Vrijwillige openbaarmaking van financiële informatie bij Belgische kmo’s gedurende de periode 2009-2011

Evi
Vervoort

Welke factoren moedigen Belgische kmo’s aan tot vrijwillige openbaarmaking van financiële informatie?

Belgische kmo’s mogen hun jaarrekening rapporteren via het verkorte schema dat opgesteld is door de Nationale Bank van België. In dit verkorte schema is onder meer het vermelden van de omzet niet verplicht. Heel wat kmo’s kiezen er echter voor om vrijwillig meer informatie openbaar te maken dan wettelijk verplicht is. Uit onderzoek blijkt dat startende ondernemingen eerder geneigd zijn vrijwillige openbaarmaking te verrichten. Bovendien laten ondernemingen zich in de keuze tot vrijwillige openbaarmaking leiden door de schuldgraad, belastingvoet, belangrijke stakeholders en de gewoonten in de sector.

Ondernemingen kunnen een positief signaal sturen naar externe of interne partijen door middel van vrijwillige openbaarmaking van financiële informatie. Dit kan door het publiceren van persberichten, videoconferenties, managementvoorspellingen of berichten op  websites. Belgische kmo’s kunnen echter ook aan vrijwillige openbaarmaking doen door de jaarrekening op te stellen via het volledige schema, of door de omzet te vermelden in de jaarrekening. Uit onderzoek bij Belgische kmo’s over de periode 2009-2011 blijkt dat er sprake is van een algemeen starterseffect. Dit wil zeggen dat startende ondernemingen sneller aan vrijwillige openbaarmaking doen dan gevestigde ondernemingen. Bovendien zijn ondernemingen die de omzet vermelden gemiddeld kleiner dan hun concurrenten die de omzet niet tonen, en verrichten ondernemingen met een hoge schuldgraad sneller vrijwillige openbaarmaking omdat dit vereist wordt door schuldeisers. Stakeholders zoals leveranciers en arbeiders hebben eveneens een positief effect op de openbaarmaking van de omzet. Verder zullen ondernemingen die winstgevender zijn sneller financiële gegevens vrijwillig openbaar maken. Dit toont aan dat ze niet terughoudend zijn om de reden van hun succes te tonen aan hun concurrenten. Een andere factor die meespeelt in de beslissing zijn de gewoonten en gebruiken in de sector waarin de onderneming actief is. Een onderneming gevestigd in een sector waarin vrijwillige openbaarmaking eerder de norm dan de uitzondering is, zal zelf ook sneller omzet openbaar maken. De invloed van de sector is bovendien sterker van toepassing op startende ondernemingen dan op gevestigde.

Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat ondernemingen die kiezen voor vrijwillige openbaarmaking via het gebruik van het volledige schema van de jaarrekening doorgaans groter zijn dan ondernemingen die ervoor kiezen de omzet te vermelden. Dit wordt verklaard door het feit dat vermelden van de omzet geen extra kosten met zich meebrengt, omdat deze ondernemingen nog kunnen genieten van het verlaagd tarief om de jaarrekening neer te leggen.

Een interessante piste voor verder onderzoek is het algemene starterseffect dat blijkt uit de resultaten. Interviews met leidinggevenden in startende ondernemingen kunnen meer inzicht geven in de strategie rond vrijwillige openbaarmaking die deze starters hanteren.

Bibliografie

Allee, K. D., & Yohn, T. L. 2009. The Demand for Financial Statements in an Unregulated Environment: An Examination of the Production and Use of Financial Statements by Privately Held Small Businesses. The Accounting Review, 84(1): 1-25.

Barry, C. B., & Brown, S. J. 1985. Differential Information and Security Market Equilibrium. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 20(4): 407-422.

Beuselinck, C., Deloof, M., & Manigart, S. 2008. Private Equity Investments and Disclosure Policy. European Accounting Review, 17(4): 607-639.

Botosan, C. A. 1997. Disclosure level and the cost of equity capital. Accounting Review, 72(3): 323 - 349.

Botosan, C. A., & Plumlee, M. A. 2002. A Re-examination of Disclosure Level and the Expected Cost of Equity Capital. Journal of Accounting Research, 40(1): 21-40.

Collis, J. 2008. Views of the directors of SMEs in the UK on financial reporting requirements in a changing regulator environment, 4th Annual Workshop on Accounting in Europe. Lund University, Sweden.

Collis, J. 2012. Determinants of voluntary audit and voluntary full accounts in micro- and non-micro small companies in the UK. Accounting and Business Research, 42(4): 441-468.

Dedman, E., & Lennox, C. 2009. Perceived competition, profitability and the withholding of information about sales and the cost of sales. Journal of Accounting and Economics, 48(2–3): 210-230.

