Traditionele Chinese geneeskunde, hoe slapeloosheid benaderen

Karin

Dillen

De eerste stap.

“Een reis van duizenden kilometers begint met een enkele stap”, citaat van Lao Tze. Ik, ik hou van het reizen…het is een levenswijze …een manier om deze planeet te beleven. Wanneer je er zelf voor kiest, wordt het prachtig…een dieet voor de “geest”… Wat wist ik, als Westers arts, over acupunctuur? Het is “iets” met naalden. Wat,nog meer? Euch… Acupunctuur, sinds de jaren zeventig in het westen doorgedrongen is voor ons westerlingen een vrij recente wetenschap in tegenstelling tot het eeuwen oude gebruik in China. September 2004, er gaat een onbekende wereld open… termen yīn, yáng, qì, shén…dat is nu pas echt Chinees. Het is fascinerend, heerlijk boeiend deze Chinese geneeskunde! De benadering in vergelijking met de Westerse geneeskunde is totaal anders. Dit wil ik verder ontdekken. Het afgelopen academiejaar was ik zoet met een literatuurstudie over: Traditionele Chinese geneeskunde, hoe slapeloosheid benaderen.

Slapen het maakt bijna één derde uit van ons leven. Van alle slaapproblemen is slapeloosheid het meest voorkomende. Klachten als moeilijk inslapen, makkelijk wakker worden ’s nachts, vroeg wakker worden, rusteloos slapen …hoor je regelmatig op een spreekuur bij de dokter. Goed slapen is één van de zeven pijlers voor een goede gezondheid. Storingen in het slapen zullen op termijn een weerslag hebben op het familiale en sociale leven en ook op de werksituatie. De levenskwaliteit daalt. Op welke manier kunnen we slapeloosheid benaderen met traditionele Chinese geneeskunde? Dat is mijn hoofdvraag en gelijktijdig heb ik andere vragen. Hoe zet men acupunctuurstudies op? Wat besluit men in studies na een behandeling acupunctuur? Welke acupunctuurpunten gebruikt men in de onderzoeken? … De Chinezen ze kunnen het allemaal zo mooi beschrijven “de geest huist in het hart”, Dan denk je oei, “een geest in het hart”… wat is dat? Waar halen ze dat vandaan? Als je geest niet teruggaat naar zijn slaapplaats, het hart, dan kan dat leiden tot slapeloosheid. De ingenieus in elkaar zittende systemen worden me met de jaren duidelijker. Je went aan de kleurrijke omschrijvingen. In het eindwerk situeer ik slapeloosheid zowel in de westerse als in de oosterse geneeskunde. Er volgt de kritische bespreking van boeken, artikels en informatiefolders. Vele en volledige artikels in verstaanbare taal, over slapeloosheid tref je niet aan. Diegene die ik vond ontgoochelden: qua opzet, hypotheseformulering, verwerking enz... Jammer. Tegenwoordig verschijnen meer en betere Engelstalige boeken over acupunctuur. Voor mijn eigen bijdrage in de literatuurstudie heb ik me verdiept in al de acupunctuurpunten, die nu en in het verleden, in hun naam het begrip shén, geest, dragen. Een acupunctuurpunt, is een punt op je lichaam met bepaalde eigenschappen en dat prik je aan met een fijne wegwerp naald. De Chinezen hebben alle punten op het lichaam, die je kan aanprikken, een specifieke naam gegeven. In die naamgeving van een punt schuilt het verleden en de toekomst. Maar er is nog zo veel meer over te vertellen. De invalshoek om de mens, een ziekte, het ziektemechanisme, gezondheid te benaderen is zo anders, zo aanvullend, bij je Westerse geneeskunde. Het zal me blijven boeien. Een persoonlijk doel van deze literatuurstudie was een inkijkwerk vormen voor andersdenkende collega artsen. Daarom de bewuste keuze om bij dit eindwerk de nodige westerse bijlagen toe te voegen. Ik hoop dat andersdenkenden gaan inzien dat beide vormen van behandeling van slapeloosheid, de Westerse geneeskunde en de Oosterse geneeskunst perfect kunnen samenwerken. Een brug bouwen van west naar oost, gaat langzaam.

In de arbeidsgeneeskunde bewandel ik de lange hobbelige weg van oost naar west. De vooroordelen die mensen hebben over acupunctuur, zonder kennis te hebben over de inhoud. Ach …ik laat er mijn slaap niet voor. Ik wandel ”gewoon” verder. Ik blijf westers en oosters denken. Ik vond het fijn om dit eindwerk te maken maar was blij dat ik het kon/moest afgeven. Want dan lees je nog dit…dan dat… het stopt nooit. …Is dit eindwerk na maanden af? Wat ik wel zeker weet: het is een stap in mijn reis van duizenden kilometers…

Bibliografie

1 Martin, W. , Schrama, M. , Bol, J. , Roos, L. (1998). Engels Nederlands: van

Dale groot woordenboek. (3de druk). Utrecht: Van Dale Lexicografie bv.

