Het lot van een landbouwbodem

Toon

van Dael

Stel, u bent de eigenaar van een landbouwbedrijf, en u wordt al jaren om de oren geslagen met steeds strengere fosforbemestingsnormen. Tegen 2050 zal de wereldbevolking gestegen zijn tot ongeveer 10 miljard mensen, die allemaal voedsel nodig hebben. Meer nog: iedereen zal steeds méér voedsel nodig hebben door de stijgende levensstandaard. De meststofhoeveelheden die u mag gebruiken om een hoge opbrengst te halen worden almaar beperkter, terwijl de vraag naar voedsel almaar groter wordt. U moet dus gebruik maken van een andere fosforbron: de bodem. Met andere woorden: het fosfor in de bodem moet optimaal benut worden om in de toekomst voldoende voedselproductie te garanderen. Uiteraard is er in de eerste plaats een betrouwbare methode nodig om deze hoeveelheid fosfor in de bodem te bepalen.

Dit is zeker van belang voor iedereen in de landbouwsector. Maar ook voor de modale Vlaming, die garantie wilt op zijn dagelijks brood en verse groenten, speelt het bodem fosforgehalte een rol.

Fosfor: een zegen of vloek?

Het antwoordt op deze vraag is: beide. Fosfor is enerzijds een noodzakelijk element voor alle levende organismen, zowel voor planten, als dieren als de mens. Planten nemen fosfor op uit de bodem via hun wortels, de mens neemt fosfor op via de voeding. De laatste 2 eeuwen heeft de intensivering van de landbouw gezorgd voor een verhoogde opbrengst onder andere door toediening van meststoffen op landbouwgronden.

Deze intense bemesting brengt anderzijds heel wat problemen met zich mee. Het rotsfosfaat, een mineraal dat gebruikt wordt voor de meststoffenproductie, geraakt langzaam uitgeput. De meststoffenproductie kan dus niet oneindig blijven doorgaan. Bovendien nemen planten niet al de toegediende meststoffen op en komt een deel van het fosfor terecht in de bodem en in het oppervlaktewater (rivieren, meren,…). Hierdoor ontstaan er grote gebieden waar er extreme algengroei optreedt en waardoor nuttig gebruik van oppervlaktewater niet meer mogelijk is (drinkwater, zwemwater,…).

Fosfor in de bodem

Om bovenstaande problemen te vermijden is het nodig dat de fosfor toediening in de landbouw daalt. Een voorwaarde hiervoor is dat de landbouwopbrengst niet mag dalen zodat de voedselzekerheid niet vermindert. Om dit te voorkomen worden er regelmatig testen uitgevoerd om het fosforgehalte in de bodem te bepalen. Op die manier kan bepaald worden of er al dan niet extra meststoffen toegevoegd moeten worden en kan gegarandeerd worden dat het fosforgehalte (en de gewasopbrengst) boven een bepaalde minimumwaarde blijft. In België wordt hiervoor de ammoniumlactaatmethode gebruikt, maar elk land heeft zijn eigen methode en er is in de wetenschappelijke wereld veel onenigheid over welke methode het best de gewasopbrengst kan voorspellen.

Om de eerder aangehaalde problemen ten gevolge van een overmatige fosfortoediening te beperken zal de bemesting (en dus ook de fosforbeschikbaarheid) in de bodem dalen. Nu rijst de vraag welke test bij een lagere fosforinput kan voorspellen hoe hoog de opbrengst zal zijn. Deze vraag lijkt misschien op het eerste zicht niet belangrijk. Maar zonder een goede kennis van het fosfor in de bodem is het niet mogelijk om een goede landbouwopbrengst te garanderen.

Ammoniumlactaat: koning onder de bodem fosfortesten…

Om te bepalen welke methode het meest betrouwbaar was, werden er in dit onderzoek 6 veel gebruikte bodem fosfortesten uitgevoerd op stalen afkomstig van verschillende West-Europese proefvelden (uit België, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Zweden). Deze proefvelden worden al lange tijd niet bemest en hebben dus al lang een lage fosforbeschikbaarheid. De resultaten van elke bodemtest werden vergeleken met de opbrengst van de verschillende proefvelden en nadien werd er op basis van een statistische analyse bepaald welke test het best deze opbrengst voorspelde. Het bleek dat de ammoniumlactaatextractie samen met de Olsen-extractie (de standaardmethode in het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk), de meest betrouwbare resultaten gaf. Voorlopig lijkt de Vlaamse ammoniumlactaatextractie dus nog steeds de koning onder de bodem fosfortesten.

… of toch niet?

