Bibliografie
Wetgeving
Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden, ondertekend te Rome op 4 november 1950 en goedgekeurd bij de wet van 13 mei 1955, BS 19 augustus 1955, err. BS 29 juni 1961.
De gecoördineerde Grondwet van 17 februari 1994, BS 17 februari 1994.
Wetboek van Strafvordering van 17 november 1808, BS 27 november 1808.
Strafwetboek van 8 juni 1867, BS 9 juni 1867.
Wet 20 juli 1990 betreffende de voorlopige hechtenis, BS 14 augustus 1990.
Wet 5 augustus 1992 op het politieambt, BS 22 december 1992.
Wet 8 juni 2006 houdende regeling van economische en individuele activiteiten met wapens, BS 9 juni 2006.
KB 29 december 2006 tot uitvoering van sommige bepalingen van de wet van 8 juni 2006 houdende regeling van economische en individuele activiteiten met wapens, BS 9 januari 2007.
Wetsvoorstellen
Wetsvoorstel (B. LAEREMANS en R. BOUTECA) tot wijziging van de artikelen 416 en 417 van het Strafwetboek, Parl. St. Kamer 1999, nr. 129/1.
Wetsvoorstel (G. STAVEVAUX, VAN STEENBERGE et al.) tot wijziging van de artikelen 416 en 417 van het Strafwetboek betreffende het begrip noodweer, Parl. St. Senaat 1999-2000, nr. 2-90/1.
Wetsvoorstel (S. VERSTRAETEN et al.) tot wijziging van sommige bepalingen ven het Strafwetboek inzake noodweer, Parl. St. Kamer 2000-01, nr. 50K1288/001.
Wetsvoorstel (G. BOURGEOIS) tot wijzing van artikel 23 van de Grondwet, Parl. St. kamer 2003-04, nr. 50K0039-001.
Wetsvoorstel (G. BOURGEOIS) tot wijzing van de wet van 1 augustus 1985 houdende fiscale en andere bepalingen, Parl. St. Kamer 2003-04, nr. 50K2327/001.
Wetsvoorstel (S. DE CLERCK et al.) tot wijziging van sommige bepalingen van het Strafwetboek inzake noodweer, Parl. St. Senaat 2003-04, nr. 3-511/1.
Wetsvoorstel (J.-M. DEDECKER) tot wijziging van de wettelijke regeling inzake noodweer en tot invoering van de algemene schulduitsluitingsgrond “noodweerexces”, Parl. St. Senaat 2003-04, nr. 3-409/1.
Wetsvoorstel (B. LAEREMANS, K. BULTINCK et al) tot wijziging van de wettelijke regeling inzake noodweer en tot invoering van de algemene schulduitsluitingsgrond “noodweerexces”, Parl. St. Kamer 2003-04, nr. 51K0651/001.
Wetsvoorstel (F. VANHECKE et al.) tot wijziging van het Strafwetboek met betrekking tot de regeling inzake noodweer en tot invoering van de algemene schulduitsluitingsgrond “noodweerexces”, Parl. St. Senaat 2003-04, nr. 3-243/1.
Wetsvoorstel (S. VERSTRAETEN et al.) tot wijziging van sommige bepalingen van het Stafwetboek inzake noodweer, Parl. St. Kamer 2003-04, nr. 51K0741/001.
Wetsvoorstel (Y. BUYSSE et al.) tot wijziging van het Strafwetboek, met betrekking tot de regeling inzake noodweer en tot invoering van de algemene schulduitsluitingsgrond “noodweerexces”, Parl. St. Senaat 2007-08, nr. 4-615/1.
Wetsvoorstel (P. COCRIAMONT) tot wijziging van het Strafwetboek met betrekking tot de regels inzake wettige verdediging, Parl. St. Kamer 2009-10, nr. 52K2578/001.
Wetsvoorstel (M. DELACROIX) tot wijziging van het Strafwetboek wat tot de regels inzake wettige verdediging betreft, Parl. St. Kamer 2009-10, nr. 4-1790/1.
Wetsvoorstel (B. SCHOOFS, P. LOGGHE en G. ANNEMANS) tot wijziging van de wettelijke regeling inzake noodweer en tot invoering van de algemene schulduitsluitingsgrond “noodweerexces”, Parl. St. Kamer 2010-11, nr. 53K1552/001.
