Het juryverslag van de Vlaamse Scriptieprijs 2024

Op 19 december 2024 werd de Vlaamse Scriptieprijs uitgereikt in het Stadhuis Gent. Juryvoorzitter Stephanie De Smedt (De Tijd) las het juryverslag op het podium voor. Herbeleef het moment!

Goedenavond iedereen,

Vanavond is het eindelijk zover. Als voorzitter van de jury van de Vlaamse Scriptieprijs 2024 mag ik de winnaar bekendmaken. Maar voor ik dat doe, wil ik eerst en vooral de organisatie bedanken voor dit geweldige initiatief. Duygu en Arnaud, jullie hebben de jury vakkundig gegidst, merci daarvoor. En aan alle studenten die dit jaar hebben hun werk hebben ingezonden: het was een waar plezier te ontdekken wat jullie bezighoudt, boeit en in beweging zet. Wat een rijkdom! Daar draait dit uiteindelijk allemaal om.

Ook een woordje van dank voor mijn collega-juryleden. Het was geen gemakkelijke opdracht om uit de honderden inzendingen een selectie te maken. We hebben uiteindelijk vijf, of beter gezegd zes finalisten, gekozen: stuk voor stuk auteurs vol ambitie, met een scherpe pen, een sterk maatschappelijk engagement en het talent om te inspireren.

Te beginnen met Björn Hendrickx. Een man met beide voeten (of handen) letterlijk in de aarde: in 240 bloempotten - 240! - creëerde hij evenveel mini-ecosystemen en daarmee onderzocht hij de dynamiek van onze bodem en het belang van een rijke biodiversiteit. Hij deed dat niet alleen met wetenschappelijke precisie, hij charmeerde de jury door zijn onderwerp toegankelijk en met veel humor te brengen. Björn is er vanavond helaas niet bij, omdat hij momenteel aan de slag is in het regenwoud van Maleisisch Borneo.

Warre Demuynck nam ons, op zijn brommertje en in het zog van de Afrikaanse botanist papa Bonyoma, mee naar een ander regenwoud: dat van het Congobekken. Hij ontdekte ter plaatse dat de bomen in dit woud meer CO2 opnemen uit de atmosfeer dan die in het Amazonewoud. Ongetwijfeld een cruciaal inzicht in de strijd tegen de klimaatverandering. Warre bracht zijn boodschap met veel urgentie, maar vooral ook met een aanstekelijk enthousiasme.

Nina Soudan leidde ons vervolgens naar Oeganda, waar ze Zuid-Soedanese vluchtelingen een stem gaf. Haar 21 diepgaande interviews brachten een genuanceerd en krachtig portret. Wat betekent het om vluchteling te zijn? Voor je identiteit? Hoe bouw je een nieuw leven? Wat zijn grenzen? Nina combineerde wetenschappelijke precisie met empathie en menselijkheid. De jury omschreef haar werk als “zo publiceerbaar in een magazine”. Wie weet zien we haar straks als expert op televisie?

Van Afrika naar Azië: in Zuid-Korea dook Elisa Kooy drie maanden lang in de wereld van hydrochar, een product gemaakt uit zeeafval. De garnaalkroketten, kabeljauwfilet en vissoep op ons kerstmenu zadelen ons op met een groeiende afvalberg. Maar dat afval biedt ook kansen, zo toont het innovatieve werk van Elisa aan. Ze bracht een frisse dosis optimisme en de heldere vertaling van wat zeer gedegen en complex onderzoek was. Smaakt naar meer!

Terug op Belgische bodem brachten Imka Laeremans en Elise Masschelein een oplossing voor de prangende vraag: hoe kunnen we duurzamer én betaalbaarder bouwen? Biedt urban mining of het hergebruik van bouwmaterialen een uitweg? Imka en Elise maakten een kosten-batenanalyse van een concrete casestudy, een passiefwoning. Ze deden dat zeer grondig en met veel visuele flair. In tijden van toenemende ecologische en economische uitdagingen absoluut een relevante analyse.

Vijf inspirerende kandidaten dus, maar er kan maar één winnaar zijn. Dus dan nu het moment waar we allemaal op wachten. Het werk dat vandaag bekroond wordt met de Vlaamse Scriptieprijs 2024 sprong er voor de jury met kop en schouders bovenuit. Het onderzoek was van A tot Z uitgewerkt. Het verhaal was meeslepend, de boodschap glashelder. Een scriptie die tot de verbeelding sprak en de lat bijzonder hoog legde. De verdiende winnaar is Warre Demuynck. Proficiat, Warre!