De situatie in deze Europese proefvelden komt echter niet overeen met deze in Vlaanderen, waar we vertrekken van een initieel hoge fosforbeschikbaarheid. Daarom zullen de verschillende bodemtesten ook uitgevoerd worden op een selectie van acht Vlaamse landbouwbodems met een initieel hoog fosforgehalte. Op deze bodems wordt gras gekweekt in een potproef zonder dat er fosfor aan toegevoegd wordt. Het fosforgehalte in de bodems daalt dus naarmate de proef langer duurt. Dit principe heet fosforuitmijning en het is exact de oplossing die voorgesteld wordt om het fosforgebruik te doen dalen. De potproef is tot op heden nog niet afgelopen en er zijn dus nog geen eindresultaten beschikbaar. Uit de tussentijdse resultaten blijkt wel dat de beste methoden uit de vorige paragraaf mogelijk plaats moeten ruimen voor meer ongebruikelijke methodes.

Om te controleren of een bodem al dan niet voldoende fosfor bevat, lijkt het voorlopig dus het beste om te vertrouwen op de ammoniumlactaatmethode die nu al gebruikt wordt in België. We moeten hier wel voorzichtig mee omspringen omdat verder onderzoek alsnog een andere test naar voor zou kunnen schuiven als koning onder de bodem fosfortesten. Door consequent de fosfor in de bodem te meten en enkel indien noodzakelijk meststoffen te gebruiken zal het hopelijk mogelijk zijn om in de toekomst 10 miljard mensen van voedsel te voorzien.

Toon van Dael

08-09-2016

Bibliografie

Referenties

Addiscott, T. M., and D. Thomas. 2000. “Tillage, Mineralization and Leaching: Phosphate.” Soil and Tillage Research 53 (3–4): 255–73. doi:10.1016/S0167-1987(99)00110-5.

Adesanwo, O. O., D. V. Ige, Lesne Thibault, Don Flaten, and Wole Akinremi. 2013. “Comparison of Colorimetric and ICP Methods of Phosphorus Determination in Soil Extracts.” Communications in Soil Science and Plant Analysis 44 (21): 3061–75. doi:10.1080/00103624.2013.832771.

Altieri, Andrew H., and Keryn B. Gedan. 2015. “Climate Change and Dead Zones,” 1395–1406. doi:10.1111/gcb.12754.

Amery, F, and O F Schoumans. 2014. “Agricultural Phosphorus Legislation in Europe.” Merelbeke.

Aurell, Anna. 2000. “Evaluation of the P-AL Method for Fertilization of Barley (Hordum Vulgare L.), in Relation to Soil Properties, Especially P Sorption.” Sveriges Lantbruksuniversitet, Institutionen För Markvetenskap, Avd. För Växtnäringslära.

Averill, Bruce A., and Patricia Eldredge. 2012. General Chemistry: Principles, Patterns, and Applications. doi:10.1016/B978-1-85617-803-7.50022-5.

Baeten, Lander. 2006. “Veranderingen in de Kruidlaag (1967 - 2005) Door Een Gewijzigd Bosbeheer.”

Bai, Zhaohai, Haigang Li, Xueyun Yang, Baoku Zhou, Xiaojun Shi, Boren Wang, Dongchu Li, et al. 2013. “The Critical Soil P Levels for Crop Yield, Soil Fertility and Environmental Safety in Different Soil Types.” Plant and Soil 372 (1–2): 27–37. doi:10.1007/s11104-013-1696-y.

Baken, Stijn, Mieke Verbeeck, Dries Verheyen, Jan Diels, and Erik Smolders. 2015. “Phosphorus Losses from Agricultural Land to Natural Waters Are Reduced by Immobilization in Iron-Rich Sediments of Drainage Ditches.” Water Research 71. Elsevier Ltd: 160–70. doi:10.1016/j.watres.2015.01.008.

Bates, Julia a. 2008. “Phosphorus: A Quick Reference.” Veterinary Clinics of North America - Small Animal Practice 38 (3): 471–75. doi:10.1016/j.cvsm.2008.02.002.

Benitez-Nelson, Claudia R. 2000. “The Biogeochemical Cycling of Phosphorus in Marine Systems.” Earth Science Reviews 51 (1–4): 109–35. doi:10.1016/S0012-8252(00)00018-0.

“Bodem – Bepaling van de Fosfaatverzadigingsgraad.” 2010. Bemonsterings- En Analysemethodes Voor de Bodem, 1–7.

“Bodem – Bepaling van Fosfaat in Grond Extraheerbaar Met Een Ammoniumlactaat-.” 2010, 1–5.

Bøen, Anne, Trond Knapp Haraldsen, and Tore Krogstad. 2013. “Large Differences in Soil Phosphorus Solubility after the Application of Compost and Biosolids at High Rates.” Acta Agriculturae Scandinavica, Section B - Soil & Plant Science 4710 (July 2013): 1–10. doi:10.1080/09064710.2013.801508.

Bray, Roger H., and L. T. Kurtz. 1945. “Determination of Total, Organic, and Available Forms of Phosphorus in Soils.” Soil Science. doi:10.1097/00010694-194501000-00006.