Wetsvoorstel (F. DE MAN, P. LOGGHE en B. SCHOOFS) tot wijziging van de wet van 8 juni 2006 houdende regeling van economische en individuele activiteiten met wapens wat betreft de legalisering in bepaalde gevallen van spuitbussen met weerloos makende stoffen, Parl. St. Kamer 2011-12, nr. 53K2030/001.
Wetsvoorstel (J. PENRIS et al) tot wijziging van het Strafwetboek wat het weerlegbaar vermoeden van wettige verdediging voor politieagenten betreft, Parl.St. Kamer 2015-16, nr. 54K1515/001.
Kamerstukken II 2007-08, 31407, 3 (Verslag).
Rechtspraak
EHRM 14 juni 2011, Trévalec t/ België, T. Strafr. 2011, afl. 4, 297-298.
Cass. 28 juni 1938, Arr.Cass. 1938, 144.
Cass. 28 juni 1938, Pas. 1938, I, 232.
Cass. 3 maart 1941, Arr.Cass. 1941, 43-45.
Cass. 18 februari 1952, Pas. 1952, afl. 1, 352.
Cass. 25 mei 1956, Arr.Cass. 1956, 905.
Cass. 25 juni 1956, Pas. 1956, I, 1176.
Cass. 26 januari 1959, RW 1959-60, 981.
Cass. 7 december 1977, Arr.Cass. 1978, 417.
Cass. 21 december 1983, Arr.Cass. 1983-84, 464-466.
Cass. 28 februari 1989, Bull. 1989, 662-665.
Cass. 22 maart 1989, Arr.Cass. 1989, 1853.
Cass. 3 maart 1999, RDPC 1999, 1208.
Cass. 20 maart 2001, Arr.Cass. 2001, 448.
Cass. 22 juni 2011, RW 2012-2013, afl. 25, 984-985.
Cass. 23 januari 2013, Nr. P.12.0415.F, NC 2013, afl. 4, 320.
Cass. 28 januari 2014, AR P.12.1776.
Cass. 16 september 2014, RW 2015-16, afl. 20, 785-786.
RvS 25 november 2015, nr. 229.301.
Luik 17 april 1905, Pas. 1907, afl. 2, 31-33.
Gent 20 december 1957, RW 1958-59, 1154-1155.
Gent 11 december 1963, RW 1963-64, 1655-1660.
Antwerpen 27 mei 1981, RW 1983-84, 1899-1901.
Bergen 21 maart 1989, JLMB 1989, 987-990.
Luik 12 december 1990, JLMB 1991, 1170-1171.
Antwerpen 19 april 1991, RW 1992-93, 303.
Corr. Brussel 8 januari 1991, RW 1991-92, 196-197.
Corr. Dendermonde 17 september 2001, AJT 2001-02, 338-350.
Corr. Kortrijk 15 november 2002, RABG 2003, 803-806.
Corr. Dendermonde 9 februari 2004, onuitg.
Corr. Kortrijk 6 juni 2006, TGR 2007, 133-136.
Vred. Lier 30 mei 2000, RW 2003-04, 73-74.
Buitenlandse rechtspraak
Cass. (FR) 25 maart 1902, s., 1903, 1, 5, d. 1902, 1, 356.
HR 13 juni 1989, NJ 1990, 193.
HR 24 juni 1895, W 6699.
HR 30 maart 1976, NJ 1976, 322.
HR 17 december 1996, NJ 1997, 262.
HR 14 april 1998, NJ 1998, 662.
Rechtsleer
Boeken
BRAAS, A., Précis de droit pénal. Principes généraux du Livre Ier du Code Pénal. Législation sur le vagabondage et la mendicité. Législation de l’enfance., Brussel, Etablissements Emile Bruylant, 1946, 371 p.
CHAUVEAU, A. en HÉLIE, F., Théorie du code penal, Brussel, Meline Cans et Compagnie, 1845, 647 p.
COLLIN, F., Strafrecht, Brussel, Larcier, 1945, 305 p.
CONSTANT, J., Précis de droit pénal: principes généraux du droit pénal positif belge, Luik, Impr. Nationales, 1975, 778 p.
CONSTANT, J., Traité élémentaire de Droit Pénal: principes généraux du droit pénal positif belgi, Tome I, Luik, Impr. Nationales, 1965, 606 p.
DASSEN, K., “Verweerwapens” in X, Strafrecht en strafvordering. Artikelsgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, 1998, 135-244.
DE CLERCK, D., Beginselen van strafrecht en van strafvordering, Deel 1: Strafrecht, Leuven, Acco, 1996, 234 p.
