Duurzaamheid in de Vlaamse Industrie

Theresa
Steurbaut

In het eerste gedeelte wordt een studie gemaakt van wat reeds speelt in de wetgeving, zowel op internationaal, Europees als Vlaams niveau. Daarbij wordt vooral de nadruk gelegd op duurzame maatregelen. Zo is recent de “Europe 2020”-strategie opgesteld, waarin drie grote klimaatdoelstellingen worden vooropgesteld. De informatie werd gehaald van officiële overheidssites. Wanneer men graag meer informatie wenst over bepaalde onderwerpen, kan dit gevonden worden via de informatiebronnen in de voetnoten. Daarnaast wordt de nodige aandacht besteed aan de bestaande methodologie en tools. Zo heeft Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) twee tools ontwikkeld, de Ecolizer 2.0 en de SIS Toolkit. Deze twee eenvoudige tools geven designers de kans producten te ontwikkelen met oog op het milieu. Per onderdeel wordt een korte bespreking gegeven en worden de bijhorende websites meegegeven. Tot slot worden een aantal actuele ontwikkelingen rond duurzaamheid toegelicht. Zo worden evenementen georganiseerd om bedrijven te informeren over de mogelijkheden die reeds bestaan om efficiënter met energie om te springen. Softwarebedrijven organiseren workshops waarbij applicaties worden gedemonstreerd die de bedrijven bijstaan tijdens het ontwerpen.

Om een accuraat beeld te krijgen van de interesse in en implementatie van duurzaamheid in bedrijven, worden enquêtes van MIT Sloan en OVAM besproken. OVAM voerde in 2004, 2005 en 2008 onderzoek naar de bekendheid van eco-efficiëntie. MIT Sloan, de managementschool van het Massachussetts Institute of Technology, voert jaarlijks een enquête uit bij bedrijven over de hele wereld, waarbij gepeild wordt naar het bedrijfsbeleid inzake duurzaamheid. Om een recent beeld te krijgen van de situatie in Vlaanderen, wordt een enquête uitgeschreven naar Vlaamse bedrijven. 260 bedrijven zijn hiervan rechtstreeks op de hoogte gebracht door Hogeschool Gent. De nodige publiciteit wordt gegeven door Agoria, FEBEM, PREBES, OVAM en het Centrum voor Ondernemen van Hogeschool Gent. Het doel is meer informatie te verwerven over de mate waarin de bedrijven duurzaamheid implementeren en wat hun visie hieromtrent is. De redenen om te verduurzamen, de obstakels waar men op stoot en de voordelen die het met zich meebrengt worden in kaart gebracht. Er wordt eveneens bekeken welke pakketten gekend zijn bij de bedrijven. De resultaten worden vergeleken met de enquête van MIT Sloan. Na afloop van de enquête worden de bedrijven op de hoogte gebracht van de resultaten van deze enquête.

Om evolutie naar duurzaam produceren aan te moedigen, wordt op Hogeschool Gent de applicatie ‘Green Design’ ontwikkeld voor het CAD-pakket Siemens NX. Dit gebeurt door Knowledge Fusion, een toepassing binnen NX die toelaat eigen informatie te implementeren. Zo kunnen extra applicaties worden geprogrammeerd. In Green Design kan de ontwerper materialen en processen toekennen aan een product. Ook transport, energieverbruik en verpakking kunnen worden toegekend. Vervolgens wordt een score berekend. De database voor deze score is in SQL gemaakt. De eerste aanzet voor dit programma werd reeds gegeven in 2011 door twee masterstudenten. In deze thesis wordt de bestaande software uitgebreid en wordt de interface duidelijker en toegankelijker gemaakt. Een vergelijkbare applicatie is ontwikkeld binnen het CAD-pakket SolidWorks. Hierbij kan de ontwerper enkel de ecologische impact onder de loep nemen, aangezien geen informatie wordt gegeven over de kostprijs van de processen. Het pakket Green Design geeft de ontwerper de kans zowel de ecologische impact als de financiële kost van het product en de alternatieve ideëen te vergelijken.