Butusov, Mikhail, and Arne Jernelöv. 2013. Phosphorus: An Element That Could Have Been Called Lucifer.

Canfield, Donald E., Erik Kristensen, and Bo Thamdrup. 2005. Advances in Marine Biology. San Diego: Elsevier academic press.

Colomb, B., P. Debaeke, C. Jouany, and J.M. Nolot. 2007. “Phosphorus Management in Low Input Stockless Cropping Systems: Crop and Soil Responses to Contrasting P Regimes in a 36-Year Experiment in Southern France.” European Journal of Agronomy, no. 26: 154–65.

Commissie Deskundigen Meststoffenwet. 2015. “Actualisering Methodiek En Protocol Om de Fosfaattoestand van de Bodem Vast Te Stellen.” Wageningen.

Conley, Daniel J., Jacob Carstensen, Raquel Vaquer-Sunyer, and Carlos M. Duarte. 2009. “Ecosystem Thresholds with Hypoxia.” Hydrobiologia 629 (1): 21–29. doi:10.1007/s10750-009-9764-2.

Cooper, James, Rachel Lombardi, David Boardman, and Cynthia Carliell-Marquet. 2011. “The Future Distribution and Production of Global Phosphate Rock Reserves.” Resources, Conservation and Recycling 57 (January). Elsevier B.V.: 78–86. doi:10.1016/j.resconrec.2011.09.009.

Cordell, Dana, and Stuart White. 2011. “Peak Phosphorus: Clarifying the Key Issues of a Vigorous Debate about Long-Term Phosphorus Security.” Sustainability 3 (10): 2027–49. doi:10.3390/su3102027.

———. 2013. “Sustainable Phosphorus Measures: Strategies and Technologies for Achieving Phosphorus Security.” Agronomy 3 (1): 86–116. doi:10.3390/agronomy3010086.

Csathó, Péter, Marianna Magyar, Katalin Debreczeni, and Katalin Sárdi. 2002. “Correlation Between Soil P and Corn Leaf P Contents in a Network of Hungarian Long-Term Field Trials.” Communications in Soil Science and Plant Analysis 33 (15–18): 3085–3103. doi:10.1081/CSS-120014508.

Dahlqvist, Ralf, Hao Zhang, Johan Ingri, and William Davison. 2002. “Performance of the Diffusive Gradients in Thin Films Technique for Measuring Ca and Mg in Freshwater.” Analytica Chimica Acta 460 (2): 247–56. doi:10.1016/S0003-2670(02)00248-9.

De Bolle, S., S. De Neve, and G. Hofman. 2013. “Rapid Redistribution of P to Deeper Soil Layers in P Saturated Acid Sandy Soils.” Soil Use and Management 29 (SUPPL.1): 76–82. doi:10.1111/j.1475-2743.2012.00426.x.

De Haan, J.J., and W. Van Geel. 2013. “Adviesbasis Voor De Bemesting Van Akkerbouw- En Vollegrondsgroentengewassen.” Wageningen. http://www.kennisakker.nl/files/Boekpagina/Adviesbasis_mrt_2013.pdf.

De Raad van Europese Gemeenschappen. 1991. Richtlijn 91/676/EEG van de Raad van 12 December 1991 Inzake de Bescherming van Water Tegen Verontreiniging Door Nitraten Uit Agrarische Bronnen. België.

Degryse, Fien, Erik Smolders, Hao Zhang, and William Davison. 2009. “Predicting Availability of Mineral Elements to Plants with the DGT Technique: A Review of Experimental Data and Interpretation by Modelling.” Environmental Chemistry 6 (3): 198–218. doi:10.1071/EN09010.

Dekker, P., and R Postma. 2008. “Verhoging Efficiëntie Fosfaatbemesting,” no. 3250061800: 28. http://www.kennisakker.nl/files/Kennisdocument/3250061800_rapport.pdf.

Denoroy, P., A. Mollier, S. Niollet, C. Gire, C. Barbot, D. Plénet, and C. Morel. 2013. “Defenir L’optimum Agro-Environmental de Fertilization Phosphatée Grace a Un Essai de Long Durée.”

Diaz, R.J., and R. Rosenberg. 2008. “Spreading Dead Zones and Consequences for Marine Ecosystems.” Science 321 (5891): 926–29. doi:10.1126/science.1156401.

Donner, Simon. 2003. “The Impact of Cropland Cover on River Nutrient Levels in the Mississippi River Basin.” Global Ecology and Biogeography 12 (4): 341–55. doi:10.1046/j.1466-822X.2003.00032.x.

Edwards, a C, and P J a Withers. 1998. “Soil Phosphorus Management and Water Quality : A UK Perspective.” Soil Use and Management 14: 124–30. doi:10.1111/j.1475-2743.1998.tb00630.x.

