In deze bachelorproef is onderzocht hoe we een leesbeleid moeten opstellen zodat we de leesvaardigheid en het leesplezier van de leerlingen uit de basisschool kunnen vergroten. Aan de hand van deze informatie is er een leidraad ontwikkelt voor het opstellen en uitvoeren van een leesbeleid.

Dit onderzoek heeft als hoofdthema ‘taal in de kleuterklas’ en verdiept zich verder in de schriftelijke communicatie met anderstalige ouders. De ontwerpvraag luidde als volgt: hoe kunnen de leerkrachten ondersteund worden om de schriftelijke communicatie van de school aan te passen zodat de communicatie verstaanbaar en begrijpelijk overgebracht wordt naar alle ouders en zeker de ouders die de Nederlandse taal (nog) niet machtig zijn?
Hieruit ontstonden ook nog enkele deelvragen waar een antwoord werd op geformuleerd aan de hand van een schriftelijke bevraging, interviews, het bestuderen van de literatuur en het observeren en bevragen van een OKAN-leerkracht.
Het ontwerp van deze bachelorproef bestaat uit een pictogrammenlijst voor leerkrachten, een pictogrammenboekje met vertalingen voor de ouders en standaardsjablonen voor de brieven van de leerkrachten. Er zijn vijf verschillende standaardsjablonen waar de leerkrachten enkel nog de nodige informatie in moeten aanpassen met als thema’s: uitstap, meebrengen, informatie, uitnodiging en toneel. De lay-out van deze brieven is steeds hetzelfde om herkenbaarheid door uniformiteit te bekomen. De pictogrammenlijst en het pictogrammenboekje zijn met dezelfde structuur en pictogrammen gemaakt. Het enige verschil tussen de twee is dat de pictogrammenlijst enkel bestemd is voor de leerkrachten en uitsluitend digitaal beschikbaar is en het pictogrammenboekje vertalingen bevat in zeven verschillende thuistalen en voor de ouders op A5-formaat zal afgedrukt worden in zwart wit.
Het ontwerp werd getest door de leerkrachten en de directeur van de school. Beide waren zeer enthousiast over het ontwerp omdat het alle verwachtingen inlost. Ze zullen de standaardsjablonen en pictogrammen volgend schooljaar ook gebruiken in de hoofdschool. Hierdoor zal de school op een eenvoudige en voor de leerkrachten gemakkelijke wijze een duidelijke uniforme schriftelijke communicatie kennen die voor de ouders herkenbaar en begrijpelijk zal zijn.

In deze bachelorproef wordt uitgegaan van een allesomvattende definitie van diversiteit en ga ik samen met de medewerkers van Narrata vzw op zoek naar een manier om voorlezen en de kracht van verhalen in te zetten om kinderen voor te bereiden op het leven in een steeds veranderende en diverse samenleving.

Ervoor zorgen dat alle leerlingen van de eerste graad secundair onderwijs voldoen aan de nieuwe eindtermen historisch bewustzijn is een hele uitdaging voor de leerkrachten geschiedenis. Om deze uitdaging aan te pakken, werden er voor deze bachelorproef twee instructiemethodes uitgewerkt, met name lessenreeks A en B. Voorafgaand aan deze uitwerking, werd er een uitvoerige literatuurstudie gedaan naar “Wat is differentiatie?” en “Welke differentiatie is bruikbaar voor het geschiedenisonderwijs?”. Vervolgens werden via een enquête en instaptoets de knelpunten van de nieuwe eindtermen (specifiek voor bouwsteen 1) bepaald. Via dezelfde enquête werd ook bevraagd hoe de leerlingen het liefst les willen krijgen. Op basis daarvan, kwamen de twee instructiemethodes tot stand. Lessenreeks A is leerkracht gecentreerd onderwijs waarbinnen er tal van verdiepings- en uitbreidingsoefeningen worden aangeboden. Lessenreeks B, leerling gecentreerd onderwijs, onderzoekt het effect van zelfstandig werk via een stappenplan. Op die manier wordt er onderzocht welke methode van lesgeven het meest efficiënt is om ervoor te zorgen dat alle leerlingen de nieuwe eindtermen historisch bewustzijn vlot kunnen behalen.