Aan de hand van deze drie delen wordt getracht de nodige informatie en hulpmiddelen te bieden aan bedrijven. Dit werk kan als naslagwerk gebruikt worden, dankzij de uitgebreide referentielijst. De applicatie in NX is eveneens een nuttig hulpmiddel voor Vlaamse productiebedrijven.Het onderzoek geeft een accuraat beeld van de huidige situatie.  

Bibliografie

Australian Life Cycle Assessment Society. History of Life Cycle Assessment. Geraadpleegd op 8 april 2013 via http://www.alcas.asn.au/intro-to-lca/history

 

Belgische Overheid. (2012). Duurzaam produceren en consumeren. Geraadpleegd op 17 februari 2013 via http://www.belgium.be/nl/leefmilieu/duurzaam_consumeren/

 

Belgische Overheid. (2012). Duurzaam Produceren en Consumeren. Geraadpleegd op 17 februari 2013 via http://www.belgium.be/nl/leefmilieu/duurzaam_consumeren/

 

Below Junk Status. (2013). The Economist. Geraadpleegd op 13 mei 2013 via http://www.economist.com/blogs/schumpeter/2013/04/carbon-trading

 

Braungart, M., & McDonough, W. (2007). Cradle To Cradle Afval = Voedsel. Heeswijk: Search Knowledge B.V.

 

Dassault Systèmes. (2013). SolidWorks Sustainability. Geraadpleegd op 4 april 2013 via http://www.solidworks.com/sustainability/sustainability-software.htm

 

Claus, I. (2012). Duurzame Ingenieurstechnieken - Impactbeheersing. Gent.

 

Cradle to Cradle Products Innovation Insitute. Cradle to Cradle Certification. Geraadpleegd op 15 mei 2013 via http://www.c2ccertified.org/product_certification

 

De Jonghe, C. (2012). Energiekosten verminderen met energieflexibiliteit. [presentatie]. FlexEplus.

 

Ecoconso. Logo's? Labels? Pictogrammen. [pdf] Geraadpleegd op 17 februari 2013 via http://www.ecoconso.be/IMG/pdf/labels_nl_hor_ebook.pdf

 

Energie en Milieu-Informatiesysteem voor het Vlaamse Gewest. Databank BBT. Geraadpleegd op 28 februari 2013via http://www.emis.vito.be/dbbt/start.php

 

Energie en Milieu-Informatiesysteem voor het Vlaamse Gewest. Het Vlaams Kenniscentrum voor Beste Beschikbare Technieken. Geraadpleegd op 28 februari 2013 via http://www.emis.vito.be/bbt

 

EUR-Lex. Geraadpleegd op 13 mei 2013 via http://eur-lex.europa.eu/nl/index.htm

 

Europese Commissie. Energy Efficiency - Household appliances - Labelling. Geraadpleegd op 5 maart 2013 via http://ec.europa.eu/energy/efficiency/labelling/labelling_en.htm

 

Europese Commissie. Energy Efficiency Directive. Geraadpleegd op 30 oktober 2012 via http://ec.europa.eu/energy/efficiency/eed/eed_en.htm.

 

Europese Commissie. (2008). Mededeling over het actieplan inzake duurzame consumptie en productie en een duurzaam industriebeleid. Brussel. [pdf]. Geraadpleegd op 1 mei 2013 via http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2008:0397:FIN…

 

Europese Commissie. (2010). Europe 2020 - A strategy for smart, sustainable and inclusive growth. Brussel. [pdf] Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:2020:FIN…

 

Europese Commissie. (2011). Stappenplan voor efficiënt hulpbronnengebruik in Europa. Brussel. [pdf]. Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2011:0571:FIN…

 

Europese Commissie. (2012). ENVIRONMENT – Ecolabel Catalogue. Geraadpleegd op 13 mei 2013 via http://ec.europa.eu/ecat/

 

Europese Commissie. (2012). Establishment of the Working Plan 2012-2014 under the Ecodesign Directive. [pdf]. Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sustainable-business/documents/…

 

Europese Commissie. (2012). European Platform on Life Cycle Assessment (LCA).Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://ec.europa.eu/environment/ipp/lca.htm

 

Europese Commissie. (2013). Energy Efficiency. Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://ec.europa.eu/energy/efficiency/index_en.htm

 

Europese Commissie. (2013). LCA Tools, Services, Data and Studies. Geraadpleegd op 4 april 2013 via http://lca.jrc.ec.europa.eu/lcainfohub/index.vm