Ehlert, P. A I, W. J. Chardon, and S. L. G. E. Burgers. 2014. “Fosfaattoestand En Fosfaatgebruiksnorm : Betekenis van Het Fosfaat-Bufferend Vermogen van de Bodem : Ontwerp van Een Protocol Fosfaattoestand En Fosfaatgebruiksnorm.” Wageningen.

Eichler-Löbermann, B., S. Köhne, and D Köppen. 2007. “Effect of Organic, Inorganic, and Combined Organic and Inroganic P Fertilization on Plant P Uptake and Soill P Pools.” Journal of Plant Nutrition and Soil Science.

Elrashidi, Ma. 2010. “Selection of an Appropriate Phosphorus Test for Soils.” USDA NRCS, Lincoln, NE. http://scholar.google.com/scholar?hl=en&btnG=Search&q=intitle:Selection….

Eriksson, A. K., B. Ulén, L. Berzina, A. Iital, V. Janssons, A. S. Sileika, and A Toomsoo. 2013. “Phosphorus in Agricultural Soils around the Baltic Sea - Comparison of Laboratory Methods as Indices for Phosphorus Leaching to Waters.” Soil Use and Management 29 (SUPPL.1): 5–14. doi:10.1111/j.1475-2743.2012.00402.x.

Filippelli, Gabriel M. 2008. “The Global Phosphorus Cycle : Past , Present , and Future.” Elements 4: 89–95.

Fixen, Paul E, and Adrian M Johnston. 2012. “World Fertilizer Nutrient Reserves : A View to the Future,” no. January 2011: 1001–5. doi:10.1002/jsfa.4532.

Föllmi, K B. 1996. “The Phosphorus Cycle , Phosphogenesis Phosphate-Rich Deposits.” Earth-Science Reviews 40: 55–124.

Frossard, Emmanuel, Michael Brossard, Mike J. Hedley, and Allister Metherell. 1995. “Reactions Controlling the Cycling of P in Soils.” Phosphorus in the Global Environment: Transfers, Cycles, and Management, no. 54: 107–38.

Ghannoum, Oula, and Jann P Conroy. 2007. “Phosphorus Deficiency Inhibits Growth in Parallel with Photosynthesis in a C 3 (Panicum.” Functional Plant Biology 3: 72–81.

Gimbert, Laura J., Philip M. Haygarth, Ronald Beckett, and Paul J. Worsfold. 2005. “Comparison of Centrifugation and Filtration Techniques for the Size Fractionation of Colloidal Material in Soil Suspensions Using Sedimentation Field-Flow Fractionation.” Environmental Science and Technology 39 (6): 1731–35. doi:10.1021/es049230u.

Guidry, M. W., and F. T. Mackenzie. 2000. “Apatite Weathering and the Phanerozoic Phosphorus Cycle.” Geology 28 (7): 631–34. doi:10.1130/0091-7613(2000)28<631.

Hammond, J P, and P J White. 2008. “Diagnosing Phosphorus Deficiency in Crop Plants.” The Ecophysiology of Plant-Phosphorus Interactions, 225–46. http://www.springerlink.com/index/M0848257H70507U4.pdf.

Hinsinger, Philippe. 2001. “Bioavailibility of Soil Inorganic P in the Rhizosphere as Effected by Root-Induced Chemical Changes: A Review.” Plant and Soil 237: 173–95.

Holman, I. P., N. J K Howden, P. Bellamy, N. Willby, M. J. Whelan, and M. Rivas-Casado. 2010. “An Assessment of the Risk to Surface Water Ecosystems of Groundwater P in the UK and Ireland.” Science of the Total Environment 408 (8). Elsevier B.V.: 1847–57. doi:10.1016/j.scitotenv.2009.11.026.

Holman, I. P., M. J. Whelan, N. J. K. Howden, P. H. Bellamy, N.J. Willby, M. Rivas-Casado, and P. McConvey. 2008. “Phosporus in Groundwater - an Overlooked Contributor to Eutrofication?” Hydrological Processes 22 (November 2008): 5121–27. doi:10.1002/hyp.

Houba, V.J.G., E.J.M. Temminghoff, G.a. Gaikhorst, and W. van Vark. 2000. “Calcium Chloride As Extraction Reagent.” Communications in Soil Science and Plant Analysis 31 (9–10): 1299–1396. doi:10.1080/00103620009370514.

Houba, V.J.G., J.J. van der Lee, I. Novozamsky, and I. Walinga. 1989. Soil and Plant Analysis a Series of Syllabi.

Howden, Nicholas J K, Michael J Bowes, Alistair D J Clark, Neil Humphries, and Colin Neal. 2009. “Water Quality, Nutrients and the European Union’s Water Framework Directive in a Lowland Agricultural Region: Suffolk, South-East England.” The Science of the Total Environment 407 (8). Elsevier B.V.: 2966–79. doi:10.1016/j.scitotenv.2008.12.040.

