkenning van studies aan en diploma’s of graden van instellingen van hoger onderwijs in de Staten behorende tot de Europese Regio, opgemaakt te Parijs op 21 december 1979] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1007916¶m=infor…
[Decreet houdende maatregelen tot samenwerking onder de Antwerpse universitaire instellingen] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document .aspx?DID=1007219 ¶m=informatie
[Decreet houdende organisatie van de Vlaamse interuniversitaire samenwerking] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1001935 ¶m =informatie
[Decreet houdende wijziging van de wet van 28 april 1953 betreffende de inrichting van het universitair onderwijs door de staat] (2013). Geraadpleegd op http://codex .vlaanderen.be /Zoeken/Document.aspx?DID=1008161¶m=informatie
[Decreet tot oprichting van het “Collegium Trilingue”] (2013). Geraadpleegd op http://codex .vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1012422¶m=informatie
[Decreet tot wijziging van artikel 11 van de wet van 7 april 1971 houdende oprichting en de werking van de Universitaire Instelling Antwerpen] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen .be/Zoeken/Document.aspx?DID=1010258¶m=informatie
[Decreet van 11 mei 1973 tot oprichting van het “Collegium Trilingue”] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono&c=det… =detail&docid=39270
[Decreet van 21 december 1976 houdende organisatie van de Vlaamse interuniversitaire samenwerking] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex /index.reflex ?page=chrono&c=detail_get&d=detail&docid=36967
[Decreet van 28 maart 1978 tot wijziging van artikel 11 van de wet van 7 april 1971 houdende oprichting en de werking van de Universitaire Instelling Antwerpen] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono&c =detail_get&d=detail &docid=31991
[Decreet van 1 augustus 1978 houdende maatregelen tot samenwerking onder de Antwerpse universitaire instellingen] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be /reflex /index.reflex?page=chrono&c=detail_get&d=detail&docid=32570
[Decreet van 4 april 1980 betreffende de samenstelling van de raden van beheer van de universitaire inrichtingen van het Rijk] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex /index.reflex?page=chrono&c=detail_get&d=detail&docid=31289
[Decreet van 16 november 1983 houdende aanvulling van de examenmateries voor de kandidaturen in de wetenschappen, groep biologie, de farmaceutische wetenschappen, de geneeskundige wetenschappen, de diergeneeskundige wetenschappen, de tandheelkunde en landbouwkundig ingenieur, met alternatieve experimentele methodes zonder proefdieren] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex /index.reflex?page=chrono&c=detail _get&d=detail&docid=28389
[Decreet van 27 november 1984 houdende wijziging van de wet van 28 april 1953 betreffende de inrichting van het universitair onderwijs door de Staat] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono&c=det… =detail &docid=27204
[Decreet van 30 mei 1985 houdende instemming met de overeenkomst inzake de erkenning van studies aan en diploma’s of graden van instellingen van hoger onderwijs in de Staten behorende tot de Europese Regio, opgemaakt te Parijs op 21 december 1979] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono&c =detail_get&d=detail&docid=23973
[Decreet van 13 april 1988 tot bepaling van de gevallen en de modaliteiten waarbij de Vlaamse regering kan overgaan tot onteigeningen ten algemene nutte inzake de culturele, persoons-gebonden en onderwijsaangelegenheden] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono&c=det… =detail&docid=19628
De Groof, J. (1989). De grondwetsherziening van 1988 en het onderwijs: de schoolvrede en zijn toepassing. Brussel: CEPESS.
De Groof, J. (1996). De Schoolpactwetgeving: Coördinatie en annotatie. Antwerpen: Kluwer rechtswetenschappen België.
De Vries, R. (2010). Vlaams Eurydice rapport 2010: Overzicht van het onderwijsbeleid en de onderwijsorganisatie in Vlaanderen. Brussel: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap afdeling Internationale Relaties departement Onderwijs en Vorming.