 

Europese Commissie. (2013). The EU Ecolabel. Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/index_en.htm

 

Europese Commissie. (2013). What is EMAS? Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://ec.europa.eu/environment/emas/index_en.htm

 

Europese Unie. Milieu. Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://europa.eu/legislation_summaries/environment/index_nl.htm

 

Europese Unie. (2009). Richtlijn 2009/125/EG van het Europees Parlement en de Raad. [pdf]. Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:285:001…

 

Europese Unie. (2009). Strategy for sustainable development. Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://europa.eu/legislation_summaries/environment/sustainable_developm…

 

Europese Unie. (2009). Verordening nr. 1221/2009 van het Europese Parlement en de Raad. [pdf]. Geraadpleegd op 15 maart 2013 via http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:342:000…

 

Europese Unie. (2009). Verordening nr. 66/2010 van het Europese Parlement en de Raad. [pdf]. Geraadpleegd op 15 maart 2013 via http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:027:000…

 

Europese Unie. (2010). Richtlijn 2010/30/EU van het Europees Parlement en de Raad. [pdf]. Geraadpleegd op 10 april 2013 via http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:153:000…

 

Europese Unie. (2012). Europe 2020 in a nutshell. Geraadpleegd op 5 februari 2013 via http://ec.europa.eu/europe2020/europe-2020-in-a-nutshell/index_en.htm

 

Europese Unie. (2012). Richtlijn 2012/27/EU betreffende energie-efficiëntie. Geraadpleegd op 20 mei 2013 via http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:315:000…

 

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Het Europees Ecolabel. Geraadpleegd op 17 maart 2013 via http://www.ecolabel.be/nl/inhoud/het-europees-ecolabel

 

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Europees Ecolabel – De producten. Geraadpleegd op 13 mei 2013 via http://www.ecolabel.be/nl/inhoud/de-producten-0

 

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. (2008). De categorieën van de Partijen. Geraadpleegd op 1 maart 2012 via http://www.klimaat.be/spip.php?article228

 

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. (2009). Federaal Productplan (luik leefmilieu). [pdf]

 

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. (2010). Duurzame productie- en consumptiepatronen. Geraadpleegd op 18 februari 2013 via http://www.health.belgium.be/eportal/Environment/Products/index.htm?fod…

 

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. (2011). Het VN-Klimaatverdrag: van Rio tot Kyoto. Geraadpleegd op 31 oktober 2012 via http://www.klimaat.be/spip.php?rubrique52&fs=

 

Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Preventieadviseur. Geraadpleegd op 2 april 2013 via http://www.werk.belgie.be/detaila_z.aspx?id=934

 

FMTC. (2010). ESToMaD Energy Software Tools for Sustainable Machine Design. Geraadpleegd op 26 februari 2013 via http://www.estomad.org/about.html

 

Jonckheere, R. (2012). CAD CAM – DNC – R&D. [presentatie]. ProduSoft.

 

Jung, A. (2012). Hot Air: The EU’s Emissions Trading System isn’t working. Der Spiegel Geraadpleegd op 13 mei 2013 via http://www.spiegel.de/international/business/hot-air-the-eu-s-emissions…

 

Kiron, D., Kruschwitz, N., Haanaes, K., Reeves, M., & Goh, E. (2013). The Innovation Bottom Line. Cambridge: MIT.

 

Loenders, J. ECO2-CUT – Ecological and Economical Machining.[presentatie] Sirris.

 

Ministry of Houses. (2000). Eco-Indicator 99 - Manual for Designers. Geraadpleegd op 1 mei 2013 via http://www.pre-sustainability.com/download/manuals/EI99_Manual.pdf [pdf]

 

Navigator Wetgeving Leefmilieu, Natuur en Energie. Geraadpleegd op 18 oktober 2012 via http://navigator.emis.vito.be/milnav-consult/

 

OVAM. HANDLEIDING OVAM SIS TOOLKIT. Geraadpleegd op 8 februari 2013 via http://www.ecodesignlink.be/images/filelib/HandleidingOVAMSISToolkit_20… [pdf]

 

OVAM. (2008). Afvalpreventie in Vlaanderen - Stand van zaken & indicatoren.