Johnston, A.E., P.R. Poulton, Paul E. Fixen, and Denis Curtin. 2014. “Phosphorus: Its Efficient Use in Agriculture.” In Advances in Agronomy, 177–223.

Johnston, A.E., P.R. Poulton, and R.P. White. 2013. “Plant-Available Soil Phosphorus. Part II: The Response of Arable Crops to Olsen P on a Sandy Clay Loam and Silty Clay Loam.” Soil Use and Management 29: 12–21.

Johnston, Johnny. 2005. “Assessing Soil Fertility ; The Importance of Soil Analysis.” Harpenden.

Jordan-Meille, L., G. H. Rubæk, P. A I Ehlert, V. Genot, G. Hofman, K. Goulding, J. Recknagel, G. Provolo, and P. Barraclough. 2012. “An Overview of Fertilizer-P Recommendations in Europe: Soil Testing, Calibration and Fertilizer Recommendations.” Soil Use and Management 28 (4): 419–35. doi:10.1111/j.1475-2743.2012.00453.x.

Kleeberg, Andreas, Michael Hupfer, Giselher Gust, Ivette Salka, Kirsten Pohlmann, and Hans-Peter Grossart. 2013. “Intermittent Riverine Resuspension: Effects on Phosphorus Transformations and Heterotrophic Bacteria.” Limnology and Oceanography 58 (2): 635–52. doi:10.4319/lo.2013.58.2.0635.

Knight, S., N. Morris, K. Goulding, Johnny Johnston, P. Poulton, and H. Philpott. 2014. “Identification of Critical Soil Phosphate (P) Levels for Cereal and Oilseed Rape Crops on a Range of Soil Types,” 74.

Koopmans, G. F., W. J. Chardon, J. Dolfing, P. van der Meer, and W.H. van Riemsdijk. 2003. “Wet Chemical and Phosphorus-31 Nuclear Magnetic Resonance Analysis of Phospho ...” Journal of Environment Quality 32 (1): 287–95.

Koopmans, G F, W J Chardon, P a I Ehlert, J Dolfing, R A A Suurs, O Oenema, and W H van Riemsdijk. 2004. “Phosphorus Availability for Plant Uptake in a Phosphorus-Enriched Noncalcareous Sandy Soil.” Journal of Environmental Quality 33 (June 2003): 965–75. doi:10.2134/jeq2004.0965.

Kuo, S. 1996. “Phosphorus.” In Methods of Soil Analysis, 869–919.

Lal, D., and T. Lee. 1988. “Cosmogenic 32P and 33P Used as Tracers to Study Phosphorus Recycling in the Upper Ocean.” Nature 336: 752–54. doi:10.1038/332141a0.

Lech, Megan E, and Cindy L Trewin. 2013. Weathering , Erosion , Landforms: Teacher Notes and Students Activities. Canberra: Geoscience Australia.

Liebisch, Frank. 2011. “Plant and Soil Indicators to Assess the Phosphorus Nutrition Status of Agricultural Grasslands.”

Mainstone, Chris P., and William Parr. 2002. “Phosphorus in Rivers - Ecology and Management.” Science of the Total Environment 282–283: 25–47. doi:10.1016/S0048-9697(01)00937-8.

Manning, David a.C. 2015. “How Will Minerals Feed the World in 2050?” Proceedings of the Geologists’ Association 126 (1). The Geologists’ Association.: 14–17. doi:10.1016/j.pgeola.2014.12.005.

Mason, Sean D., Mike J. McLaughlin, Caroline Johnston, and Ann McNeill. 2013. “Soil Test Measures of Available P (Colwell, Resin and DGT) Compared with Plant P Uptake Using Isotope Dilution.” Plant and Soil 373 (1–2): 711–22. doi:10.1007/s11104-013-1833-7.

Mason, Sean, Rebecca Hamon, Annette Nolan, Hao Zhang, and William Davison. 2005. “Performance of a Mixed Binding Layer for Measuring Anions and Cations in a Single Assay Using the Diffusive Gradients in Thin Films Technique.” Analytical Chemistry 77 (19): 6339–46. doi:10.1021/ac0507183.

Matson, P., W. J. Parton, A. G. Power, and M. J. Swift. 1997. “Agricultural Intensification and Ecosystem Properties.” Science 277 (5325): 504–9. doi:10.1126/science.277.5325.504.

Mcgeorge, W.T., and J.F. Breazeale. 1932. Studies on Iron , Aluminium , and Organic Phosphates and Phosphate Fixation in Calcareous Soils. Tucson, AZ: College of Agriculture, University of Arizona (Tucson, AZ).

