Verkiezingen, een strijd om de macht of een keuze tussen ideeën?

Pieter
De Decker

Verkiezingen: meer strategie dan inhoud

Twee vooraanstaande Vlaamse kranten (De Standaard & Het Laatste Nieuws) stellen de verkiezingscampagne vooral voor als een strijd om de macht. Dat blijkt uit de Masterproef van Pieter De Decker (Universiteit Gent). Strategisch nieuws komt daarbij meer voor dan nieuws dat focust op inhoudelijke aspecten van de campagne.

‘De media spelen een cruciale rol tijdens de verkiezingscampagne,’ aldus De Decker. ‘Zowel voor het electoraat als voor de kandidaten. Het electoraat rekent op de media om informatie te ontvangen over de campagne, de voorstellen en de actuele stand van zaken. Dit terwijl de kandidaten zelf het meeste mensen kunnen bereiken wanneer hun boodschap door de media verspreid wordt.’ Daarom onderzocht De Decker (21) in zijn Masterproef ‘Verkiezingen, een strijd om de macht of een keuze tussen ideeën?’ hoe 2 toonaangevende Vlaamse kranten over de campagne berichtten.

Frames
Het onderzoek analyseert alle artikels over de federale verkiezingen  van 2010 uit De Standaard en Het Laatste Nieuws. Alles samen zijn dit 590 artikels. Er werd telkens gekeken welk frame dominant aanwezig was in een nieuwsartikel. ‘Een frame is een bepaald kader of perspectief van waaruit een verhaal verteld wordt. In de context van verkiezingen zijn er enkele frames die veel voorkomen in mediaberichtgeving.’ Het strategic game frame is hier één van. ‘Dit frame stelt de verkiezingen voor als een wedstrijd, waarbij de focus ligt op alle mogelijke strategieën die kandidaten gebruiken. Als een strijd om de macht met andere woorden.’ Daartegenover staat het issue frame.  ‘Hierbij wordt meer de nadruk gelegd op de inhoudelijke aspecten van de campagne. Wie staat voor welk voorstel? Dit frame stelt de verkiezingen dan ook voor als een keuze tussen ideeën.’ De Decker, een masterstudent journalistiek, nam nog een derde frame op in zijn onderzoek, het human interest frame. ‘Dit frame legt de focus op de menselijke kant van het verhaal, op ervaringen, meningen en karakteristieken van kandidaten.’

Welk frame dominant naar voor komt in een artikels is van groot belang. ‘Het is namelijk zo dat elk frame specifieke effecten kan hebben op de lezers. Zo kan het strategic game frame ervoor zorgen dat mensen cynischer staan ten opzichte van politiek. Het kan ook leiden tot politieke apathie en desinteresse. Het issue frame draagt dan weer bij tot de politieke kennis van het publiek. Wat vanuit een democratisch standpunt altijd positief is.’

Ondanks de negatieve effecten geven de resultaten aan dat het strategic game frame het meest gebruikt wordt door de 2 Vlaamse kranten. In  41% van de artikels komt het naar voor als dominante frame. Dit is significant meer dan het issue frame of het human interest frame. Deze komen respectievelijk in 23% en 21% van de artikels dominant aan bod. ‘De trend om verkiezingen voor te stellen als een strijd om de macht is al enkele jaren duidelijk,’ stelt De Decker. ‘Politieke campagnes worden alsmaar professioneler, er zit een echte tactiek achter. De media willen deze tactiek maar al te graag blootleggen. Daarnaast trekken verhalen over winnaars en verliezers, tactieken en motieven ook een groter lezerspubliek aan dan droge – doch belangrijke – verhalen over inhoudelijke aspecten.’

Kwaliteitskrant vs populaire krant
Het is opvallend dat zowel een kwaliteitskrant als De Standaard als een populaire krant als Het Laatste Nieuws in ongeveer gelijke mate gebruik maken van het strategic game frame. Toch zijn er verschillen tussen beide kranten. De Standaard maakt meer gebruik van het issue frame en Het Laatste Nieuws past dan weer vaker het human interest frame toe. ‘Het Laatste Nieuws haalt meer inkomsten uit de verkoop van kranten, daar waar De Standaard meer rekent op inkomsten uit reclame. Daarom is het voor Het Laatste Nieuws belangrijk om artikels te publiceren die een groot lezerspubliek aantrekken. Artikels met een strategic game frame of een human interest frame zijn hiervoor de geknipte opties. De Standaard daarentegen gaat als kwaliteitskrant meer artikels publiceren die focussen op inhoudelijke aspecten van de campagne.’

