Sociaal vaardig in AXIE!

Sofie
Cobbaert
  • Lotte
    Naudts

Sociaal vaardig AXIE!



Een tikfout? Neen, je leest het goed. De driedelige scriptie ‘Sociaal Vaardig in AXIE!’ wil actie, meer bepaald met de axenroos.

Psycholoog, filosoof, psychotherapeut en stichter van Relatiestudio in Gent Ferdinand Cuvelier werkte de axenroos uit. Dit is een werkmiddel om sociale gedragingen van mensen te ordenen. Elke ax heeft zijn eigen gedrag en wordt op een bepaalde manier geplaatst tegenover andere axen.

Sociale vaardigheden, wat is het nut ervan? Hebben we dit wel nodig? En hoe kunnen we dit integreren in het onderwijs?

 

Kinderen en jongeren gaan op verschillende manieren met elkaar om: lachen, spelen, ruziën, coöpereren, vechten,… In hun groei naar volwassenheid hebben jongeren regelmatig te kampen met relatieproblemen. Het contact en de omgang met ouders, vrienden, leerkrachten,… verloopt niet altijd even eenvoudig of zoals we het wensen.

De taak van een leerkracht beperkt zich niet enkel tot het aanleren van lezen, rekenen en schrijven. Een leerling heeft veel meer nodig om zijn weg te vinden, op school of later. Je mond durven opendoen in allerhande situaties, praten met anderen over je gevoelens en die durven tonen, opkomen voor zichzelf. Sociaal vaardig zijn! De vakoverschrijdende eindtermen sociale vaardigheden is bijgevolg een absolute must! In het basisonderwijs is de axenroos reeds goed ingeburgerd en weten reeds heel wat scholen hoe ze hiermee overweg moeten. Er is dan ook een rijk aanbod aan lesmateriaal voorzien. De 10 axendieren vormen samen met hun gedrag en hun ax de axenroos. Het secundair onderwijs daarentegen blijft een beetje op zijn honger zitten. Met de scriptie ‘Sociaal vaardig in AXIE!’ willen Sofie Cobbaert en Lotte Naudts hun steentje bijdragen opdat de honger gestild wordt. Zij opteerden voor een volwassener aanpak en lieten 10 axenfiguurtjes ontwerpen die elk opnieuw een karakter en een gedrag voorstellen. De scriptie bestaat uit 3 delen. Het eerste deel behandelt een algemeen deel waarin je als lezer ondergedompeld wordt in de axenroos. Tijdens deze theoretische kennismaking kan je meteen ook een praktisch verslag lezen van de ervaring met de axenroos; Lotte ging hiervoor op stap naar het basisonderwijs in Lyon terwijl Sofie met een uitwerking naar het secundair onderwijs ging. Het tweede deel verzorgt de handleiding voor de leerkracht. Via verschillende verwerkingsopdrachten, oefeningen,… kunnen sociale vaardigheden op een speelse manier geïntegreerd worden in de eerste graad van het secundair onderwijs. Bij elke ax werd een bijhorend lied gezocht die allemaal terug te vinden zijn op de cd ‘Muziek in Axie!’ die zich in het algemene deel bevindt. Tenslotte zijn in het derde deel de kant-en-klare leerlingenblaadjes per ax terug te vinden die tijdens de lessen kunnen gebruikt worden.

 

Deze scriptie biedt een leidraad en kan een steun zijn voor leerkrachten die sociale vaardigheden willen integreren in de eerste graad van het secundair onderwijs. Klaar om sociale vaardigheden toe te passen? En AXIE!

 

Bibliografie

Literatuurlijst

 

Beeldmateriaal (film)

 

  • DVD Friends, seizoen 8 – aflevering 16 ‘The one with the birthing video’

 

Boeken

 

  • BRACKE, D., Het uur nul. Leuven, Davidfonds/Infodok, 2003 (vijfde druk), 188 pp.

  • BRACKE, D., Zij en haar. Leuven, Davidfonds/Infodok, 2004, 183 pp.

  • CUVELIER, F., De stad van axen: gids bij menselijke relaties. Kapellen, De Nederlandsche Boekhandel, 1995, 195 pp.

  • CUVELIER, F., e.a., Sociaal vaardig? Lieve deugd! (gids voor de basisschool). Brugge, Die Keure, 2001, 167 pp.

  • CUVELIER, F., Tussen jou en mij: grondslagen van het omgaan met elkaar. Kapellen, De Nederlandsche Boekhandel, 1983, (div.pp.)

  • DAEMEN, E., e.a., Axen in actie: Bronnen- en praktijkboek voor relationele vorming in de basisschool.Gent, Relatie-Studio, 2003, 286 pp.

  • DANIELS, W., Van Dale Junior Spreekwoordenboek. Utrecht/Amsterdam, Uitgeverij Piramide, 2001, 479 pp.

  • DELEN, C., e.a., Ons kookboek KVLV. Leuven, s.e., 2004 (zesde druk), 697 pp.