Menzies, Neal W., Bambang Kusumo, and Philip W. Moody. 2005. “Assessment of P Availability in Heavily Fertilized Soils Using the Diffusive Gradient in Thin Films (DGT) Technique.” Plant and Soil 269 (1–2): 1–9. doi:10.1007/s11104-004-1725-y.

Merckx, Roel, Erik Smolders, and Hilde Vandendriessche. n.d. Plantenvoedings - En Bemestingsleer.

Mineral Data Publishing. 2005. “( Fe , Ni ) 2 P Physical Properties : Chemistry :” 1 (8): 2005–2005.

Murphy, J., and J.P. Riley. 1962. “A Modified Single Solution Method for the Determination of Phosphate in Natural Waters.” Analytica Chimica Acta 27: 31–36. doi:10.1016/S0003-2670(00)88444-5.

Neyroud, Jean A., and Peter Lischer. 2003. “Do Different Methods Used to Estimate Soil Phosphorus Availability across Europe Give Comparable Results?” Journal of Plant Nutrition and Soil Science 166 (4): 422–31. doi:10.1002/jpln.200321152.

Nwoke, O.C, B Vanlauwe, J Diels, N Sanginga, O Osonubi, and R Merckx. 2003. “Assessment of Labile Phosphorus Fractions and Adsorption Characteristics in Relation to Soil Properties of West African Savanna Soils.” Agriculture, Ecosystems & Environment 100 (2–3): 285–94. doi:10.1016/S0167-8809(03)00186-5.

Okajima, Hideo, Hiroyuki Kubota, and Toshio Sakuma. 1983. “Hysteresis in the Phosphorus Sorption and Desorption Processes of Soils.” Soil Science and Plant Nutrition 29 (3): 271–83. doi:10.1080/00380768.1983.10434628.

Olsen, S.R., C.V. Cole, F.S. Watanabe, and L.a. Dean. 1954. “Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate.” USDA Circular. doi:10.2307/302397.

Otabbong, E., K. Börling, T. Kätterer, and L. Mattssona. 2009. “Compatibility of the Ammonium Lactate (AL) and Sodium Bicarbonate (Olsen) Methods for Determining Available Phosphorus in Swedish Soils.” Acta Agric Scand Sect B Soil Plant Sci 59 (4): 373–78. doi:10.1080/09064710902777091.

Otabbong, E, P Leinweber, A Schlichting, R Meissner, M Shenker, I Litaor, A Sapek, et al. 2004. “Comparison of Ammonium Lactate, Sodium Bicarbonate and Double Calcium Lactate Methods for Extraction of Phosphorus from Wetland Peat Soils.” Acta Agriculturae Scandinavica, Section B - Plant Soil Science 54 (1): 9–13. doi:10.1080/090164700310018083.

Paytan, Adina, and Karen Mclaughlin. 2007. “The Oceanic Phosphorus Cycle.” American Chemical Society 107 (2).

Pichette, Catherine, Hao Zhang, and Sébastien Sauvé. 2009. “Using Diffusive Gradients in Thin-Films for in Situ Monitoring of Dissolved Phosphate Emissions from Freshwater Aquaculture.” Aquaculture 286 (3–4). Elsevier B.V.: 198–202. doi:10.1016/j.aquaculture.2008.09.025.

Pierzynski, G. M. 2000. Methods of Phosphorus Analysis for Soils , Sediments , Residuals , and Waters. Southern Cooperative Series Bulletin. Vol. 408. doi:citeulike-article-id:7529961.

Plénet, D., S. Etchebest, A. Mollier, and S. Pellerin. 2000. “Growth Analysis of Maize Field Crops Inder Phosphorus Deficiency.” Plant and Soil 223: 117–30.

Poulton, P.R., A.E. Johnston, and R.P. White. 2013. “Plant-Available Soil Phosphorus. Part I: The Response of Winter Wheat and Spring Barley to Olsen P on a Silty Clayloam.” Soil Use and Management.

Quintero, C E, N G Boschetti, and R A Benavidez. 2003. “Effect of Soil Buffer Capacity on Soil Test Phosphorus Interpretation and Fertilizer Requirement.” Communications in Soil Science and Plant Analysis 34 (9–10): 1435–50. doi:10.1081/CSS-120020455.

Reich, Joel A. 2015. “Home-Scale Food Production, Boulder County Extension.” In Soil and Fertility, 27.

Renneson, M., J. Dufey, J-P. Destain, C. Roisin, and L. Bock. 2012. “Is a Zero P-Input Compatible with a Sustainable Agriculture? Long-Term Field Experiments in Loamy Soils.”

Roy, James W., and Greg Bickerton. 2014. “Elevated Dissolved Phosphorus in Riparian Groundwater along Gaining Urban Streams.” Environmental Science and Technology 48 (3): 1492–98. doi:10.1021/es404801y.