Toch blijft het opmerkelijk dat zowel De Standaard als Het Laatste Nieuws de verkiezingscampagne vooral (respectievelijk 39% en 43%) voorstellen als een strijd om de macht, en minder als een keuze tussen ideeën. Daarom geeft De Decker een suggestie mee. ‘Het lijkt me beter dat het de inhoudelijke zaken van de campagne bij toekomstige verkiezingen meer aandacht krijgen. Hoe meer en beter de burger geïnformeerd wordt over het voorgestelde beleid, hoe beter hij of zij een keuze kan maken in het stemhokje.’ Benieuwd naar de komende verkiezingen in 2014.

Bibliografie

Bibliografie

Aalberg, T., Strömbäck, J. & De Vreese, Claes H. (2012). The framing of politics as strategy and game: A review of concepts, operationalizations and key findings. Journalism, 13 (2), 162-178.

Binderkrantz, A.S. & Green-Pedersen, C. (2009). Policy or processes in focus? The international journal of Press/politics, 14 (2), 166-185.

Blumler, J.G. & Coleman, S. (2010). Political communication in freefall: the British case – and others. The international journal of press/politics, 15 (2), 139-154.

Calderon, B.J.G., Rojano, F.J.P & Batlle, P.F. (2013). The Andalusian elections of 2012 in the national press: Analysis of the coverage of Abc, El Mundo and El País. Revista Latina de comunicación social, 68, 261-283.

Cappella, J.A. & Jamieson, K.H. (1997). Spiral of cynicism. New York: Oxford university press.

D’Angelo, P. (2002). News framing as a multi-paradigmatic research program: A response to Entman, Journal of communication, 52 (4), 870-888.

De Bens, E. & Raeymaeckers, K. (2010). De pers in België. Het verhaal van de Belgische dagbladpers gisteren, vandaag en morgen. Tielt: uitgeverij Lanoo.

Deprez, A. & Raeymaeckers, K. (2011). Framing van de eerste en tweede Intifada in de Vlaamse en Nederlandse pers. Tijdschrift voor communicatiewetenschap, 39 (1),  21-43.

De Vreese, Claes H. (2003). Framing Europe: Television news and European integration.  Amsterdam: Aksant.

De Vreese, Claes H. (2005). The spiral of cynicism reconsidered. European journal of communication, 20 (3), 283-301.

Entman, R.M. (1993). Framing: Towards a public clarification of a fractured paradigm. Journal of communication, 43 (4), 51-58.

Esser, F. & Hemmer, K. (2008). Characteristics and dynamics of election news coverage in Germany. In  J. Strömbäck & L.L. Kaid (eds.), Handbook of election news coverage around the world (pp.289-307). New York: Routledge.

Gamson, W.A. & Modigliani, A. (1989). Media discourse and public opinion on nuclear power: a constructionist approach. The American journal of sociology, 95 (1), 1-37.

Gitlin, T. (1980). The whole World is watching: Mass media in the making and unmaking of the new left. Berkeley, CA, Los Angeles, CA & Londen, UK: University of California Press.

Goffman, E. (1974). Frame analysis. New York: Free Press.

Graber, D.A. (2006). Mass media & American politics. Washington DC: CQ press.

Gulati, G.J., Just, M.R & Crigler, A.N. (2004). News coverage of political campaigns. In L.L. Kaid (ed.), Handbook of political communication research (pp. 237-256). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.

Hallin, D.C. & Mancini, P. (2004). Comparing media systems. Three models of media and politics. New York: Camebridge university press.

Herscovitz, H.G. (2012). Online coverage of the 2010 Brazilian presidential elections. Estudos em Comunicação, 12, 1-23.

Hofstetter, C.R. (1976). Bias in the news. Network television news coverage of the 1972 election campaign. Columbus: Ohio state university press.

Hollander, R. (2006). Elections, Policy and the Media: Tasmania's Forests and the 2004 Federal Election. Australian Journal of Political Science, 41 (4), 569-584.