De Wever, B., & Vrints, A. (2008). Vlaams-Nationalisme. Natievorming, ideologie en politieke stroming. In L. Sanders & C. Devos (red.), Politieke ideologieën in Vlaanderen: liberalisme, socialisme, christendemocratie, Vlaams-nationalisme, ecologisme (pp. 141-236). Antwerpen: Standaard.
Devos, C., & Boucké, T. (2008). Socialisme. Op zoek naar de maakbare samenleving. In L. Sanders & C. Devos (red.), Politieke ideologieën in Vlaanderen: liberalisme, socialisme, christendemocratie, Vlaams-nationalisme, ecologisme (pp. 141-236). Antwerpen: Standaard.
Executieve van de Nederlandse Gemeenschap en het Vlaamse gewest (1980). Eén regering voor de Vlamingen: de Executieve van de Nederlandse Gemeenschap en het Vlaamse gewest in de onmiddellijke fase van de staatshervorming. Brussel: Executieve van de Nederlandse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest.
Fosty, G., Gaignage, R., & Verhoeven, J. (1991). Analyserend deel, thema 10: Communautarisering, decentralisering, deconcentratie en deregulering. In J. Vanderhoeven (red.), Het educatief bestel in België: van convergentie naar divergentie (pp. 401-423). Brussel: Ministerie van de Vlaamse gemeenschap, Departement onderwijs.
Geysels, J., & Mertens, J. (2008). Ecologisme. De vrijheid van grenzen. In L. Sanders & C. Devos (red.), Politieke ideologieën in Vlaanderen: liberalisme, socialisme, christendemocratie, Vlaams-nationalisme, ecologisme (pp. 381-432). Antwerpen: Standaard.
Goossens, M. (1995). Ontstaan en groei van het Vlaams Parlement: 1970-1995. Kapellen: Pelckmans.
Goossens, M. (2002). Dertig jaar parlement: historiek en dynamiek van een parlementaire instelling. Brussel: Vlaams Parlement.
Goossens, M., & Van den Wijngaert, M. (2011). Inleiding. In M. Van den Wijngaert (red.), Van een unitair naar een federaal België: 40 jaar beleidsvorming in gemeenschappen en gewesten (1971-2011) (pp. 13-14). Brussel: ASP Editions.
Heylen, W., & Van Hecke, S. (2008). Regeringen die niet regeren: het malgoverno van de Belgische politiek (1977-1981). Leuven: LannooCampus.
[Informatie Belgisch Staatsblad] (z.j.). Geraadpleegd op http://www.belgielex.be/info/db /justitie-justice/staatsblad/nl/index.html
Keirse, K., & Gerard, E. (2011). Decretale stappen in het Vlaams onderwijsbeleid (1971-2010). In M. Van den Wijngaert (red.), Van een unitair naar een federaal België: 40 jaar beleidsvorming in gemeenschappen en gewesten (1971-2011) (pp. 85-104). Brussel: ASP Editions.
[Koninklijk Besluit houdende organisatie van het gewoon kleuter- en lager onderwijs op basis van een lestijdenpakket] (2013). Geraadpleegd op http://www.codex.vlaanderen.be /Zoeken/Document.aspx?DID=1002513¶m=informatie
Koninklijk Besluit van 30 augustus 1984 houdende organisatie van het gewoon kleuter- en lager onderwijs op basis van een lestijdenpakket, Belgisch Staatsblad, 5 september 1984, 12239-12246.
[Koninklijk besluit van 30 augustus 1984 houdende organisatie van het gewoon kleuter- en lager onderwijs op basis van een lestijdenpakket] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono&c=det… detail&docid=26998&tab=articles
Laridon, A., & Mertens, J. (1988). Schoolstrijd en schoolpact. Oostende: Vermeylenfonds.
Leirman, W., Leurin, M., & Vanderhoeven, J. (1991). Analyserend deel, thema 6: Immigranten en onderwijs. In J. Vanderhoeven (red.), Het educatief bestel in België: van convergentie naar divergentie (pp. 285-330). Brussel: Ministerie van de Vlaamse gemeenschap, Departement onderwijs.