Sattari, S. Z., a. F. Bouwman, K. E. Giller, and M. K. van Ittersum. 2012. “From the Cover: Residual Soil Phosphorus as the Missing Piece in the Global Phosphorus Crisis Puzzle.” Proceedings of the National Academy of Sciences 109 (16): 6348–53. doi:10.1073/pnas.1113675109.

Schick, By Judith, Sylvia Kratz, Daniel Rückamp, Raghad Shwiekh, and Silvia Haneklaus. 2013. “Comparison and Inter-Calibration of Different Soil P Tests Used in the Baltic Sea Countries Comparison and Inter-Calibration of Different Soil P Tests Used in the Baltic Sea Countries,” no. December.

Scholz, Roland W, Amit H Roy, and Deborah T Hellums. 2014. “Sustainable Phosphorus Management.” In , 290. doi:10.1007/978-94-007-7250-2.

Schoumans, O. F., and P. Groenendijk. 2000. “Modeling Soil Phosphorus Levels and Phosphorus Leaching from Agricultural Land in the Netherlands.” Journal of Environment Quality 29: 111–16. doi:10.2134/jeq2000.00472425002900010014x.

Schwertmann, U. 1991. “Solubility and Dissolution of Iron-Oxides.” Plant Soil 130: 1–25. doi:10.1007/BF00011851   Published: JAN 1991.

Shen, Jianbo, Lixing Yuan, Junling Zhang, Haigang Li, Zhaohai Bai, Xinping Chen, Weifeng Zhang, and Fusuo Zhang. 2011. “Phosphorus Dynamics: From Soil to Plant.” Plant Physiology 156 (3): 997–1005. doi:10.1104/pp.111.175232.

Six, Laetitia. 2012. “Phosphorus Availability Measurements Using the Diffusive Gradients in Thin Films (DGT) Technique in Highly Weathered Soils.”

Six, Laetitia, Erik Smolders, and Roel Merckx. 2013. “The Performance of DGT versus Conventional Soil Phosphorus Tests in Tropical Soils-Maize and Rice Responses to P Application.” Plant and Soil 366 (1–2): 49–66. doi:10.1007/s11104-012-1375-4.

Smil, Vaclav. 2000. “P HOSPHORUS IN THE E NVIRONMENT : Natural Flows and Human Interferences,” 53–88.

Smith, R.G., and P.E.H. Gregg. 1982. “A Comparison to Two Phosphor Soil Tests as Inputs to a Pasture Growth.” New Zealand Journal of Agricultural Research 25 (March): 557–63. doi:10.1080/00288233.1982.10425221.

Soinne, Helena. 2009. “Extraction Methods in Soil Phosphorus Characterisation.” Helsinki: University of Helsinki.

Speirs, Simon D., Brendan J. Scott, Philip W. Moody, and Sean D. Mason. 2013. “Soil Phosphorus Tests II: A Comparison of Soil Test-Crop Response Relationships for Different Soil Tests and Wheat.” Crop and Pasture Science 64 (5): 469–79. doi:10.1071/CP13111.

Tolpeshta, I I. 2010. “Possible Sources and Compounds of Aluminum in Calcium Chloride Extract Soil Solutions in Peat Podzolic Gleyed Soil” 65 (3): 107–13. doi:10.3103/S0147687410030026.

Tu, V., and E.M. Hausrath. 2012. “Dissolution Rates of Amorphous Al- and Fe-Phosphates and Their Relevance To Mars.” 99: 4–5.

Tyler, Germund. 2002. “Phosphorus Fractions in Grassland Soils.” Chemosphere 48 (3): 343–49. doi:10.1016/S0045-6535(02)00087-5.

U.S. geological survey. 2000. “Algal Toxins.” In Field Manual of Wildlife Disease, 263–66. doi:10.1038/216851b0.

U.S. Geological Survey. 2015. “Mineral Commodity Summaries 2015 Mineral Commodity Summaries 2015.”

Ulrich, Andrea E., and Emmanuel Frossard. 2014. “On the History of a Reoccurring Concept: Phosphorus Scarcity.” Science of the Total Environment 490. Elsevier B.V.: 694–707. doi:10.1016/j.scitotenv.2014.04.050.

United Nations: Department of Social and Economic Affairs. 2013. “World Population Prospects: The 2012 Revision, DVD Edition.” Population Division 2013 II. http://esa.un.org/unpd/wpp/Excel-Data/population.htm.

USGS. 2012. “Phosphorus and Groundwater : Establishing Links Between Agricultural Use and Transport to Streams.” National Water-Quality Assessment Program.

Vaccari, David a., Michael Mew, Roland W Scholz, and Friedrich-Wilhelm Wellmer. 2014. “Sustainable Phosphorus Management.” In , 290. doi:10.1007/978-94-007-7250-2.