2 Nederlandse Taalunie (2005). Het groene boekje: Woordenlijst Nederlandse

taal. Tielt: Lannoo Uitgeverij.

3 Van Peet, A.A.J. , van den Wittenboer, G.L.H. , Hox J.J. (2005). Toegepaste

statistiek: Inductieve technieken. (2de druk). Groningen: Wolters-Noordhoff bv.

4 Van Peet, A.A.J. , van den Wittenboer, G.L.H. , Hox J.J. (2005). Toegepaste

statistiek: Beschrijvende technieken. (2de druk). Groningen: Wolters-Noordhoff bv.

5 (2004, januari 22-24). WHO technical meeting on sleep and health [on line].

Beschikbaar via: http://www.euro.who.int/document/E84683_1.pdf

6 Maatschappelijke gevolgen van slaap- en waakstoornissen. (2005). Beschikbaar via internet: http://www.nswo.nl 

7 Declerck, A.C., Wauquier, M & P. (1986). Slaapstoornissen: Hoe komt u ervan af [on line].

Beschikbaar via:http://www.dk.cvz.nl/testbeschrijvingen/P/polysomnografie.asp

8 (2005). Slaap en biologische klok [on line]. Beschikbaar via: http://www.nswo.nl 

9 (2005, juli). NHG-Standaard slaapproblemen en slaapmiddelen [on line]. Beschikbaar via: http://nhg.artsennet.nl/upload/104/standaarden/M23/start.htm

10 Spoormaker, V.I. (2006). Avondmensen laten uitslapen scheelt ellende en geld:

Nederlanders slapen te weinig [on line]. Bereikbaar via: http://www.nswo.nl/

hoofdpagina/persmap_nswo.doc

11 Nederlandse vereniging voor psychiatrie. (2001). Diagnostische criteria van de

DSM-IV-TR. (1ste druk). Lisse: Swets & Zeitlinger.

12 Problems with staying and falling asleep. (2006). Bereikbaar via internet:

http://www.sleepandinsomnia.com/AboutSleepAndInsomnia.htm

13 Legein, W.F. (lesgever). Etiologie ziektes-emoties. [les, OTCG vzw]. (2005,

januari 08). Antwerpen.

14 Wiseman, N. , Ye, F. (1998). A practical dictionary of Chinese medicine

(second edition). Brookline: Paradigm Publications

15 Maciocia, G. (2005). De praktijk van de Chinese geneeskunde: De behandeling

van ziektes met acupunctuur en Chinese kruiden. Brussel: SATAS.

16 Ted, J.K. (2001). Handboek Chinese geneeswijzen. (8ste druk). Utrecht:

Kosmos Z & K uitgevers.

17 De Vilder, P. (lesgever). Extraordinaire meridianen. [les, OTCG vzw]. (2007,

maart 02). Antwerpen.

18 Maciocia, G. (2003). De grondslagen van de Chinese geneeskunde: Een

complete basishandleiding voor acupuncturisten en herbalisten. Brussel:

SATAS.

19 Maciocia, G. (2004).The practice of Chinese medicine:The treatment of diseases

with acupuncture and Chinese herbs. Edinburgh: Elsevier Churchill Livingstone.

20 Maciocia, G. (2004). Diagnosis in Chinese medicine: A comprehensive guide.

Edinburgh: Elsevier Churchill Livingstone.

21 Deadman, P. , Al-Khafaji, M. (2002). A manual of acupuncture [cd-rom]. East

Sussex: The journal of Chinese medicine.

22 Ross, J. (2006). Acupuncture point combinations. Edinburgh: Churchill Livingstone.

23 Denmei, S. (2003). Finding effective acupuncture points. Seattle: Eastland

Press, Inc.

24 Pirog, J. (1996). The practical application of meridian style acupuncture.

Berkeley: Pacific view press.

25 Deng, T. (2004). Practical diagnosis in traditional Chinese medicine. Edinburgh:

Churchill Livingstone.

26 Ross, J. (2003). Zang fu: The organ systems of traditional Chinese medicine.

(2nd ed reprinded). Edinburgh: Churchill Livingstone.

27 Sionneau, P. , Gang, L. (2006). The treatment of disease in TCM. Volume I:

diseases of head and face including mental/emotional disorders. (3rd printing).

Boulder: Blue Poppy Press.

28 Feit, R. , Zwiewski, P. (1989). Acumoxa therapy: A reference & study guide.

(Vol. I). Brookline: Paradigm Publications.