DE HULLU, J., Materiaal strafrecht. Over algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid naar Nederlands recht, Deventer, Kluwer, 2003, 595 p.
DE NAUW, A., Inleiding tot het algemeen strafrecht, Brugge, Die Keure, 2008, 221 p.
DE VALKENEER, C. en WINANTS, A., “L’arrestation” in B. DEJEMEPPE (ed.), La détention préventive, Brussel, Larcier, 1992, 43-88.
DEMEYERE, N., “Vergunningsplichtige wapens” in X., Strafwet en strafvordering. Artikelsgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, 2010, 307-418.
DESPORTES, F. en LE GUNEHEC, F., Le nouveau droit pénal. Tome 1: Droit pénal général, Parijs, Economica, 1998, 975 p.
FISCHER, T., Strafgesetzbuch und Nebengesetze in Becksche Kurz Kommentare, München, Verlag C.H. Beck, 2008, 304 p.
FRANSEN, H., “Rechtvaardiging” in X. Postal Memorialis. Lexicon strafrecht, strafvordering en bijzondere wetten, 2001, 280-357.
HAUS, J.J., Principes généraux dur droit pénal belge, Gent, Hoste, 1869, 823 p.
JÖRG, N. en KELK, C., Strafrecht met mate, Deventer, Gouda Quint, 2001, 431 p.
KUDLICH, H., Strafrecht, Allgemeiner Teil in Prüfe dein Wissen. Rechtsfälle in Frage und Antwort, Strafrecht: Allgemeiner Teil, München, Verlag C.H. Beck, 2009, 336 p.
LAMBERT, P., “Dwangmiddelen: Gebruik van dwangmiddelen door de politie” in X., Postal Memorialis. Lexicon strafrecht, strafvordering en bijzondere wetten, 73-95.
LAMBERT, P., “Légitime defense” in X., Postal Mémorialis. Lexique du droit pénal et des lois spéciales, 2008, 147-174.
LEGROS, R., Voorontwerp van strafwetboek, Brussel Belgisch Staatsblad, 1985, 231 p.
MACHIELSE, A.J.M, Noodweer in het strafrecht: Een rechtsvergelijkende en dogmatische studie, Amsterdam, Stichting Onderzoek Recht en Beleid, 1986, 752 p.
MATT, H., Strafrecht: Allgemeiner Teil I, München, C.H. Beck’sche Verlagsbuchhandlung, 1996, 295 p.
NOPPE, J., PASHLEY, V., DE HERT P. en HUISMAN V., Mensenrechten en politie, Antwerpen, Maklu, 2013, 214 p.
NYPELS, J.S.G. en SERVAIS, J., Le Code pénal belge interprété principalement au point de vue de la pratique. Tome III, Brussel, Bruylant, 1898, 856 p.
ONGENA, T., “Wettige verdediging of noodweer”, in X., Strafrecht en strafvordering. Artikelsgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, 181-212.
PRADEL, J., Manuel de droit pénal général, Parijs, Editions Cujas, 2002, 749 p.
REMMELINK, J., Inleiding tot de studie van het Nederlands Strafrecht, Deventer, S. Gouda Quint, 1996, 975 p.
ROBERT, J.-H., Droit pénal général, Parijs, Thémis, 1998, 520 p.
SIMON, J., Handboek van het Belgisch Strafrecht, Brussel, Etablissements Emile Buylant, 1948, 273 p.
SPRIET, B., Strafrechtspraak, Leuven, Acco, 1989, 349 p.
TEN VOORDE, J., “Kwetsbaarheid aan het woord bij de herijking van noodweer?” in M-C FOBLETS, M. M. HILDEBRANDT en J. STEENBERGEN (eds.), Liber Amicorum. René Foqué, Gent, Larcier, 2012, 261- 277.
TRAEST, P., VANDER BEKEN, T., KETELS, B. en DE RUDDER, L., Wettige verdediging in België en in de buurlanden. Advies op vraag van de minister van Justitie, UGent, 2010, 65 p.
TROUSSE, P.E., “Droit penal. Tome I, Vol I” in X., Les Novelles, Brussel, Larcier, 1956, 489 p.
TULKENS, T. en VAN DE KERCKHOVE, M., Introduction au droit pénal. Aspects juridiques et criminologiques, Diegem, Story-Scientia, 669 p.
VAN BEMMELEN, M., Ons Strafrecht. Deel I: Het materieel strafrecht, Algemeen deel, Haarlem, H.D. Tjeenk Willink & Zoon N.V., 1968, 303 p.