Vaccari, David a., and Nikolay Strigul. 2011. “Extrapolating Phosphorus Production to Estimate Resource Reserves.” Chemosphere 84 (6). Elsevier Ltd: 792–97. doi:10.1016/j.chemosphere.2011.01.052.

Van der Paauw, F. 1971. “An Effective Water Extraction Method for the Determination of Plant-Available Soil Phosphorus.” Plant and Soil 34 (1): 467–81.

van Erp, P. J., V. J. G. Houba, and M. L. van Beusichem. 2001. “EFFECT OF DRYING TEMPERATURE ON AMOUNT OF NUTRIENT ELEMENTS EXTRACTED WITH 0.01 M CaCl 2 SOIL EXTRACTION PROCEDURE.” Communications in Soil Science and Plant Analysis 32 (1–2): 33–48. doi:10.1081/CSS-100102991.

Van Kauwenbergh, S J. 2010. “World Phosphate Rock Reserves and Resources.” Muscle shoals.

———. 2014. “Global Phosphate Rock Reserves and Resources , the Future of Phosphate Fertilizer Phosphorus From Phosphate Rock.” Washington D.C.

van Zanden, J.L. 1991. “The First Green Revolution : The Growth of Production and” 44 (2): 215–39.

Vandecasteele, B., and F. Amery. 2015a. “Wat Weten We over Fosfor En Landbouw ? Fosforverliezen En Gevolgen Voor Water.”

———. 2015b. “Wat Weten We over Fosfor En Landbouw? Deel 1 Beschikbaarheid van Fosfor in Bodem En Bemesting.”

Vanden Nest, T., G. Ruysschaert, B. Vandecasteele, M. Cougnon, R. Merckx, and D. Reheul. 2015. “P Availability and P Leaching after Reducing the Mineral P Fertilization and the Use of Digestate Products as New Organic Fertilizers in a 4-Year Field Trial with High P Status.” Agriculture, Ecosystems & Environment 202. Elsevier B.V.: 56–67. doi:10.1016/j.agee.2014.12.012.

Vanden Nest, Thijs. 2015. “Long Term Use of Different Organic Fertilizer Types and Impact on Phosphorus Leaching.” KU Leuven.

Vandendriessche, Hilde, M. Geypens, and J. Bries. n.d. “Effecten van de Beperking van Fosfaatbemesting Op de Gewasproductie En de Bodemvoorraad.”

Vanderdeelen, J., R. Boon, R Piot, and L. Baert. 1985. “Phosphorus and Potassium Balance of Long-Term Fertilizer Trials on Two Belgian Loamy Soils.” Pedologie.

Verhaeghe, M. 2014. “Startfosfor in de Groenteteelt. Een Overzicht van 15 Jaar Onderzoek Op Het PCG En Een Blik Op de Toekomst.” Proeftuinnieuws 24.

Vlaamse Landmaatschappij. 2012. “Voortgangsrapport Mestbank 2012.”

Vlaamse Milieumaatschappij. 2014. “Fysisch-Chemische Kwaliteit Oppervlaktewater.”

Vlaamse overheid. 2009. “VLAREM II,” no. september 2008.

———. 2015. “Actieprogramma Ter Uitvoering van de Nitraatrichtlijn.”

Vu, D. T., C. Tang, and R. D. Armstrong. 2007. “Changes and Availability of P Fractions Following 65 Years of P Application to a Calcareous Soil in a Mediterranean Climate.” Plant and Soil 304 (1–2): 21–33. doi:10.1007/s11104-007-9516-x.

Walan, Petter, Simon Davidsson, Sheshti Johansson, and Mikael Höök. 2014. “Resources , Conservation and Recycling Phosphate Rock Production and Depletion : Regional Disaggregated Modeling and Global Implications” 93: 178–87.

Whiting, David, Adrian Card, Carl Wilson, and Jean Reeder. 2013. “Soil pH.” http://www.cropnutrition.com/efu-soil-ph#factors-affecting-soil-acidity.

Zhang, Hao, William Davison, Ranu Gadi, and Takahiro Kobayashi. 1998. “In Situ Measurement of Dissolved Phosphorus in Natural Waters Using DGT.” Analytica Chimica Acta 370 (1): 29–38. doi:10.1016/S0003-2670(98)00250-5.

Zhang, Hao, Fang Jie Zhao, Bo Sun, William Davison, and Steve P. Mcgrath. 2001. “A New Method to Measure Effective Soil Solution Concentration Predicts Copper Availability to Plants.” Environmental Science and Technology 35 (12): 2602–7. doi:10.1021/es000268q.

Zheng, Z M, and T Q Zhang. 2011. “Soil Phosphorus Tests and Transformation Analysis to Quantify Plant Availability: A Review.” In Soil Fertility Improvement and Integrated Nutrient Management - A Global Perspective, 19–36. doi:10.5772/29904.