  • FIDDELAERS, R., e.a., Rouw op je dak: handleiding voor het begeleiden van rouwgroepen op school. ’s Hertogenbosch, KPC Groep, 2003, 136 pp.

  • LEEFSLEUTELS VZW, Energize! 2. Mechelen, Erasmus, 2001, 126 pp.

  • LEEFSLEUTELS VZW, Leefsleutels in actie. Vaardighedengids 1. Brussel, leefsleutels vzw, 2000, 116 pp.

  • LEEFSLEUTELS VZW, Leefsleutels in het jeugdwerk. Brussel, leefsleutels vzw, 1999, 186 pp.

  • LEEFSLEUTELS VZW, Leefsleutels voor jongeren - begeleidersmap. Mechelen, Erasmus, 2000, 4de druk., (div.pp.)

  • LEEFSLEUTELS VZW, Leefsleutels voor jongeren - werkboek. Mechelen, Erasmus, 2000, 4de druk., (div.pp.)

  • MEYSMAN, H., VANDERHOEVEN, J.L., Paper, project of scriptie: van muisklik tot tekst. Leuven, Acco, 2004 (6de druk), 137 pp.

  • MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ONDERWIJS, Doelen voor heel de school: de vakoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen voor de eerste graad van het secundair onderwijs. Brussel, drukkerij Die Keure, 1997, 105 pp.

  • Superleuke kruiswoordraadsels. Aartselaar, Deltas, 1998, 80 pp.

  • VAN DALE, Junior Spreekwoordenboek. Utrecht, Het Spectrum., 2001 (1ste druk), 480 pp.

 

Discografie

 

  • Fame – Irena Cara, 1990

  • I’d lie for you – Meat Loaf, Welcome to the neighbourhood, 1995

  • I’ll be there for you – The Rembrandts, 1995, single

  • Thank you – Dido, No Angel, 2001

  • Cha Cha Slide – DJ Casper, 2004, single

  • Why? – 3T, Brotherhood, 1995

  • R U Kiddin’ me? – Anouk, together alone, 1997

  • Je ne veux pas être grand – Arno, 1995. À LA FRANÇAISE.

  • Let it be – The Beatles, Let it be, 1970

  • I just don’t know with myself - The White stripes, elephant, 2003

 

Eigen beeldmateriaal

 

  • Foto 1 ‘constructie van de axenroos’, 1 april 2005

  • Foto 2 ‘Aurélie speelt de leeuw voor anderen’, 29 maart 2005-05-16

  • Foto’s 3 - 4 ‘elke leerling wil zijn/haar tekening tekenen’, 1 april 2005

  • Foto’s 5 – 6 – 7 ‘de kinderen genoten van hun massage’, 31 maart 2005

  • Foto’s 8 - 9 ‘Levende twister’, 10 mei 2005

  • Foto 10 ‘Hulp bieden aan een oud vrouwtje dat de straat oversteekt, 13 mei 2005

  • Foto 11 ‘De juiste weg’, 13 mei 2005

  • Foto’s 12 - 13 ‘Cha cha slide’, 13 mei 2005

 

Internet

 

 

Gebruikte foto’s, figuren, gedichten, liedjes bij de verschillende axen

 

AX 1

 

AX 2

 

AX 3

 

AX 4

 

AX 5

 

AX 6

 

AX 7

 

AX 8

 

AX 9

 

AX 10

 

Mondelinge informatie

 

  • Gesprek met H. Vander Straeten, begeleider leefsleutels, Merchtem, 3 mei 2005

 

Niet-commerciële documentatie

 

  • BEQUOYE, A., DE DEYN, L., Sociale vaardigheden in het vak Nederlands. Gent, 2002-2003, 121 pp. (scriptie)

  • BERT VAN DAMME, Verschillende figuren van de axenroos. Liedekerke, januari 2005 (tekeningen figuurtjes axenroos)

  • CHILD FOCUS & LEEFSLEUTELS VZW, Een groot geheim in een klein hoofdje. s.l., 2005 (reclameblaadje voor boek)

  • DAEMEN, E., e.a., Sociale competentie: deel 3: de axenroos als werkinstrument voor jongeren. Gent, 2005, 29 pp. (deel 3 van sociale competentie)

  • DAEMEN, E., e.a., Sociale competentie: deel voor de leerling. Gent, 2005, 22 pp. (deel voor de leerling)

  • RELATIE-STUDIO, Basiscursus sociale competenties, Gent, 2004-2005, 25 pp. (basiscursus)

  • RELATIE-STUDIO, Cursus Axenroos. Gent, 2004, 42 pp. (gevolgde cursus + syllabus)

  • RELATIE-STUDIO, Relatie-wijzen cursus. Gent, 2000, (div.pp.) (cursus)

  • VANHIE, I., VERBEKE, K., Lyon, stad vol axen. Gent, 2002-2003, 83 pp.(scriptie)

Download scriptie (5.45 MB)
Universiteit of Hogeschool
Arteveldehogeschool Gent
Thesis jaar
2006