Iyengar, S. (1991). Is anyone responsible? How television frames political issues. Chicago: University of Chicago press.

Iyengar, S., Norpoth, H. & Hahn, K.S. (2004). Consumer demand for election news: the horserace sells. Journal of politics, 66 (1), 157-175.

Jamieson, K.H. (1992). Dirty politics. New York: Oxford university press.

Mickelson, S. (1972). The electric mirror: politics in an age of television. New York: Dodd and Mead.

Neuman, W.R., Just, M.R. & Crigler, A.N. (1992). Common knowledge. Chicago: University of Chicago Press.

Niven, D. (2002). Tilt? The search for media bias. Westport: Praeger.

Patterson, T.E. (1993). Out of order. New York: Vintage.

Patterson, T.E. (2000). The United States: news in a free-market society. In R. Gunther & A. Mughan (eds.), Democracy and the media: a comparative perspective (pp. 241-265). New York: Cambridge university press.

Porto, M.P. (2001). Framing the 2000 US presidential election: the coverage by the Brazilian media. Paper prepared for the 51st Annual Conference of the International Communication Association (ICA). Washington D.C. United States, may 24-28, 2001.

Reese, S.D. (2001). Prologue – Framing public life: a bridging model for media research. In S.D. Reese, O. Gandy & A. Grant (eds.),  Framing public life (pp. 7-31). London:   Lawrence Erlbaum Associations, Publishers.

Semetko, H.A. & Valkenburg, P.M. (2000). Framing European politics: a content analysis of press and television news. Journal of communication, 50 (2), 93-109.

Sheafer, T., Weimann, G. & Tsfati, Y. (2008). Campaigns in the holy land: the content and effects of elections news coverage in Israel. In J. Strömbäck & L.L. Kaid (eds.), Handbook of election news coverage around the world (pp.209-225). New York: Routledge.

Strömbäck, J. & Aalberg, T. (2008). Election news coverage in democratic corporatist countries: a comparative study of Sweden and Norway. Scandinavian political studies, 31  (1), 91-106.

Strömback, J. & Dimitrova, D.V. (2011). Mediatization and media interventionism. A comparative analysis of Sweden and the United States. The international journal of press/politics, 16 (1), 30-49.

Strömbäck, J. & Kaid, L.L. (eds). (2008).  Handbook of election news coverage around the world. New York: Routledge.

Strömbäck, J. & Luengo, O.G. (2008). Polarized pluralist and democratic corporatist models: a comparison of election news coverage in Spain and Sweden. The international communication gazette, 70 (6), 547-562.

Strömback, J. & Shehata, A. (2007). Structural biases in British and Swedish election news coverage. Journalism studies, 8 (5), 798-812.

Strömbäck, J. & Van Aelst, P. (2010). Exploring some antecedents of the media’s framing of election news: A comparison of Swedish and Belgian election news. International journal of press/politics, 15 (1), 41-59.

Tankard, J., Hendrickson, L., Silberman, J. & Ghanem, S. (1991). Media frames: Approaches to conceptualization and measurement. Paper presented to the AEJMC, Boston.

Thompson, R.S. (1989). Circulation versus advertiser appeal in the newspaper industry: An empirical investigation. Journal of industrial economics, 37 (3), 259-271.

Trimble, L. & Sampert, S. (2004). Who’s in the fame? The framing of the Canadian election 2000 by The Globe and Mail and The National Post.  Canadian journal of political science, 37 (1). 51-71.

Valentino, N.A., Buhr, T.A. & Beckman, M.N. (2001). When the frame is the game: revisiting the impact of strategic campaign coverage on citizens’ information retention. Journalism and mass communication quarterly, 78  (1), 93-112.

Van Gorp, B. (2009). Van Frankenstein tot de goede moeder: de inzet van frames in de strategische communicatie over duurzaamheid.  Tijdschrift voor communicatiewetenschap, 37  (4), 303-316.

Wolfsfeld, G. (2011). Making sense of media & politics. New York: Routledge.

Woo, J. (1996). Television news discourse in political transition: framing the 1987 and 1992 Korean presidential elections. Political communication, 13 (1), 63-80.

www.cim.be 

Download scriptie (2.37 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2013