VAN DEN WYNGAERT, C., Strafrecht en strafprocesrecht in hoofdlijnen, Deel I: Strafrecht, Antwerpen, Maklu, 2009, 665 p.
VERBRUGGEN F. en VERSTRAETEN, R., Strafrecht & strafprocesrecht voor bachelors, Antwerpen, Maklu, 2012, 334 p.
WEMES, L.T., “Uitsluiting en verhoging van strafbaarheid” in C.P.M. CLEIREN en J.F. NIJBOER (eds.), STRAFRECHT: Tekst & Commentaar. De tekst van het Wetboek van Strafrecht en enkele aanverwante wetten voorzien van commentaar, Deventer, Kluwer, 2008, 2648 p.
Bijdragen in tijdschriften
ARNOU, P., “wettige verdediging bij aanranding van de eerbaarheid” (noot onder Antwerpen 27 mei 1981), RW 1983-84, 1899-1903.
BERKMOES, H. en HUTSEBAUT, F., “Geweld door politieambtenaren: wettelijk, noodzakelijk en proportioneel”, Vigiles 2006, afl. 1, 28-31.
BERKMOES, H., “Overmacht in strafzaken (art. 71 Sw.): de voorwaarden geschetst” (noot onder Cass. september 2014), RW 2015-16, 786-789.
BREMS, E., “E.H.R.M., 9 oktober 1997”, RW 1998-99, afl. 15, 515-517.
D’HAENENS, J., “Het gebruik van vuurwapens tegen personen, door de politie, bij de bestrijding van de criminaliteit”, RW 1968, afl. 6, 241-256.
D’HAESE, C., “De wettige verdediging ter bescherming van goederen” (noot onder Corr. Brussel 8 januari 1991), RW 1991-92, 197-199.
DASSONVILLE, D., “Droit de légitime défense et débordements éventuels: aperçu de droit comparé”, RDPC 2008, afl. 1, 5-31.
DE BAENE, E., “De Wapenwet 2006 telt vijf jaar: Tijd voor een evaluatie”, Vigiles 2011, afl. 4, 123-139.
DE HERDT, J., “De vluchtplicht, ook voor politiebeambten?”, Vigiles 2008, afl. 5, 260-263.
DE HERDT, J.,“De vlucht is de beste (wettige) verdediging” (noot onder Cass. 19 april 2006), NC 2008, 344-346.
DE HERT, P. en VAN DER MEIJ, P.P.J., “Op weg naar de Far West? Wettige zelfverdediging naderbij bekeken”, Vigiles 2004, afl. 2, 33-39.
DE SMET, P., “De 12 geboden van de nieuwe wapenwet”, RABG 2006, afl. 13-14, 1067-1072.
DE WIT, J., “Parlement keurt drastische versoepeling wapenwet goed”, Juristenkrant 2008, afl. 174, 5.
DE WOLF, D., “Van een subjectieve controle op de verschoning wegens uitlokking door zware gewelddaden naar een gemengd objectief-subjectieve controle” (noot onder Cass. 22 juni 2011), T.Strafr. 2012, afl. 5, 320-322.
DEMEYERE, N., “De nieuwe Wapenwet”, T.Strafr. 2007, afl. 4, 233-253.
DUPONT, L., “Een actueel probleem van penale aansprakelijkheid. De overmacht”, Jura Falc. 1967-69, 199-210.
DURIEUX, H., “De schietende juwelier en (teveel aan) noodweer in Nederland”, Juristenkrant 2002, afl. 47, 16.
GORLÉ, F., “De strafrechtelijke bescherming van privaateigendom”, RW 1983-84, 2455-2484.
LINERS, A. en UPEENSE, I., “Gebruik van dwang – het trekken van een vuurwapen”, Vigiles 2006, afl. 3, 113-116.
MABILDE, B., “Grondwettelijk Hof vindt twee problemen in wapenwet”, Juristenkrant 2008, afl. 166, 6-7.
MARCHAL, A., “De l’état de légitime défense en droit pénal belge”, Rév. dr. Pén. 1966, 943-991.
MARCHAL, A., “Motif légitime ou légitime défense”, JT 1972, 113-116.
MARCHAL, A., “Wettige verdediging en gebruik van vuurwapens door de politie bij roofovervallen (Artikel 257 en 416 van het Strafwetboek)”, RW 1971, afl. 32, 1497-1508.
