eenzaamheid onder ouderen en de interventiemogelijkheden van verpleegkundigen

anneleen

demeyere

Eenzaamheid is een subjectief gevoel van een persoon. Een gevoel dat alleen de persoon zelf en niet een deskundige kan benoemen en begrenzen. Iedereen ervaart eenzaamheid op zijn eigen persoonlijke wijze.

De oorzaken zijn ook voor iedere persoon anders en kunnen liggen aan de persoon zelf, aan het contact met anderen, de maatschappij, de zingeving en ook de leeftijd spelen hierin een rol.

Als oudere is het belangrijk om te weten dat je om eenzaamheid te verwerken, gebruik kan maken van drie verschillende verwerkingsstijlen. En om echt tot verwerking te komen moet je eerst voldoen aan drie voorwaarden, namelijk kunnen, weten en willen.

Als verpleegkundige heb je verschillende taken. Eerst en vooral moet de diagnose van eenzaamheid er komen. Dit kan op twee manieren; ofwel maak je gebruik van een gesprek ofwel maak je gebruik van de eenzaamheidsschaal. Daarna is het belangrijk om die eenzaamheid te signaleren zodanig dat er iets kan worden aangedaan. Hier zijn twee stappen belangrijk. Enerzijds het herkennen van de problematiek en anderzijds het nemen van adequate stappen om hulp te bieden. Verder zijn er ook nog interventies naar preventie toe. Dit situeert zich op drie niveaus en iedereen heeft hier een taak om te slagen in een effectieve preventie van eenzaamheid.

Bibliografie

Broese van Groenou M., van Tilburg, T., de Jong Gierveld, J., Eenzaamheid bij ouderen en kenmerken van de omgeving. Uit: “Van signaleren tot interveniëren” eenzaamheid bij ouderen in onderzoek en praktijk een invitational conference door LASA, NIZW, ZonMW, Amsterdam, 2001

Fokkema, T., van Tilburg , T., Eenzaam en dan? De (on)mogelijkheden van interventies bij ouderen. Eindrapportage aan de Stichting Sluyterman van Loo van een vergelijkend effect- en procesevaluatie-onderzoek naar interventies ter voorkoming en vermindering van eenzaamheid onder ouderen. Den Haag/Amsterdam: NIDI/VU, 2005

Lawton, M.P., Envirement and Aging, Monterey, Brooks/Cole Publishing Company, 1980

Linneman M, Linschoten P van, Royers Th, Nelissen H, Nitsche B., Eenzaam op leeftijd. Interventies bij eenzame ouderen. Utrecht: Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn, augustus 2002.

LINNEMAN, M., LEENE, G., BETTINK, K., SCHRAM, M., VOERMANS, J., Uit eenzaamheid over hulpverlening bij ouderen. Bohn Stafleu VanLoghum, Houten/Antwerpen, 1990, 157 pagina’s

Lynch, J.J., The broken heart, the medical consequenses of loneliness, basic books, New York, 1977

Nitsche, B.C.M., Wie kan eenzaamheid signaleren en wat dan?, internet, 2007-03-22, (http://www.kenniscentrum-ouderen.nl/).

NVAGG, Tweede Nota preventie, Utrecht: Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn, 1989

Perlman, D., Loneliness research; Preventing the Harmful, Peplau, L.A. Goldston Publication, Washington 1984

Vanden Boer, L., K. Pauwels, Eenzame ouderen: mythe of realiteit? Onderzoek door het CBGS in Brussel 2005

Van Waeyenberge, P., Eenzaamheid: jezelf terugvinden?! ‘Beschouwingen bij de oproepen over eenzaamheid. Appendix bij de cijfers van het jaarverslag 2005.