29 Feit, R. , Zwiewski, P. (1990). Acumoxa therapy: Treatment of disease. (Vol. II).

Brookline: Paradigm Publications.

30 Oleson, T. (2003). Auriculotherapy manual Chinese and western systems of

ear acupuncture. (3rd ed reprinted 2005). Philadelphia: Elsevier Churchill

Livingstone.

31 Benskey, D. , Claveyi, S. Stöger, E. (2004). Materica medica: Chinese herbal

medicine. (3rd ed). Seattle: Eastland Press, Inc.

32 Pitchford, P. (2002). Healing with whole foods. (3rd ed). Berkeley: North Atlantic

Books

33 Flaws, B. (1997). Curing insomnia naturally : With Chinese medicine. (3rd

printing 2006) Boulder: Blue Poppy Press.

34 (2002). Acupuncture: review and analyses of reports on controlled clinical trials

[on line]. Beschikbaar via: http://www.who.int/bookorders/MDIbookJPG/Book/19300196.jpg

35 Schiff, E. (2004). Acupuncture for the treatment of insomnia. Alternative

Medicine Alert [on line].Beschikbaar via:

http://www.ahcpub.com/hot_topics/?htid=1&httid=1597

36 Sok, S. , Erlen, J. , Kwuy Bun Kim, J. (2003). Integrative literature reviews and

meta-analyses. Effects of acupuncture therapy on insomnia. Journal of Advanced

Nursing, 44, 4, 375 – 384.

37 Spence, W. , Kayumov, L. , Chen, A. , Lowe, A. , Jain, U. , Katzman, M. ,

Shen, J. , Perelman, B. , Shapiro, C. (2004). Acupuncture increases nocturnal

melatonin secretion and reduces insomnia and anxiety: a preliminary report.

The Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences, 16, 1, 19 – 28.

38 Bosco Guerreiro da Silva, J. (2005). Acupuncture for insomnia in pregnancy.

Acupuncture in Medicine, 23, 2, 47 – 51.

39 Bosch, P. , Van den Noort, M. (2006). New progress in shizophrenia:use

acupuncture to normalize sleep. A theoretical approach. The Journal of

integrated Eastern and Western Medicine, 4, (2), 18 – 20.

40 Kim, Y.S. , Lee, S.H. , Jung, W.S. , Park, S.U. , Moon, S.K. , Ko, C.H. ,

Cho, K.H. , Bae, H.S. (2004). Intradermal acupuncture on shen-men and nei-kuan

acupoints in patients with insomnia after stroke. The American Journal of Chinese

Medicine, vol. 32, (5), 771 - 778.

41 Zhang, C.H. , Liu, J.M. (2005). Effect of acupuncture at Sichencong (EX-HN 1) on

sleping in the patient of insomnia. Zhongguo Zhen Jiu, 25, (12), 847 – 849.

42 Hu, J.F. (2006). Study on the shu-points of five zang (viscera) for treatment of

insomnia based on the theory of the five zang (viscera) storing vitality. Zhongguo

Zhen Jiu, 26, (1), 69 – 71.

43 Wang, S.G. (2005). Clinical observation on acupuncture at Zhaohai (KI 6) and

Shenmai (BL 62) for treatment of insomnia. Zhongguo Zhen Jiu, 25, (11), 771 – 772.

44 Lin, T.Y. (2005). Observation on therapeutic effect of acupuncture at points

Daling (PC 7) and “Shimian” in 48 cases of refractory insomnia. Zhongguo Zhen Jiu,

25, (5), 331 – 332.

45 Ren, Y. (1985). 86 Cases of insomnia treated by double point needling daling

through to waiguan. Journal Traditional Chinese Medicine, 5, (1), 22

46 Migliore, M.T. (2003). Acupuncture Logic. Canada: Trafford Publishing.

47 Hecker, H.U. , Steveling, A. , Peuker, E.T. , Kastner, J. (2005). Practice of

Acupuncture. Stuttgart: Thieme.

48 Belgian Acupunctors Federation (herfst 2006). BAF news. Gent: drukkerij Geers.

49 Ellis, A. , Wiseman, N. , Boss, K. (1989). Grasping the Wind. Brookline: Paradigm

Publications.

50 Hui, K. , Liu, J. , Marina, O. , Napadow, V. , Hasselgrove, C. , Kwong, K. ,

Kennedy, D. , Makris, N. (2005). The integrated response of the human cerebro-

cerebellar and limbic systems to acupuncture stimulation at ST 36 as evidenced by

fMRI. NeuroImage, 27, (3), 479 – 496.

51 De Lil, R. (lesgever). Zhenjiuology. [lessen, OTCG vzw]. (2005, september tot

december). Antwerpen.