ONGENA, T., “Juweliers mogen ’s nachts schieten”, Juristenkrant 2001, afl. 34, 3.
PIEDBOEUF, F., “La légitime défense et l’ordre de la loi” (noot onder Corr. Luik 21 maart 1980), JL 1981, 43-49.
ROZIE, J., “De werking van verzachtende omstandigheden in strafzaken doorgelicht”, NC 2013, 1-32.
ROZIE, J., “Verloren tijd wordt nooit teruggevonden. Een analyse van het healingarrest” (noot onder Assisen 26 juni 2013), NC 2013, 391-405.
SCHUERMANS, F., “Vrijspraak wegens onregelmatige arrestatie. De politieambtenaar mag zijn wapen niet zomaar trekken”, Juristenkrant 2006, afl. 121, 5.
VAN VOLSEM, F., “De onoverwinnelijke dwaling en de noodtoestand met betrekking tot milieumisdrijven”, TMR 2012, afl. 4, 4-24.
VANDEBERGHE, K., “Wettige verdediging en uitlokking: interferentie en verfijningen”, AJT 1999-00, 176-178.
VANDEPLAS, A., ‘Strafvermindering bij verzachtende omstandigheden en verschoning” (noot onder cass. 10 december 1973), RW 1973-74, 1876-1877.
VANDERWEEREN, J. en DE LANOEYE, R., “Onoverwinnelijke dwaling in het recht”, RW 1956-57, 1777-1790.
Internetbronnen
www.arsnobilis.be/nl/.
www.dekamer.be/kvvcr/showpage.cfm?section=/flwb&language=nl&cfm=/site/w….
www.dekamer.be/kvvcr/showpage.cfm?section=/flwb&language=nl&cfm=flwbn.c….
www.demorgen.be/binnenland/het-recht-op-zelfverdediging-uitbreiden-b094….
www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/regio/brussel/1.757534.
www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/regio/brussel/1.757995.
www.dnat.be/index.php/actualites/monde/17-democratie-nationale/communiq….
www.docplayer.nl/4875034-Vaktijdschrift-van-de-hoge-raad-voor-juwelen-e….
www.groen.be/sites/www.groen.be/files/uploads/Bestandsbijlages/programm….
www.gva.be/cnt/oid278126/archief-proces-overval-bij-juwelier-de-wolf-ui….
www.hbvl.be/cnt/oid180864/archief-unizo-vraagt-uitbreiding-wettige-zelf….
www.liberales.be/home.
www.liberales.be/pages/zelfverdediging/ameyedm.html.
www.liberales.be/pages/zelfverdediging/unizodm.html.
www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20160417_02241582.
www.nieuwsblad.be/cnt/4k2p1b7i.
www.nieuwsblad.be/cnt/bf2oqhgt.
www.nieuwsblad.be/cnt/getqtc70.
www.nsz.be/nl/wie-we-zijn.
www.politics.be/persmededelingen/714/.
www.politics.be/persmededelingen/2052/.
www.politics.be/persmededelingen/2907/.
www.politics.be/persmededelingen/4330/.
www.standaard.be/cnt/832osbs5.
www.standaard.be/cnt/dmf05012004_009;
www.standaard.be/cnt/dst16082002_014.
www.standaard.be/cnt/dst16062003_00.
www.standaard.be/cnt/dst16062003_002.
www.standaard.be/cnt/nflb15112002_002.
www.stat.policefederale.be/criminaliteitsstatistieken/interactief/tabel….
www.unizo.be/unizo-versterkt-ondernemers.
www.vandaag.be/binnenland/89905_wettige-verdediging-wordt-niet-uitgebre….
www.verkiezingssite.be/programmavergelijking/standpuntenmatrix/Veilighe….
www.vlaamsbelang.org/files/20140318ProgrammaVerkiezingen2014.pdf.
www.vlaamsbelang.org/nieuws/1743.
www.vlaamsbelang.org/mediafragmenten/271.
www.vlaamsbelang.org/nieuws/10192.
www.volkskrant.nl/politiek/belgische-justitie~a517235.
justice.belgium.be/sites/default/files/downloads/WapenwetgevingOmzendbrief%20versie%20BS.pdf.
www.actua-service.be/uploads/2/9/3/9/2939055/programma_ldd_-_g13_lay-ou….
www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1587220/2010/04/14/Juweli….
www.rijksoverheid.nl/documenten/circulaires/2014/06/25/circulaire-wapen…