Leerlingen zijn tegenwoordig niet meer geïnteresseerd in de literatuur die onze taal te bieden heeft. Om de leesmotivatie terug te laten stijgen, werd er ingezet op het geven van keuzevrijheid.

Blended learning is een nieuwe onderwijsvorm waarbij traditioneel onderwijs wordt aangevuld met digitale componenten. Toch komt er meer bij kijken dan enkel componenten toevoegen aan het onderwijs. Aan de hand van een stappenplan trachten we leerkrachten en/of scholen stapsgewijs te begeleiden naar blended leanring.

De slaagkansen op school van leerlingen met autisme zijn sterk afhankelijk van het autismevriendelijk leerklimaat. Het is dus belangrijk om na te gaan welke aspecten het gevoel van welbevinden van leerlingen met autisme op school of in de klas positief beïnvloeden. We ontwikkelden een instrument om tijdens een gesprek met de jongere na te gaan wat hem of haar een goed gevoel geeft op school of in de klas: de Junior-Auti-Goed-Gevoel vragenlijst. Deze vragenlijst is een aangepaste variant van de bestaande Auti-Goed-Gevoel vragenlijst van Autisme Centraal. De inhoud werd beter afgestemd op de doelgroep en op de specifieke schoolcontext.

Met dit onderzoek tracht ik de intrinsieke leesmotivatie (en leesattitude) te verhogen bij leerlingen in het derde middelbaar door middel van het lezen van eenzelfde boek via sociale media gecombineerd met leesgesprekken. Uit de PISA-resultaten van 2015 bleek dat de leesvaardigheid daalt, maar ook de leesmotivatie is sterk zoek bij heel wat leerlingen, zo’n 60% geeft namelijk aan enkel te lezen wanneer dit moet. (PISA, 2015) In dit onderzoek bied ik de leerlingen een boek aan op Instagram. Op vaste momenten in de week wordt er telkens een hoofdstuk in de besloten groep op Instagram geplaatst met bijhorende reflectievragen. Dit moesten ze lezen en beantwoorden tegen het einde van de week, omdat de hoofdstukken dan weer verdwenen. Gedurende de 6 weken waarin dit onderzoek liep, vonden er ook drie leesgesprekken plaats. Deze leesgesprekken zijn van groot belang bij het doorlopen van de leescirkel, wanneer een leescirkel goed wordt doorlopen en er een positieve sleutelervaring wordt gecreëerd, dan verkrijgt de leerling een positievere leesattitude. (Stokmans & Wolters, 2019) Verder staat in dit onderzoek de sociale dimensie van lezen zeer centraal, doordat de leerlingen eenzelfde boek lezen en hier ook over in interactie gaan, wordt het lezen een groepsactiviteit. Het lezen van een boek
is dan geen eenzame tijdsbesteding meer, zoals dat vaak bij klassieke huislectuuropdrachten wel zo is.
(Stokmans & Wolters, 2019)
Uit dit onderzoek kunnen we concluderen dat de leesgesprekken positief onthaald werden, vele
leerlingen gaven ook aan dat het groepsgevoel hen hierin motiveerde. Verder was het gebruik van
sociale media voor sommige leerlingen motiverend, maar voor andere werkte dit niet motiverend. Wat hierbij opviel, was dat de meeste leerlingen die voor aanvang van het onderzoek aangaven graag tot zeer graag te lezen geen positieve ervaringen overhielden aan het lezen via sociale media. Maar de leerlingen die aangaven niet graag te lezen, waren wel gemotiveerd door het lezen via sociale media. Verder gaf 70,3% van de leerlingen aan deze manier van lezen leuker te vinden dan de klassieke huislectuuropdrachten, wat toch toont dat er een kracht zit in dit onderzoek.

Techniek/ STEM/ STEAM wordt te beperkt geïntegreerd in het basisonderwijs. Dit is heel jammer, want leerlingen kunnen hun verborgen talenten niet ontdekken. Hier wil ik verandering in brengen door STEM-koffers te ontwikkelen voor het basisonderwijs.

Dit werk handelt over de internering van geesteszieken die een strafbaar feit hebben gepleegd. Er wordt ingegaan op de ontwikkeling van de wetgeving, de problemen in gevangenissen, psychiatrische expertises en beslissingen tot opname. Tenslotte wordt in een hoofdstuk ingegaan op de recente FPC's, centra die voor dit doel zijn ontworpen.