Diamond, D. W., & Verrecchia, R. E. 1991. Disclosure, Liquidity, and the Cost of Capital. Journal of Finance, 46(4): 1325-1359.

Eierle, B. 2008. Filing Practice of Small and Medium-sized Companies: Empirical Findings from Austria. International Small Business Journal, 26(4): 491-528.

Eierle, B., & Haller, A. 2009. Does Size Influence the Suitability of the IFRS for Small and Medium-Sized Entities? - Empirical Evidence from Germany. Accounting in Europe, 6(2): 195-230.

Federale Overheidsdienst Economie. 2013. NACE-BEL: activiteitennomenclatuur.

http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/gegevensinzameling/nomenclaturen…

Geurts, K. 2010. Jobcreatie en –destructie tijdens de crisis: een beschrijving op basis van innovatieve data. Kerosine working paper series: Hiva – KULeuven

Healy, P. M., & Palepu, K. G. 2001. Information asymmetry, corporate disclosure, and the capital markets: A review of the empirical disclosure literature. Journal of Accounting and Economics, 31(1–3): 405-440.

Merton, R. C. 1987. A Simple Model of Capital Market Equilibrium with Incomplete Information. Journal of Finance, 42(3): 483-510.

Morris, R. 1987. Signalling, agency theory and accounting policy choice. Accounting and business research, 18(69): 47.

Myers, S. C., & Majluf, N. S. 1996. Corporate Financing and Investment Decisions When Firms Have Information That Investors Do Not Have. In M. J. Brennan (Ed.), The theory of corporate finance. Volume 1: 207-241.

Nationale Bank van België (NBB)a. 2012. Groottecriteria voor ondernemingen.

http://www.nbb.be/pub/03_00_00_00_00/03_04_00_00_00/03_04_01_00_00/03_0…

Nationale Bank van België (NBB)b. 2012. Modellen van de jaarrekening voor Belgische ondernemingen. http://www.nbb.be/pub/03_00_00_00_00/03_04_00_00_00/03_04_01_00_00/03_0…

Nationale Bank van België (NBB). 2008. Ondernemingsdossier.

http://www.nbb.be/DOC/BA/Company%20file/Doss%20Entr_Notice%20short_2008…

Nationale Bank van België (NBB). 2013. Neerleggingskosten voor ondernemingen.

http://www.nbb.be/pub/03_00_00_00_00/03_05_00_00_00/03_05_01_00_00/03_0…

Ooghe, H., Vander Bauwhede,H., Van Wymeersch, C. 2012. Handboek financiële analyse van de onderneming volgens Belgian GAAP en IFRS (4e ed.). Antwerpen: Intersentia

Saunders, M., Lewis, P., Thornhill, A., Verckens, J.P. & Booij, M.C. 2011. Methoden en technieken van onderzoek (5e ed.). Amsterdam: Pearson Education Benelux.

Studenmund, A.H. 2006. Using econometrics. A practical guide (5th ed). Pearson Addisson Wesley. 

Suijs, J. 2007. Voluntary disclosure of information when firms are uncertain of investor response. Journal of Accounting and Economics, 43(2–3): 391-410.

Van Caneghem, T., & Van Campenhout, G. 2012. Quantity and Quality of Information and SME Financial Structure. Small Business Economics, 39(2): 341-358.

 

Van de Wiele, P. 2001. An empirical analysis of voluntary disclosure of sales by small and medium sized enterprises. University of Antwerp working paper series: University of Antwerp UFSIA: Faculty of applied economics, 2002.

 

Van de Wiele, P. 2002. Corporate disclosure strategies before business failure : the case of voluntary disclosure of sales by small and medium sized enterprises. University of Antwerp working paper series: University of Antwerp  UFSIA: Faculty of applied economics, 2002.

 

Van De Wiele, P., & Vandenbussche, H. 1999. De vrijwillige vermelding van de omzet in de jaarrekening volgens het verkort schema. Tijdschrift voor Economie en Management, 44(2): 133-159.

 

Verrecchia, R. 1983. Discretionary disclosure. Journal of Accounting and Economics, 5(1): 179-194.

 

Watson, A., Shrives, P., & Marston, C. 2002. Voluntary disclosure of accounting rations in the UK. The British Accounting Review, 34(4): 289-313.

 

Welker, M. 1995. Disclosure Policy, Information Asymmetry, and Liquidity in Equity Markets. Contemporary Accounting Research, 11(2): 801-827.

Womack, K. L. 1996. Do Brokerage Analysts' Recommendations Have Investment Value? Journal of Finance, 51(1): 137-167.

Download scriptie (682.49 KB)
Universiteit of Hogeschool
Thomas More Hogeschool
Thesis jaar
2013