Lejeune, J., & Vanderhoeven, J. (1991). Beschrijvend deel, het formele onderwijsbestel. In J. Vanderhoeven (red.), Het educatief bestel in België: van convergentie naar divergentie (pp. 33-103). Brussel: Ministerie van de Vlaamse gemeenschap, Departement onderwijs.
Pelgrims, A. (1983). Onderwijs en politiek in Vlaanderen: stand van zaken. Leuven: Acco.
Platel, M. (2004). Communautaire geschiedenis van België, van 1830 tot vandaag. Leuven: Davidsfonds.
[Reflex databanken] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/?lang=nl
Ruymen, M. (1979). De onderwijsbevoegdheid van de Nederlandse Cultuurraad 1971-1979 (Ongepubliceerde licentieverhandeling). Rijksuniversiteit Gent, Faculteit Rechtsgeleerdheid.
Services du Premier Ministre (1982). De ministeries van de gemeenschappen en de gewesten: de staatshervorming. Brussel: Belgisch Staatsblad.
Stouthuysen, P. (2008). Liberalisme. Het primaat van de individuele autonomie. In L. Sanders & C. Devos (red.), Politieke ideologieën in Vlaanderen: liberalisme, socialisme, christendemocratie, Vlaams-nationalisme, ecologisme (pp. 87-140). Antwerpen: Standaard.
[Swaelen, F.?]. [ca. 1980]. Bevoegdheidsverdeling van Nationale Opvoeding. Ongepubliceerd manuscript. KADOC, KULeuven, Leuven.
[Swaelen, F.?]. [ca. 1983]. Standpuntbepaling van de Vlaamse Executieve i.v.m. “de kommunautarisering van het onderwijs”. Ongepubliceerd manuscript. KADOC, KULeuven, Leuven.
Van den Wijngaert, M. (2011). Van een unitair naar een federaal België. In M. Van den Wijngaert (red.), Van een unitair naar een federaal België: 40 jaar beleidsvorming in gemeenschappen en gewesten (1971-2011) (pp. 19-32). Brussel: ASP Editions.
Van Haegendoren, M. (1983). Van taalstrijd tot staatsvorming. Leuven: Davidsfonds.
Vanderhoeven, J. (1991). Het educatief bestel in België: van convergentie naar divergentie. Brussel: Ministerie van de Vlaamse gemeenschap, Departement onderwijs.
Verhoeven, J., & Elchardus, M. (2000). Onderwijs: een decennium Vlaamse autonomie. Kapellen: Pelckmans.
Verhoeven, J., & Ory, G. (2001). Onderwijsontwikkelingen. Brussel: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement onderwijs.