 

OVAM. (2011). Missie en Visie van OVAM. Geraadpleegd op 4 februari 2013 via http://www.ovam.be/jahia/Jahia/pid/1389?lang=null

 

OVAM. (2012). ECOLIZER 2.0. Geraadpleegd op 19 februari 2013 via http://www.ecodesignlink.be/nl/ecolizer

 

OVAM. (2012). OVAM SIS TOOLKIT. Geraadpleegd op 19 februari 2013 via http://www.ecodesignlink.be/nl/ecodesign-tools/sis-toolkit

 

PRé Consultants. Triangle Tool. [computerprogramma]. (2000).

 

PRé Consultants. Triangle Tool. Geraadpleegd op 15 maart 2013 via http://www.pre-sustainability.com/triangle-tool

 

Pré Consultants. (2000). Eco-indicator 99 – Manual for Designers. Geraadpleegd op 16 mei 2013 via http://www.pre-sustainability.com/download/manuals/EI99_Manual.pdf [pdf]

 

Pré Consultants. (2008). SimaPro 7 Database Manual. Geraadpleegd op 15 maart 2013 via http://www.pre-sustainability.com/download/manuals/DatabaseManualMethod… [pdf]

 

ReCiPe. Quick introduction into ReCiPe LCIA Methodology. Geraadpleegd op 9 april 2013 via http://www.lcia-recipe.net/

 

Recupel. Het energielabel: belangrijk voor u en het milieu. Geraadpleegd op 17 maart 2013 via http://www.energielabel.be/

 

SimaPro UK. (2013). SimaPro - The world's most widely used LCA software. Geraadpleegd op 4 april 2013 via http://www.simapro.co.uk/

 

Syntra. (2013). Wat is een NACE code en waar vind ik die? Geraadpleegd op 18 mei 2013 via http://www.syntra-ab.be/faq/wat-een-nace-code-en-waar-vind-ik-die

 

United Nations. (2013). United Nations Framework Convention on Climate Change. Geraadpleegd op 31 maart 2013 via http://unfccc.int/2860.php

 

United Nations Environment Program. About Us - The Life Cycle Initiative. Geraadpleegd op 8 april 2013 via http://jp1.estis.net/builder/includes/page.asp?site=lcinit&page_id=9FDF…

 

University of Michigan Risk Science Center. Overall Scheme of the IMPACT 2002+ Framework. University of Michigan. Geraadpleegd op 10 april 2013 via http://www.sph.umich.edu/riskcenter/jolliet/impact2002+_chart.htm

 

Verdrag van Genève betreffende grensoverschrijdende luchtverontreiniging. (2013) [pdf]

 

Vlaamse Gewest. (2012). Energie- en Milieu-Informatiesysteem voor het Vlaamse Gewest. Geraadpleegd op 28 februari 2013 via http://www.emis.vito.be/

 

Vlaamse Milieumaatschappij. VMM Vlaamse Milieumaatschappij. Geraadpleegd op 15 maart 2013 via http://www.vmm.be/

 

Vlaamse Overheid. Departement Leefmilieu, Natuur en Energie. Geraadpleegd op 17 februari 2013 via http://www.lne.be/

 

Vlaamse Overheid. Het Vlaamse beleid voor duurzame ontwikkeling. Geraadpleegd op 15 mei 2013 via http://www.vlaanderen.be/nl/overheid/werking-vlaamse-overheid/hoe-werkt…

 

Vlaamse Overheid. Milieucoördinator. Geraadpleegd op 17 februari 2013 via http://www.lne.be/themas/erkenningen/BIM

 

Vlaamse Overheid. Natuur en Milieu. Geraadpleegd op 17 februari 2013 via http://www.vlaanderen.be/nl/natuur-en-milieu

 

VN-Klimaatverdrag + bijlage(n) – Raamverdrag van de Verengde Naties van 9 mei 1992 inzake klimaatverandering. [pdf]

 

Wat is een ERP-systeem? (2012). Geraadpleegd op 18 mei 2013 via http://www.mkbservicedesk.nl/244/wat-erp-systeem.htm

Download scriptie (3.85 MB)
Universiteit of Hogeschool
Hogeschool Gent
Thesis jaar
2013