Vlaams Ministerie van Onderwijs en vorming (z.j.). Historisch overzicht van de studiefinanciering door de overheid. Geraadpleegd op http://www.ond.vlaanderen.be/studietoelagen /beleidsinfo /historiek.htm
Vlaams Parlement (2013a). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1971-1972. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1971-1972
Vlaams Parlement (2013b). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1972-1973. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1972-1973
Vlaams Parlement (2013c). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1973-1974. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1973-1974
Vlaams Parlement (2013d). Handelingen van de plenaire vergadering, buitengewone zittingen 1974. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action ?pContext=OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=BZ+1974
Vlaams Parlement (2013e). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1974-1975. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1974-1975
Vlaams Parlement (2013f). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1975-1976. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1975-1976
Vlaams Parlement (2013g). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1976-1977. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1976-1977
Vlaams Parlement (2013h). Handelingen van de plenaire vergadering, buitengewone zittingen 1977. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action ?pContext=OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=BZ+1977
Vlaams Parlement (2013i). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1977-1978. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1977-1978
Vlaams Parlement (2013j). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1978-1979. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1978-1979
Vlaams Parlement (2013k). Handelingen van de plenaire vergadering, buitengewone zittingen 1979. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action ?pContext=OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=BZ+1979
Vlaams Parlement (2013l). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1979-1980. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1979-1980
Vlaams Parlement (2013m). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1980-1981. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1980-1981
Vlaams Parlement (2013n). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1981-1982. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1981-1982
Vlaams Parlement (2013o). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1982-1983. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1982-1983
Vlaams Parlement (2013p). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1983-1984. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1983-1984
Vlaams Parlement (2013q). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1984-1985. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1984-1985
Vlaams Parlement (2013r). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1985-1986. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1985-1986
Vlaams Parlement (2013s). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1986-1987. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1986-1987
Vlaams Parlement (2013t). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1987-1988. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1987-1988
Vlaams Parlement (2013u). Handelingen van de plenaire vergadering, buitengewone zittingen 1988. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action ?pContext=OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=BZ+1988
Vlaams Parlement (2013v). Handelingen van de plenaire vergadering, zittingsjaar 1988-1989. Geraadpleegd op http://www.vlaamsparlement.be/Proteus5/resultaat.action?pContext =OUDE_DOCS&hand_plen=On&selectId=7&groupingIds=8&groupValues=1988-1989
Vlaams Parlement (2013w). Ontwerp van decreet houdende instemming met de Overeenkomst inzake de erkenning van studies aan en diploma’s of graden van instellingen van hoger onderwijs in de Staten behorende tot de Europese Regio, opgemaakt te Parijs op 21 december 1979. Geraadpleegd op http://docs.vlaamsparlement.be/docs/stukken /1984-1985/g298-1.pdf
Vlaams Parlement (2013x). Verslag van het ontwerp van decreet tot bepaling van de gevallen en de modaliteiten waarbij de Vlaamse Executieve kan overgaan tot onteigeningen ten algemene nutte inzake de culturele, persoonsgebonden en onderwijsaangelegenheden. Geraadpleegd op http://docs.vlaamsparlement.be/docs/stukken/bz1988/g60-3.pdf
Vlaams Parlement (2013y). Verslag van het voorstel van decreet tot wijziging van de wet van 30 juli 1963 houdende taalregeling in het onderwijs. Geraadpleegd op http://docs .vlaamsparlement.be/docs/stukken/1971-1972/g16-4.pdf
[Vlaamse Codex] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Algemeen /Introductie.aspx
Vlaamse Gemeenschapscommissie (z.j.). Over het Brussels Nederlandstalig onderwijs. Geraadpleegd op http://www.vgc.be/Onderwijs/Onderwijsbeleid+van+de+VGC /Over+het+Brussels+Nederlandstalig+onderwijs/geschiedenis.htm
[Wetsontwerp houdende goedkeuring van de overeenkomst inzake de erkenning van studies aan en diploma’s of graden van instellingen van hoger onderwijs in de Staten behorende tot de Europese Regio, opgemaakt te Parijs op 21 december 1979] (2013). Geraadpleegd op http://www.dekamer.be/kvvcr/showpage.cfm?section=flwb&language=nl &cfm=/site/wwwcfm/flwb/flwbn.cfm?dossierID=0474&legislat=GENESIS/45&inst=K
[Zoekresultaten besluit van de Vlaamse regering Reflex Chrono] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono
[Zoekresultaten Besluiten van de Vlaamse Regering Vlaamse Codex] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Zoekresultaten.aspx
[Zoekresultaten decreten Reflex Chrono] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono
[Zoekresultaten decreten Vlaamse Codex] (2013). Geraadpleegd op http://codex.vlaanderen.be /Zoeken/Zoekresultaten.aspx
[Zoekresultaten Ministeriële besluiten van de Vlaamse Overheid Reflex Chrono] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono
[Zoekresultaten omzendbrieven Reflex Chrono] (2013). Geraadpleegd op http://reflex.raadvst-consetat.be/reflex/index.reflex?page=chrono
